Haal de hoofdgedachte uit een tekst!

Haal de hoofdgedachte uit een tekst!

Leerdoelen

Aan het einde van deze les kun je uitleggen wat een hoofdgedachte is en weet je hoe je deze uit een tekst kunt halen. Ook kun je hoofd- en bijzaken uit een tekst halen.

Maak de leerdoelen aan het begin van de les duidelijk zodat de leerlingen weten wat ze kunnen verwachten.

Wat weet je al over hoofdgedachten en hoofd- en bijzaken?

Wat is een hoofdgedachte?

Een hoofdgedachte is de belangrijkste boodschap van een tekst. Het is als het ware de kern van de tekst.

Leg aan de hand van voorbeelden uit wat een hoofdgedachte is en waarom het belangrijk is om deze te begrijpen.

Signaalwoorden

Signaalwoorden geven aan dat er belangrijke informatie volgt. Voorbeelden van signaalwoorden zijn: 'het belangrijkste is', 'de voornaamste reden is', 'samengevat'.

Laat de leerlingen oefenen met het herkennen van signaalwoorden in een tekst en bespreek waarom deze woorden belangrijk zijn om de hoofdgedachte te begrijpen.

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken zijn de belangrijkste informatie in een tekst die bijdragen aan de hoofdgedachte. Bijzaken zijn minder belangrijke informatie die wel in de tekst staan, maar niet bijdragen aan de hoofdgedachte.

Laat de leerlingen oefenen met het onderscheiden van hoofd- en bijzaken in een tekst en bespreek waarom het belangrijk is om dit te kunnen.

Samenvatten

Een samenvatting is een korte weergave van de belangrijkste informatie in een tekst. Een goede samenvatting bevat de hoofdgedachte en de belangrijkste hoofdzaken.

Laat de leerlingen oefenen met het maken van een samenvatting van een tekst. Bespreek daarna welke informatie wel en niet in de samenvatting thuishoort.

Oefenen

Maak nu de opdrachten op het werkblad. Lees de tekst en beantwoord de vragen. Schrijf daarna een samenvatting van de tekst.

Laat de leerlingen individueel of in groepjes de opdrachten maken. Bespreek daarna de antwoorden en de samenvattingen.

Tips

Lees de tekst eerst globaal door om een idee te krijgen waar de tekst over gaat. Onderstreep daarna de belangrijkste informatie en signaalwoorden. Maak tot slot een samenvatting van de tekst.

Geef tips aan de leerlingen hoe ze het beste de hoofdgedachte uit een tekst kunnen halen en hoe ze hoofd- en bijzaken kunnen onderscheiden.

Reflectie

Wat heb je vandaag geleerd over hoofdgedachten en hoofd- en bijzaken? Wat vond je moeilijk? Wat vond je makkelijk?

Laat de leerlingen nadenken over wat ze hebben geleerd en geef ruimte voor vragen en feedback.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.