Hoofd- en bijzaken in een tekst

Hoofd- en bijzaken in een tekst

Leerdoel

Aan het einde van de les kun je hoofd- en bijzaken in een tekst identificeren.

Vertel de leerlingen wat ze aan het einde van de les zullen kunnen doen.

Wat weet je al over hoofd- en bijzaken in een tekst?

Wat zijn hoofd- en bijzaken?

Hoofdzaken zijn de belangrijkste informatie in een tekst, terwijl bijzaken minder belangrijk zijn en extra details geven.

Geef een duidelijke definitie van hoofd- en bijzaken.

Hoe identificeer je hoofd- en bijzaken?

Hoofdgedachten staan meestal in de inleiding en conclusie van een tekst. Bijzaken zijn vaak te vinden in tussenliggende alinea's.

Leg uit waar leerlingen naar moeten zoeken om hoofd- en bijzaken te identificeren.

Signaalwoorden

Signaalwoorden zoals 'ten eerste', 'daarnaast', 'bovendien' geven aan dat er belangrijke informatie volgt.

Laat voorbeelden van signaalwoorden zien en leg uit hoe ze kunnen helpen bij het identificeren van hoofd- en bijzaken.

Oefening 1: Hoofd- en bijzaken markeren

Lees de volgende tekst en markeer de hoofd- en bijzaken:

Geef de leerlingen een korte tekst en vraag hen om de hoofd- en bijzaken te markeren.

Oefening 2: Samenvatten

Schrijf een korte samenvatting van de tekst waarin je alleen de hoofdgedachten opneemt.

Laat de leerlingen de tekst samenvatten door alleen de hoofdgedachten te gebruiken.

Oefening 3: Stellingen

Lees de stellingen en bepaal of ze hoofd- of bijzaken zijn.

Geef een lijst met stellingen en laat de leerlingen beslissen of ze hoofd- of bijzaken zijn.

Toepassing: Zelfstandig lezen

Lees een tekst naar keuze en markeer de hoofd- en bijzaken. Schrijf een korte samenvatting van de tekst.

Laat de leerlingen zelfstandig een tekst lezen, hoofd- en bijzaken markeren en een samenvatting schrijven.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.