Anatomie hart

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Anatomie hart

Anatomie periode 2

• Circulatie en respiratie
• Module 5, module 7.2 en module 8
• Ontwikkelingsgerichte toets

Toetsstof

Casus

Jane Effort (28) heeft een aangeboren afwijking aan haar hart. Jane heeft een lekkende aortaklep, hierdoor stroomt er voortdurend bloed terug haar hartkamer in. 

• Welke hartaandoeningen kennen jullie nog meer?
• Welke klachten horen hierbij?

benauwdheid

gebrek aan energie

vocht vasthouden

pijn op de borst

angst

bloedpropjes

Module 5.1: hart

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• grote en kleine bloedsomloop
• bouw hart
• werking hartkleppen
• hartwand

Programma

1. Uitleg bouw hart en bloedsomloop (10 min)
2. filmpje bouw hart (10 min)
3. Uitleg kleppen en filmpje (15 min)
4. Opdracht hartwand  (10 min)
5. Uitleg prikkelautomaat (10 min)
6. Opdracht (15 min)
7. Verwerkingsopdrachten (20 min)

Bouw hart

• holten hart
•  atrium en ventrikel

Bloedsomloop

Wat is de route van de:

• grote bloedsomloop
• kleine bloedsomloop 

linkerkamer → aorta → slagaders → kleine slagaders → haarvaten → organen en weefsels → haarvaten → kleine aders → aders → holle aders → rechterboezem (→ rechterkamer; overgang naar kleine bloedsomloop)

rechterkamer → longslagaders → kleine slagaders → haarvaten → longweefsel → haarvaten → kleine aders → longaders → linkerboezem (→ linkerkamer; overgang naar grote bloedsomloop)

Ligging van het hart

• Achter sternum (borstbeen)
•  In mediastinum 
• Op middenrif
• Apex = hartpunt wijst naar links

Bouw van het hart

• Twee spieren
• annuli fibrosi cordis: twee bindweefselringen  (1 links, ander rechts)
• septum cordis: harttussenschot

Grote bloedvaten

• bovenste holle ader (v. cava superior)
• onderste holle ader (v. cava inferior)
•  longslagader (a. pulmonalis)
• longaders (v. pulmonalis)
• aorta 

01:06

Wat is de functie van de vena cava (superior en inferior)?

1. Zuurstofrijk bloed naar het hart vervoeren
2. Zuurstofarm bloed naar het hart vervoeren
3. Zuurstofrijk bloed van het hart af vervoeren
4. Zuurstofrijk bloed van het hart af vervoeren

01:43

De arteria pulmonalis behoort tot de kleine bloedsomloop

1. waar
2. niet waar

02:44

Wat is de functie van de tricuspidalisklep en de mitralisklep?

1. Voorkomen dat bloed terug HART in loopt
2. Voorkomen dat bloed terug BOEZEM in loopt
3. Voorkomen dat bloed terug KAMER in loopt
4. Voorkomen dat bloed hart UIT loopt

03:18

Op welke plaats in het hart zitten halvemaanvormige kleppen?

1. Bij de aorta
2. Tussen linker kamer en boezem
3. Bij de arteria pulmonalis
4. Tussen rechter kamer en boezem

Hartwand - opdracht

Beantwoord samen met je buurvrouw/man de volgende vragen (10 min):

1. Wat is het endocard?
2. Wat is de reden dat het myocard van de kamers dikker is dan van de boezems?
3. Waarom is het myocard links dikker dan rechts?
4. Leg uit wat het pericard en pericardholte is.

Kleppen

1. Atrioventriculaire kleppen: tussen kamers en boezems
2. Arteriële kleppen: tussen kamers en grote slagaders

Kleppen

Atrioventriculaire (AV) kleppen	Arteriële kleppen (halvemaanvormig)
Tricuspidaalklep (rechts): drieslibbig	Pulmonalisklep (rechts)
Bicuspidaalklep (links): tweeslibbig	Aortaklep (links)

Kleppen

• Chordea tendinae: dunne pezige draden waarmee de kleppen vast zitten
• aan de andere kant vast aan bindweefselring
• Pappilaire spieren: spieren die de chordea tendinae vasthouden 

Opdracht

Teken het hart

Zorg dat de volgende onderdelen aanwezig zijn:

• Hartholten en kleppen
• Grote bloedvaten die op het hart aangesloten zijn
• Prikkelautomaat

Functie van het hart (fysiologie)

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• wat de hartcyclus is
• hoe de bloeddruk in het hart ontstaat
• hoe hartactie in ECG te zien is
• harttonen
• bloedvoorziening hartspier

Programma

1. Herhaling
2. Filmpje
3. Opdracht hartcyclus
4. Verwerkingsopdrachten afronden

Herhaling

Aan de hand van anatomisch model hart

Onderdelen benoemen

aorta,

arteria pulmonalis

mitralisklep

tricuspidalisklep

aortaklep

pulmonalisklep

vena cava superior en inferior

kamers en boezems

Programma

1. onderdelen hart benoemen (opdracht)
2. filmpje hart
3.  Prikkelautomaat opdracht terugkoppeling
4. Het bloedsomloop spel
5. presentaties hartcyclus
6. Filmpje ECG
7. Opdracht - casus
8. Test je kennis - puzzel

Onderdelen van het hart

• Vul de onderdelen van het hart in op het stencil
• Werk samen met je buurvrouw/man
• 5 minuten 

Prikkelautomaat

Leg het prikkelautomaat uit (1.1.4). Maak gebruik van de volgende begrippen (10 min):

• Sinusknoop en sinusritme
• boezem-kamerknoop
• bundel van His
• Purkinjevezels 

Beïnvloeding van het hartritme

• vertraging van hartritme door zwervende zenuw (nervus vagus)
• in actie? Hartritme 150 -> door versnellende zenuwen (nervi accelerantes)
• hormonaal -> adrenaline

Het bloedsomloop spel

• Ga in de goede volgorde staan
• Hoe snel zijn jullie? 

Opdracht - Hartcyclus

Maak een presentatie van 3 dia's over één van de volgende onderwerpen (10 min): module 5.1.2

• hartcyclus (rustfase)
• boezemsystole en kamersystole
• bloeddruk in het hart
• hartfilmpje
• hartcapaciteit
• doorbloeding hartspier

Morgen presenteren!

Groepjes

hartcyclus (rustfase)	Janne	Roselin	Christine
systole (kamer en boezem)	Jonathan	Ilse	Christianne
bloeddruk hart	Marnix	Anne-Loïs	Maria	Rozemarijn
hartfilmpje	Sofie	Anne	Hielke	Riana
hartcapaciteit	Frank	Anna-Louise	Mathilde	Renate
doorbloeding	Jessica	Emma	Lindsey

Inhoud

Presentatietechniek

Opdracht

Zet in de goede volgorde:

A. Bloed stroomt het hart uit

B. AV-knoop geeft impuls door na vertraging aan Bundel van His / bundeltakken / purkinjevezels

C. Hart ontspant

D. Sinusknoop geeft impuls

E. AV-kleppen gaan dicht, ventrikels trekken samen

F. Bloed uit boezem naar kamer, AV-kleppen staan open

G. Boezems trekken samen

H. Arteriële kleppen sluiten

I. Arteriële kleppen gaan open

Goede volgorde:

1 D – 2 G – 3 F – 4 B – 5 E – 6 I – 7 A – 8 H – 9 C

Test je kennis

Verwerkingsopdrachten

Maak de verwerkingsopdrachten behorend bij Module 5.1 (basiszorg en palliatieve zorg)