Les 2 - Waarom worden mensen crimineel?

Hoofdstuk 2

Waarom worden mensen crimineel? 

Wat leer ik deze les?

• de risicofactoren die de kans op crimineel gedrag   vergroten 
• de beschermende factoren die de kans op crimineel   gedrag verkleinen 
• welke verschillende theorieën er zijn om crimineel gedrag   te verklaren en wat deze theorieën betekenen
• wat recidivisten en delinquenten zijn 

Ik leer...

Is crimineel gedrag iemands eigen keuze?

Is crimineel gedrag iemands eigen keuze? 

Ja

Nee

Risicofactoren die de kans op crimineel gedrag vergroten 

• Psychische problemen of gedragsproblemen 
• Een onveilige opvoeding
• Problematisch drank- of drugsgebruik
• Foute vrienden of groepsdruk 

Situatie: Pim heeft heel veel moeite om zich te beheersen en wordt snel agressief. Vorige week heeft hij een winkeloverval gepleegd. 

In de volgende slide komt er een vraag over deze situatie. 

Welke risicofactor komt in de situatie
met Pim het meest naar voren?

Welke risicofactor komt in de situatie met Pim het meest naar voren?

1. Psychische problemen of gedragsproblemen
2. Een onveilige opvoeding
3. Problematisch drank- of drugsgebruik
4. Foute vrienden of groepsdruk

Beschermende factoren die de kans op crimineel gedrag verkleinen 

• Het hebben van een baan of het volgen van goed onderwijs
• Een relatie hebben of deel zijn van een hecht gezin 
• Beschikken over goede sociale vaardigheden 

Koppel de situatie aan de juiste beschermende factor 

Baan/goed onderwijs

Relatie/hecht gezin

Sociale vaardigheden

Pedro heeft goed contact met zijn ouders en vindt het belangrijk dat hij geen slechte dingen doet die de relatie met zijn ouders verslechtert. 

Maaike kan tijdens een ruzie goed rustig blijven en uitleggen wat haar mening is. Op die manier loopt zo'n ruzie dan niet verder uit de hand. 

Thom volgt de opleiding tot kok op het ROC en hij gaat elke dag met plezier naar school. Daardoor heeft Thom ook een duidelijk ritme doordeweeks. 

Theorieën die crimineel gedrag mogelijk verklaren

• Aangeleerd-gedragtheorie
• Bindingstheorie
• Anomietheorie
• Rationele-keuze-theorie
• Etikettentheorie
• Neutraliseringstheorie

Situatie: Maaike wordt vaak uitgescholden voor asociaal. Ze vindt dat ze zich daar maar naar moet gedragen.
Bij welke theorie hoort deze situatie?

Situatie: Maaike wordt vaak uitgescholden voor asociaal. Ze vindt dat ze zich daar maar naar moet gedragen.      

Bij welke theorie hoort deze situatie?

1. Etikettentheorie
2. Bindingstheorie
3. Neutraliseringstheorie
4. Anomietheorie

Situatie: Timo heeft geen
goede relatie met zijn ouders, daarom is hij 's avonds
veel alleen buiten en is hij
crimineel gedrag gaan vertonen.

Situatie: Timo heeft geen goede relatie met zijn ouders. Daarom is hij 's avonds veel alleen buiten en is hij crimineel gedrag gaan vertonen. 

1. Anomietheorie
2. Aangeleerd-gedragtheorie
3. Rationele-keuze-theorie
4. Bindingstheorie

Delinquent

Recidivist 

iemand die een strafbaar feit pleegt 

iemand die zich herhaaldelijk schuldig maakt aan het plegen van strafbare feiten 

Verbind de situatie aan de term delinquent en/of recidivist 

Delinquent

Recidivist

Toen Pedro 15 jaar oud was heeft hij een winkeloverval gepleegd, nu is hij 40 en zit hij in de drugshandel. 

Toen Maaike 19 jaar was, heeft ze één keer een oogschaduwpalet gestolen bij de drogisterij. 

Tim heeft op zijn 18de meerdere keren onder invloed achter het stuur gezeten, nu op z'n 60ste doet hij het nog wel eens.

Wat heb ik geleerd deze les?

• de risicofactoren die de kans op crimineel gedrag   vergroten 
• de beschermende factoren die de kans op crimineel   gedrag verkleinen 
• welke verschillende theorieën er zijn om crimineel gedrag   te verklaren en wat deze theorieën betekenen
• wat recidivisten en delinquenten zijn 

Ik leerde...

Hoofdstuk 3

Het strafproces: Wie doet onderzoek?

Welke mensen of dingen zijn betrokken bij een onderzoek naar een misdrijf?

Wie of wat zijn onderdelen
van een onderzoek denk je?

Wat leer ik deze les?

• wat de taken en bevoegdheden zijn van de politie
• wat de belangrijkste taken van een boa zijn
  
• wat de rol is die de officier van justitie speelt bij de opsporing van strafbare feiten
• wat de taken van de officier van justitie zijn
• uitleggen wat een proces-verbaal is
• het verschil tussen seponeren, vervolgen, een transactie en een strafbeschikking

Ik leer...

Criminaliteit

De taken van de politie

1. Handhaven van de openbare orde 

2. Hulpverlening

3. Preventie

4. Opsporen van strafbare feiten

Noem een voorbeeld van een situatie
waarin de politie hulp kan verlenen

Noem een voorbeeld van een situatie waarin de politie hulp kan verlenen

Een rechercheur ondervraagt
een verdachte over een misdrijf. Bij welke taak hoort dit?

Een rechercheur ondervraagt een verdachte over een misdrijf. Bij welke taak hoort dit?

1. Handhaven van openbare orde
2. Hulpverlening
3. Preventie
4. Opsporen van strafbare feiten

Criminaliteit

Bevoegdheden van de politie

1. Een verdachte staande houden

2. Vragen naar persoonlijke gegevens

3. Bekeuring geven

4. Fouilleren

5. De verdachte aanhouden

6. Verdachte vasthouden voor verhoor

7. Proces-verbaal opstellen

De politie mag een verdachte
staande houden en diegene fouileren

De politie mag vragen om je persoonlijke gegevens

1. Waar
2. Niet waar

Welke elementen horen bij de taken en welke bij de bevoegdheden van de politie?

TAKEN

BEVOEGD-HEDEN

Hulpverlening

Verdachte staande houden

Proces-verbaal opstellen

Handhaven openbare orde

Bekeuring geven

Officier van justitie (OvJ)

Medewerkers van het Openbaar Ministerie (OM).

Ook wel een opsporingsambtenaar en vertegenwoordiger van het OM.

Taken van een officier van justitie

1. Leiding geven aan het opsporingsonderzoek

2. Vervolgen van strafbare feiten

3. In de rechtszaal is de OvJ een openbare aanklager

Bij wie hoort welke taak?

Politie

Boa

OjV

Controleren of mensen hebben betaald voor parkeren

Hulp verlenen bij een ongeluk

Opsporen van strafbare feiten

Leidinggeven aan een opsporingsonderzoek

Mogelijkheden van de OvJ na opsporingonderzoek

1. Zaak seponeren

Strafbare feiten niet meer volgen waardoor de verdachte niet voor de rechter wordt gebracht. 

Mogelijkheden van de OvJ na opsporingonderzoek

2. Transactie of schikkingsvoorstel aanbieden

Als de verdachte hiermee instemt of de boete betaalt volgt er geen vervolging van de straf meer. 

Mogelijkheden van de OvJ na opsporingonderzoek

3. Strafbeschikking

Officier van Justitie mag zelf een strafbeschikking opleggen in plaats van de rechter. 

Bij veelvoorkomende strafbare feiten

.

Een rechercheur ondervraagt een verdachte over een misdrijf. Bij welke taak hoort dit?

Mogelijkheden van de OvJ na opsporingonderzoek

4. Vervolgen

De strafzaak komt voor de rechter. Die bepaalt welke straf de verdachte krijgt. 

Officier van justitie is de openbare aanklager tijdens rechtszitting. 

.

Jan heeft door rood gereden. Hij krijg een boete van €250,-. Bij welke mogelijkheden hoort dit?

Jan heeft door rood gereden. Hij krijg een boete van €250,-. Bij welke mogelijkheid hoort dit?

1. Seponeren
2. Transactie
3. Strafbeschikking
4. Vervolgen

Er is te weinig bewijs om de verdacht voor de rechter te brengen? Wat doet de officier van Justitie dan met de zaak?

Er is te weinig bewijs om de verdachte voor de rechter te brengen. Wat doet de officier van Justitie dan met de zaak?

1. Seponeren
2. Transactie
3. Strafbeschikking
4. Vervolgen

Een verdachte heeft een diefstal gepleegd. Dit is een veelvoorkomend strafbaar feit. Wat kan de officier van justitie doen?

Een verdachte heeft een diefstal gepleegd. Dit is een veelvoorkomend strafbaar feit. Wat kan de officier van justitie doen?

1. Seponeren
2. Transactie
3. Strafbeschikking
4. Vervolgen

De verdachte moet voor de rechter komen. Die bepaalt welke straf de verdachte krijgt. Wat heeft de officieer van justitie gedaan met de zaak?

De verdachte moet voor de rechter komen.  Wat heeft de officier van justitie gedaan met de zaak?

1. Seponeren
2. Transactie
3. Strafbeschikking
4. Vervolgen

Wat heb ik geleerd deze les?

• wat de taken en bevoegdheden zijn van de politie
  
• wat de taken van een boa zijn
  
• de rol die de officier van justitie speelt bij de opsporing van strafbare feiten
  
• wat de taken van de officier van justitie zijn
  
• uit te leggen wat een proces-verbaal is
  
• het verschil tussen seponeren, vervolgen, een transactie en een strafbeschikking

Ik leerde...