Hoop, Optimisme en Pessimisme in de Filosofie

Hoop, Optimisme en Pessimisme in de Filosofie

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je uitleggen wat hoop volgens Thomas van Aquino inhoudt. Aan het einde van de les kun je het verschil tussen filosofisch optimisme en pessimisme beschrijven. Aan het einde van de les kun je voorbeelden geven van pessimisme in de archaïsche oudheid. Aan het einde van de les kun je uitleggen hoe optimisme tot uiting komt in de klassieke Griekse filosofie. Aan het einde van de les kun je de combinatie van optimisme en pessimisme in het christelijke denken verklaren. Aan het einde van de les kun je de ideeën van Leibniz over de beste van alle mogelijke werelden uitleggen. Aan het einde van de les kun je Voltaires kritiek op het optimisme samenvatten. Aan het einde van de les kun je Schopenhauers pessimistische visie op het leven beschrijven.

Wat weet je al over hoop, optimisme en pessimisme?

De essentie van hoop en de visie van Thomas van Aquino

Hoop: Een streven naar een toekomstig, moeilijk maar mogelijk goed. 

Thomas van Aquino's visie op hoop.

Filosofisch optimisme versus pessimisme

Optimisme: De opvatting dat de werkelijkheid doelmatig en goed is geordend. 

Pessimisme: De opvatting dat de werkelijkheid chaotisch is en vol lijden.

Pessimisme in de archaïsche oudheid en Griekse tragedies

Pessimisme in mythes en Griekse tragedies. 

Een wereldbeeld van wispelturige goden en onvermijdelijk lijden.

Optimisme in de klassieke Griekse filosofie

Klassieke Griekse filosofen zoals Aristoteles en de stoïcijnen geloofden in een doelgerichte en logische werkelijkheid.

Optimisme en pessimisme in het christelijke denken

Een combinatie van optimisme (de goede schepping door God) en pessimisme (de verdorvenheid door de zondeval) in het christendom.

Leibniz' optimisme en de beste van alle mogelijke werelden

De theorie dat God de beste van alle mogelijke werelden heeft geschapen, bekritiseerd door Voltaire in 'Candide'.

Voltaires kritiek op het optimisme

Een satire op het optimisme, belichaamd in 'Candide'.

Schopenhauers pessimisme en de wil tot leven

Het leven als een pendelbeweging tussen pijn en verveling, volgens Schopenhauer.

Definitielijst

Hoop: Een streven naar een toekomstig, moeilijk maar mogelijk goed. Optimisme: De opvatting dat de werkelijkheid doelmatig en goed is geordend. Pessimisme: De opvatting dat de werkelijkheid chaotisch is en vol lijden. Archaïsche oudheid: Een periode gekenmerkt door mythes en een pessimistisch wereldbeeld. Klassieke filosofie: Een periode waarin filosofen zoals Aristoteles een doelgerichte en logische werkelijkheid benadrukten. Christelijk denken: Een wereldbeeld dat zowel optimistische (schepping) als pessimistische (zondeval) elementen bevat. Leibniz' optimisme: De theorie dat God de beste van alle mogelijke werelden heeft geschapen. Voltaires kritiek: Een satire op het optimisme, belichaamd in 'Candide'. Schopenhauers pessimisme: Het leven als een pendelbeweging tussen pijn en vervoling.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.