Bijeenkomst 3 - Periode 1 - 21 22 - Praatjesmakers

• Taal
• HBO
• Studiejaar 1

2 minuten opstarten

Bekijk je aantekeningen - wat we onthouden hebben wisselen we zo uit!

+10min. Zoek je duo, zoek een plaats, overleg met elkaar. Iedere keer één minuut. Vragen verzamelen: waar kwamen jullie niet uit?​

​

2 griffelboeken

+15min. Voorlezen uit de BROMVLIEGZWAAN?

https://leesbevorderingindeklas.nl/book-review/de-bromvliegzwaan/ 

De bromvliegzwaan

lesideeën

Een grappig boek over taal van meesterverteller Arend van Dam.

In De bromvliegzwaan neemt Arend van Dam je mee op reis, de taal achterna. Hoe is onze taal ontstaan? Waar op de wereld is het Nederlands terechtgekomen? En wie hebben onze taal daar gebracht? 

Maak kennis met Clement van Gent, de jonge monnik die in het klooster zijn pen probeerde en daarmee de allereerste Nederlandstalige zin op papier zette. Maar ook historische figuren als Laurens Janszoon Coster en Johannes Gutenberg krijgen het woord, want wie vond nou eigenlijk de boekdrukkunst uit? Verder legt de Friese held Grutte Pier uit waarom hij zo gek is op groene kaas en vertellen Christoffel Plantijn en Johan van Dale je alles over de dikte van hun woordenboeken. In deze ‘Dunne Van Dam’ komen niet alleen de verhalen van de historische figuren die onze taal hebben gevormd aan bod, maar ook fenomenen als de onomatopee, het synoniem en het ezelsbruggetje. Met grappige illustraties en cartoons van Anne Stalinski.

‘Een uitbundig geïllustreerd (door Anne Stalinski) en vormgegeven boek over taal waar het enthousiasme vanaf spat. Daar worden we blij van.’ Pjotr van Lenteren, Degelukkigelezer.blogspot.com

Het mysterie van taalverwerving

• Maak opdracht 1 van het werkblad. 
• Zie ook Its Taal > Planner > Taal periode 1 > Bijeenkomst 3. 

Taal is...

aangeboren

aangeleerd

+25min. 

Het mysterie van taalverwerving

• Maak opdracht 2 van het werkblad. 
• Zie ook Its Taal > Planner > Taal periode 1 > Bijeenkomst 3.

Klaar? Lees de theorieën over taalverwerving in hoofdstuk 3 van het boek Basiskennis Taalonderwijs. 

Probeer ze te verbinden aan wat je net gelezen hebt.

+45min. 

Behaviorisme

Creatieve constructietheorie

Interactionele benadering

Chomsky

Skinner

Recent onderzoek

Welke theorie vind jij het meest geloofwaardig?

behaviorisme

creatieve constructietheorie

interactionele benadering

geen enkele theorie klinkt plausibel

+50min. - pauze t/m 60 min. 

Biologische rijping: alle kinderen beginnen pas met het produceren van taal vanaf een jaar of één, omdat de hersenen dan zo ver ontwikkeld zijn dat een kind er klaar voor is. 

Vocaliseren (6 weken): https://www.youtube.com/watch?v=0VVy5ZlCPv4​

Vocaal spel (vier maanden): https://www.youtube.com/watch?v=69pNCO8ILhw​

Brabbelen (zeven maanden): https://www.youtube.com/watch?v=1Yb2589uKjM

Prelinguale fase (0-1 jaar)

huilen 

vocaliseren

vocaal spel

brabbelen

70min. 

grotendeels kleuterfase

-> Kinderen leren dat woorden van vorm kunnen veranderen en dat die vormverandering ook echt wat betekent. 

-> Ze kunnen taal los gebruiken van een concrete context en spreken over zaken die niet in hun directe omgeving voorkomen. 

Explosieve ontwikkeling waarin verworven aspecten worden uitgebouwd en verfijnd en nieuwe aspecten aan bod komen.

Combineren van woordkennis, volgorde -> regels ontdekken.

Pragmatische vaardigheden: sociale situatie en context (taalgebruiksregels)

Foto: pragmatische vaardigheden: contact maken met elkaar. 

 -> Veel wat kinderen hangt met elkaar samen. Als kinderen nog geen tijdsbesef hebben, leren ze ook de verleden tijd niet. 

• Kwantitatief: Geef uitleg over verschil passief en actief.
• Kwalitatief (morfologische ontwikkeling): gebruik meervoudsvormen, verkleinwoorden, verbuiging bijvoeglijke naamwoorden en vervoeging werkwoorden.

Zoek de betekenissen van bovenstaande begrippen op en bedenk per begrip minimaal 1 voorbeeld. 

+100min. 

Substitutie – Mag Hester (i.p.v. Ik) ook meedoen?

Omissie – Ik wil af de stoel!/ Ik wil speeltuin toe

Inversie – Ik poppen spelen

Additie – Hé, mijn koekje is weg verdwenen!

Overgeneralisatie – Ik liepte

Overextentie - Dit benoemen heeft een belangrijke functie. Zo zullen kinderen in het begin alle oudere heren ‘opa’ kunnen noemen en alle viervoeters ‘koe’. Dit wordt ‘overextensie’ genoemd. Winkelmandje - auto

Onderextensie kan ook voorkomen. In dit geval wil het kind bijvoorbeeld alleen de eigen beer als ‘beer’ benoemen.

Ik wil de stoel af.

1. substitutie
2. omissie
3. inversie
4. additie

Hé, mijn koekje is weg verdwenen.

1. substitutie
2. omissie
3. inversie
4. additie

Mag Hester (bedoeld wordt 'ik') ook meedoen?

1. substitutie
2. omissie
3. inversie
4. additie

Ik koeken eet.

1. substitutie
2. omissie
3. inversie
4. additie

Alleen roze snoepjes zijn 'snoep'; gele snoepjes niet...

1. overgeneralisatie
2. overextensie
3. onderextensie

'driede' is een voorbeeld van...

1. overgeneralisatie
2. overextensie
3. onderextensie

Alle dieren worden 'poes' genoemd...

1. overgeneralisatie
2. overextensie
3. onderextensie

Niet veel nieuwe dingen -> processen die in vorige fases begonnen zijn, worden nu verder uitgebouwd. 

Woordenschat (5-6jaar): 

• 3000-4000 woorden (actief)
• 6000-8000 woorden (passief)

--> volwassenen: 50.000 - 100.000

Metalinguïstiek: kind in staat om taalgrapjes te maken: welk dier kan hoger springen dan een huis? Geen enkel, want een huis kan niet springen.

In welke fase zitten Thom en Floor?

• prelinguale fase
• vroeglinguale fase
• differentiatiefase
• voltooiingsfase 

In welke fase zitten Thom en Floor?

Interferentiefouten: 

• Bijvoorbeeld geen lidwoorden gebruiken. 
• Licht accent
• Gevoelswaarde van een woord speelt mee. 

t/m einde les