9.5: Spelen met weerstand

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

9.5: Spelen met weerstand

Weerstand

Weerstand bereken je zo: R = U/I

Weerstand drukken we uit in Ohm: Ω

Als we meerdere lampjes of weerstanden in een stroomkring hebben zitten is het soms handig om met de vervangingsweerstand te rekenen: R_v

Vervangingsweerstand (R_v)

Als je twee (of meer) lampjes in serie of parallel geschakeld hebt mag je de weerstanden van de lampjes samenvoegen tot de vervangingsweerstand.

Dit werkt voor serie en parallelschakelingen anders.

Serieschakeling

R1 = 20 Ω                       

R2 = 20 Ω

R3 = 20 Ω

Als we de formule invullen krijgen we: R_v = 20 + 20 + 20 = 60 Ω

Parallelschakeling

Hier wordt de formule iets moeilijker!

R1 = 20 Ω

R2 = 20 Ω

R3 = 20 Ω

1/R_v = 1/20 + 1/20 + 1/20 ---> 1/R_v = 0,15 maar je bent hier nog niet klaar want je wil R_v weten, niet 1/R_v. Dus, je moet 'm nog omschrijven: R_v = 1/0,15 = 6,7 Ω

En deze dan?

Zowel serie als parrallel

Eerst reken je de R_v uit van R₁ en R₂ met de formule die hoort bij de parallelschakeling. Daarna reken je R_v uit van R₁₊₂ en R₃ met de formule die hoort bij een serieschakeling.

Toepassingen

NTC's en LDR's

NTC: Negatieve Temperatuur Coëfficient

LDR: Light Dependent Resistor

NTC

Een NTC werkt als volgt: als de temperatuur hoger wordt, dan gaat de weerstand van de component omlaag. 

Bijvoorbeeld: in een koelkast zit een NTC (bron 7 blz 74 van het leerboek). Als de koelkast te warm wordt dan wordt de weerstand van de NTC lager. Die zorgt ervoor dat er meer stroom door het relais loopt en zo gaat de pomp voor koelvloeistof aan

LDR

Hoe meer licht er op de LDR valt, hoe lager de weerstand wordt.

Deze wordt bijvoorbeeld gebruikt bij schemerschakelaars: als het begint te schemeren dan gaan lampen branden.

Extra oefening LDR

Volgende dia!

maken.wikiwijs.nl