Les 2 - Bouwstoffen voor je lichaam

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Welkom

Ga op je plek zitten

Pak je schrift, pen en lesboek

Doe je tas van tafel

Eindopdracht H6.2

• Schrijf alle belangrijke voedingsstoffen op.
• Schrijf bij elke voedingsstof  in je eigen woorden waarom je het nodig hebt.

• Schrijf bij elke voedingsstof in je eigen woorden hoe het door je lichaam wordt opgenomen.
  

Vorige les

• koolhydraten
• vetten

Deze les

• eiwitten
• vitamines
• vezels
• mineralen

Planning

15 min - Bespreken eiwitten en enzymen

10 min - Zs

  5 min - Bespreken vitaminen, vezels en mineralen.

 20 min - Zelfstandig werken

15 min - Afsluiting

Eiwitten

• Ook wel proteïnen genoemd.
  
• Bouwmateriaal van cellen.
• Macromoleculen (polymeer van aminozuren).

Eiwitten

• Bouwmateriaal van cellen.
  
• Macromoleculen (polymeer van aminozuren).

Van aminozuur naar peptidebindiding naar eiwit.

Detailweergave eiwit

Volgorde aminozuren is belangrijk

TAAL betekent iets anders dan LAAT

Zo bepaald ook de volgorde van de aminozuren welk eiwit er gevormd wordt

Afbraak eiwitten

Afbraak eiwit in losse aminozuren (monomeren).

Van de aminozuren kunnen nieuwe eiwitten gemaakt worden.

De afbraak van eiwitten levert energie op. Eiwitten kunnen door je lichaam dus ook als brandstof gebruikt worden.

Aminozuren

20 verschillende aminozuren

• 8 kan je lichaam zelf maken
• 12 moet je uit je eten halen. Deze 12 heten essentiële  aminozuren.

Van losse aminozuren kun je nieuwe eiwitten maken.

Enzymen zijn eiwitten.

Enzymen zijn biologische katalysatoren.

enzymen zijn eiwitten.

enzymen zijn biologische katalysatoren.

Waarom hebben we eiwitten nodig?

1. Je kan ze gebruiken als brandstof.
2. Ze zorgen er voor dat je jouw voedsel beter verteerd.
3. Ze zijn nodig als bouwmateriaal voor je cellen.
4. Ze zijn nodig om allerlei chemische processen in je lichaam goed te laten verlopen

Ons lichaam kan zelf eiwitten maken. Waarom moeten we dan toch eiwitten via ons eten binnenkrijgen?

Wat is een voorbeeld van een monosacharide?

1. lactose
2. fructose
3. zetmeel
4. cellulose

Welk type vet bevat naar verhouding de meeste H-atomen?

1. verzadigd vet
2. onverzadigd vet
3. meervoudig onverzadigd vet
4. plantaardige olie

Zelfstandig werken

Zs

1. Lees blz 219 t/m 222
   
2. Maak  opgaven 9 t/m 13

Vitamines

We kunnen alleen vitamine D zelf maken.

Vitamines leveren geen energie.

Vitamines ondersteunen bepaalde chemische processen in het lichaam, maar zijn geen enzymen (sommigen wel co-enzymen).

Vitamines

We kunnen alleen vitamine D zelf maken.

Vitamines leveren geen energie.

Vitamines ondersteunen bepaalde chemische processen in het lichaam, maar zijn geen enzymen (sommigen wel co-enzymen).

Vezels

• Je neemt ze niet op, maar ze zorgen er voor dat je darmen het eten goed af kunnen breken.
  
• Plantaardige vezels: voornamelijk cellulose.
• Cellulose is een koolhydraat dat veel op zetmeel lijkt.

Vezels

• Je neemt ze niet op, maar ze zorgen er voor dat je darmen het eten goed af kunnen breken.
  
• Plantaardige vezels: voornamelijk cellulose.
• Cellulose is een koolhydraat dat veel op zetmeel lijkt.

Mineralen

• Officieel: verbindingen die uit de bodem afkomstig zijn.
  
• In de praktijk: Metaalbevattende zouten.
  
• Voorbeeld: keukenzout (NaCl).

• Mineralen zijn noodzakelijk voor allerlei chemische processen in ons lichaam.
  

Mineralen

• Officieel: verbindingen die uit de bodem afkomstig zijn.
  
• In de praktijk: Metaalbevattende zouten.
  
• Voorbeeld: keukenzout (NaCl).

• Mineralen zijn noodzakelijk voor allerlei chemische processen in ons lichaam.
  

Stoffen die je lichaam nodig heeft

1. koolhydraten
2. vetten
3. eiwitten
4. vitaminen
5. vezels
6. mineralen
7.  ...
8. ...

Stoffen die je lichaam nodig heeft

1. koolhydraten
2. vetten
3. eiwitten
4. vitaminen
5. vezels
6. mineralen
7. water
8. zuurstof

Zf

Maak de eindopdracht.

Maak opgaven 11 t/m 17

Maak opgaven 18 en 19

Volgende les

Hoe werkt zeep?

Huiswerk: opgaven 9 t/m 16 (werk ook H6.1 bij, als je dit nog niet af hebt.)

verzadigd vet

mineralen

monosachariden

calorie

cellulose

Afsluitingsopdracht

• Ga in groepjes van 2 tegenover elkaar zitten.
• Een leerling kijkt naar het bord, de andere dus niet.
• Ik schrijf 5 woorden op het bord
• De ene leerling de woorden uit, de andere leerling moet raden wat het is.

Afsluitingsopdracht

• Je mag het woord zelf niet noemen.
• Je mag ook geen vertaling van het woord noemen.
• Bij een samengesteld woord mag je niet een deel van het woord noemen.

         - Bijvoorbeeld: tennistafel -> je mag niet het woord tennis                 of het woord tafel zeggen.