Rechten koning, Eerste en Tweede Kamer

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Koning, Eerste en Tweede Kamer

https:

Waarin verschillen de regering, het kabinet en de
ministerraad qua samenstelling?

kabinet

Regering

de koning

Ministers

staatssecretaris

lid Eerste kamer

De regering

De regering bestaat uit de koning en ministers. 

Taken van de koning:

Taken van de ministers:

De ministers zijn verantwoordelijk voor het bestuur van ons land. Dit heet ministeriële verantwoordelijkheid (1848!). 

De koning is onschendbaar (art. 42)

Een handtekening plaatsen onder wetten

De troonrede voorlezen op Prinsjesdag

Ministers en staatssecretarissen benoemen

Zich regelmatig laten informeren over het beleid door de minister-president.

Ons land vertegenwoordigen in het buitenland

Het opstellen van wetsvoorstellen

Het uitvoeren van de aangenomen wetten

Leidinggeven

Opstellen van de rijksbegroting

https:

Taken koning Willem-Alexander

• Handtekening onder wetten zetten
  
• Troonrede voorlezen
  
• Kersttoespraak
• CDK's, burgermeesters, ministers en
  staatsecretarissen benoemen
• Zich laten informeren door Rutte 
  (het geheim van Noordeinde)
• Staatsbezoeken in andere landen

De koning heeft vooral een symbolische functie. Weg met de koning!

1. Eens
2. Oneens

Voor 40 miljoen op de begroting

0

Wat zijn de controlerende
rechten van de Tweede Kamer?

Wat zijn de wetgevende
rechten van de Tweede Kamer?

Eerste Kamer

Tweede Kamer

Beide Kamers

budgetrecht

recht van interpellatie

75 leden

150 leden

recht van initiatief

Motierecht

Welke twee rechten heeft alleen de Tweede Kamer:

Welke taak en welk recht worden hier benut door D66?

1. controlerend, interpellatie
2. wetgevend, amendement
3. wetgevend, initiatief
4. controlerend, initiatief

1848: Grondwet van Thorbecke
De rechten van het parlement

Wetgevende rechten

• recht van initiatief (alleen de Tweede Kamer)
  
• recht van amendement (alleen de Tweede Kamer)
  
• recht om over wetsvoorstellen te stemmen
  
• budgetrecht

De leden van de tweede kamer hebben de volgende rechten om als medewetgever te functioneren:

- Stemrecht: het stemmen over een wetsvoorstel.

- Recht van initiatief: de Tweede Kamer kan zelf wetsvoorstellen indienen.

- Recht van amendement: de Tweede Kamer kan wetsvoorstellen wijzigen.

- Budgetrecht: de begroting kan goed of afgekeurd worden.

Rechten van de Tweede Kamer

Om het beleid van een minister te controleren heeft de Tweede Kamer de volgende rechten:

Recht van motie: een uitspraak waarmee ze een minister of staatssecretaris oproepen om actie te ondernemen.

Vragenrecht: de mogelijkheid om schriftelijk vragen te stellen.

Recht van interpellatie: het aanvragen van een debat.

Recht van enquête: een onderzoek instellen.

Rechten van de Tweede Kamer

Moties (uitspraken) van het Parlement

• Motie van treurnis: besluit van de regering betreuren (zwakke reactie)
• Motie van afkeuring: bijstellen van beleid anders 'wantrouwen'
• Motie van wantrouwen: tegen minister of gehele kabinet (sterke reactie die leidt tot aftreden) 

ministers en staatsecretarissen worden soms ook ontslagen...

Weet jij waarvoor?

Mark Harbers van Asiel

Halbe Zijlstra van buitenlandse zaken

Menno Snel van Financiën

- Stemrecht: het stemmen over een wetsvoorstel.

- Budgetrecht: de begroting kan goed of afgekeurd worden.

- Recht van motie: een uitspraak waarmee ze een minister of staatssecretaris oproepen om actie te ondernemen.

- Vragenrecht: de mogelijkheid om schriftelijk vragen te stellen.

- Recht van interpellatie: het aanvragen van een debat.

- Recht van enquête: een onderzoek instellen.

Rechten van de Eerste Kamer

Meer dualisme of monisme?

• Dualisme: De regering (uitvoerende macht) regeert, en het parlement (wetgevende macht) controleert.
• Monisme: een overwicht aan regering in verhouding met parlement (machtspositie regering door geïnformeerd ambtenaren en regeringsfracties in de Kamer > alleen uitvoerende macht)
• Wat zie jij in deze Coronacrisis?

wat is het verschil tussen het monisme en het dualisme?