Grammatica H6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Meewerkend voorwerp (mv)

Persoon die 'iets' krijgt
Ik vertel jou dat geheim.
Mijn vader geeft mijn moeder een bos bloemen.
Hij schenkt haar een glas water in. 

Jan gaf de toets aan de leraar.

Wat is 'de toets'?

1. gezegde
2. lijdend voorwerp
3. onderwerp
4. meewerkend voorwerp

Wie heeft gisteren mijn konijn eten gegeven?
Wat is 'Wie' ?

1. Onderwerp
2. Meewerkend voorwerp
3. Lijdend voorwerp
4. Bijwoordelijke bepaling

De burgemeester geeft de sporters een medaille.

1. ow = de burgemeester mv = aan de sporters
2. ow = een medaille mv = x
3. ow = de burgemeester mv = x
4. ow = de burgemeester mv = de sporters

Die klok hangt al jaren aan de wand.

1. aan de wand = mv
2. aan de wand = bwb

Heeft deze zin een meewerkend voorwerp?
Heb jij haar die lastige som uitgelegd?

1. ja
2. nee

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

Zinsdelen die overblijven als je het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde, lijdendvoorwerp en meewerkend voorwerp hebt bepaald, zijn bijwoordelijke bepalingen. 

Let op: een zin kan meerdere bijwoordelijke bepalingen bevatten.

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

Een bijwoordelijke bepaling geeft antwoord op vragen als: 

- Waar? Sommige vogels nesten in oude gebouwen.                

- Wanneer? De toets wiskunde is op donderdag.                        

- Waarheen? Vorige week zijn we naar de film geweest.          

- Waarom? Vanwege een ruzie werd de wedstrijd gestaakt.   

Bijwoordelijke bepaling (bwb)

De bwb kan antwoord geven op de volgende vragen: 

waar / wanneer / waarvan(daan) / waarheen / waarom / waardoor / waarmee / waarover / hoe / hoe lang.

De vraagwoorden zelf zijn in een zin ook een bwb. 

Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Vandaag hebben we het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling behandeld.

1. Vandaag
2. we
3. het meewerkend voorwerp en de bijwoordelijke bepaling
4. hebben behandeld

Wat is de bijwoordelijke bepaling:
Met deze auto wil ik rijden.

1. ik
2. wil rijden
3. auto
4. met deze auto

Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Ik heb alles aan mijn vriendin verteld.

1. aan mijn vriendin
2. ik
3. alles
4. geen bwb

Op mijn kamer ligt altijd erg veel rommel.

1. bwb = op mijn kamer bwb = erg veel
2. bwb = altijd bwb = erg veel
3. bwb = op mijn kamer bwb = altijd
4. bwb = altijd bwb = veel

Noteer de bijwoordelijke bepaling:
De bladeren bieden ons koele schaduw op warme dagen

Noteer de bijwoordelijke bepaling(en) van de volgende zin: In 2020 duurt de meivakantie twee weken.

Hoeveel bijwoordelijke bepalingen en/of bijwoordelijke bijzinnen in:
Over een paar dagen is het vakantie.

1. 1 bijwoordelijke bepaling
2. 1 bijwoordelijke bijzin
3. 1 bijwoordelijke bijzin en 1 bijwoordelijke bepaling
4. 1 bijwoordelijke bijzin en 2 bijwoordelijke bepalingen

Hoeveel bijwoordelijke bepalingen en/of bijwoordelijke bijzinnen in:
Omdat ik moe was, ging ik slapen.

1. 1 bijwoordelijke bepaling
2. 1 bijwoordelijke bijzin
3. 1 bijwoordelijke bijzin en 1 bijwoordelijke bepaling
4. 1 bijwoordelijke bijzin en 2 bijwoordelijke bepalingen

Heeft een zin altijd een bijwoordelijke bepaling?

1. ja
2. nee