Pedagogische professionaliteit-pestbeleid

• pedagogiek
• HBO
• Studiejaar 2

Doelstellingen (zie BB)

Je kan een definitie geven voor pesten en cyberpesten.

Je kan de groepsdynamiek van pesten beschrijven en de verschillende rollen hierin benoemen.

Je kan de whole-school-approach toelichten.

Je kan het belang van de persoon van de leraar in de preventieve en curatieve aanpak van pesten uitleggen.

Je kan ideeën toelichten hoe je als leraar concreet aan de slag kunt gaan om pesten in de klas/school aan te pakken (preventief en curatief).

Je kan het verband aantonen tussen het theoretische en praktische kader van positieve psychologie en de preventieve en curatieve aanpak van pesten op school.

Je kan bestaande methodieken kritisch bekijken en exemplarisch toelichten i.f.v. de whole school approach.

Je kan bestaande pestprotocols/beleidsteksten van scholen kritisch bekijken vanuit het theoretische kader van pestbeleid op school.

Bewustwording (cijfers) - Essentiële kennis over pesten

Hoeveel kinderen sloegen de laatste tijd zelf aan het pesten (afgelopen 2 maanden)?
(Daders van pesten)

1. 1/5
2. 1/10
3. 1/15
4. 1/30

Hoeveel kinderen werden afgelopen 2 maanden gepest? (slachtoffers van pesten)

1. 1/4
2. 1/6
3. 1/8
4. 1/10

Cijfers 

(Wereldgezondheidorganisatie, 2018)

Uit onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie uit 2018 komen voor Vlaamse kinderen en jongeren deze cijfers naar boven.

Slachtoffers van pesten:

• 1 op 6 werd de afgelopen 2 maanden gepest

• 1 op 16 werd systematisch gepest: meer dan 3 keer per maand

Daders van pesten:

• 1 op 10 sloeg de afgelopen 2 maanden zelf aan het pesten

• 1 op 30 pestte systematisch: meer dan 3 keer per maand

Jongens en meisjes zijn (in tegenstelling tot wat eerder onderzoek aangaf) even vaak slachtoffer van pesten. 

Jongens zijn wel vaker dader dan meisjes.

Als we deze cijfers vergelijken met hetzelfde onderzoek dat de Wereldgezondheidsorganisatie 2 jaar eerder (in 2016) deed, zien we een daling van 3 à 4% voor de meeste cijfers. De cijfers blijven hoog, maar de positieve trend toont aan dat

werken aan het voorkomen en aanpakken van pesten loont.

Cyberpesten = digitaal pesten
Hoeveel % werd wekelijks of maandelijks slachtoffer van cyberpesten (Apestaartjaren-onderzoek, 2020)

1. 3%
2. 5%
3. 9%
4. 15%

Definitie
Stelling: "We spreken van pesten als er zowel geestelijk als fysiek geweld gebruikt wordt, anders spreken we van plagen of ruzie maken..."

1. Waar
2. Niet waar

Pesten? 

Plagen? 

Ruzie maken?

Pesten: een omschrijving

- geen volledige consensus

- steeds terugkerende elementen

bron: Tumult

Bij een pestprobleem kan je beter de groep aanpakken dan de dader (pester) of het slachtoffer alleen.

1. waar
2. niet waar

Pesten is een groepsprobleem!

Uitzonderlijk werkt een pester alleen, maar meestal is er sprake van een groepje pesters. En van helpers en toeschouwers. Dat maakt dat pesten een groepsgebeuren is, waarbij de groep een grote verantwoordelijkheid draagt. Het is de groep die het pesten ondersteunt en toelaat. 

Het is ook de groep die de macht heeft om het pesten te melden en te veroordelen. Als een pester geen steun meer krijgt van de groep, zal zijn gedrag minder interessant worden. Hij zal er geen voordeel meer mee behalen.

Stelling: "Van pesterijen word je hard!"

1. eens
2. oneens

Misvatting over pesten!

Dat klopt helemaal niet. Gepeste kinderen ontwikkelen vaak een negatief zelfbeeld, ze denken dat het hun eigen schuld is. Naast schuldgevoelens ontstaan bovendien vaak ook gevoelens van schaamte. Dat kan ernstige gevolgen hebben

voor de identiteitsontwikkeling.

Misvatting over pesten

Ook deze uitspraak leidt tot onzekerheid en schuldgevoelens bij de slachtoffers. Het is soms wel zo dat kinderen die worden gepest ‘anders’ zijn of zich niet altijd op een fijne manier gedragen, maar we mogen niet stellen dat ze het pesten bewust uitlokken. Geen enkel kind wil gepest worden.

Bovendien is elk kind anders en bijzonder, dat maakt samen spelen, leven,

groep maken net zo leuk!

Misvattingen als deze uitspraak doen uitschijnen dat het probleem bij het

slachtoffer ligt. Dat kan ertoe leiden dat de pester wegkomt met zijn/haar

negatief en kwetsend gedrag.

Stelling: "wie wordt gepest, lokt het zelf uit!"

1. eens
2. oneens

Pesten kan je best aanpakken door goed na te denken over een straf voor de pester.

1. Waar
2. Niet waar

Inspiratie?

(aanvullend studiemateriaal) Beau Oldenburg: Pestdeskundige

https://www.beau-oldenburg.nl/proefschrift/