1.1 Steden in Vlaanderen en Artesië + intro (1050-1302)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Steden en burgers in de Lage Landen 1050 -1700

• Herhaling KA tijdvak 4 
• Burgerschap: wat is dat?
• Historische context 1.1 (Geschiedeniswerkplaats)

Bedenk een naam voor dit ruimtelijk figuur

Tijdvak 4 heet ..

1. Monniken en Ridders
2. Steden en Staten
3. Ontdekkers en Hervormers
4. Kruistochten en Steden

De economie in tijdvak 4 veranderde in een...

1. ruil economie
2. geld economie
3. handelseconomie
4. conjunctuur economie

Noem de drie standen die in tijdvak 4 onstaan

1. Horigheid - Adel - Geestelijkheid
2. Geestelijkheid - Adel - Burgerij
3. Burgerij - Ambtenarij - Adel
4. Horige boeren - Vrije boeren - Landheer

De afbeelding heeft betrekking op een KA van tijdvak 4. Welk KA is dit?

1. Het begin van staatsvorming en centralisatie
2. Het conflict tussen de wereldlijke en geestelijke macht
3. Toenemende zelfstandigheid van steden
4. Expansie van de christelijke wereld

Wat geeft de blauwe banaan weer?

Burgerschap

• Voor de functies en ambten in het oude Athene werd geloot, kleroterion
  
• beslissingen werden bij stemming genomen -> hand op steken en ostracisme (schervengericht)

www.dailymotion.com

Burgerschap

Burgerschap, ook wel staatsburgerschap genoemd, is de status van een natuurlijk persoon - meestal voortvloeiend uit de nationaliteit van deze - toegekend door de gebruiken of wetten van een staat, waardoor deze persoon - die vanaf dan burger van die staat wordt genoemd - bepaalde rechten (te onderscheiden in drie categorieën: civiele, politieke en sociale rechten ) en plichten verkrijgt.

Wie zijn burger in het oude Athene?

• mannen
• geboren in Athene
• > 20 jaar
• 10-20 % van de inwoners
• "Vreemdelingen" konden alleen bij hoge uitzondering burgerrecht krijgen.

HC Steden en Burgers

Paragraaf 1

• Wat voor boeren en burgers veranderde vanaf de elfde eeuw
• Welke stedelijke dynamiek plaatsvond in Artesië
• Waarom de Vlaamse steden opkwamen

De opkomst van een stedelijke burgerij in Vlaanderen (1050-1302)

Met "burgers" in de middeleeuwen bedoelen we

1. De derde stand
2. boeren en inwoners van steden
3. alle boeren
4. inwoners van de steden

1. Door het verdwijnen van handel en steden (onveiligheid!) raakt West-Europa verdeeld in domeinen, waar horige boeren voor een heer (=dominus) werken in ruil voor bescherming.
Deze domeinen zijn grotendeels autarkisch.
2. Om zijn rijk te besturen verdeelt de koning/keizer van het Frankische Rijk zijn gebied in lenen, waar vazallen voor hem werken.
Na verloop van tijd krijgen deze vazallen (edelen/ridders) steeds meer macht ten koste van de koning/keizer.

1. Door het verdwijnen van handel en steden (onveiligheid!) raakt West-Europa verdeeld in domeinen, waar horige boeren voor een heer (=dominus) werken in ruil voor bescherming.
Deze domeinen zijn grotendeels autarkisch.

2. Om zijn rijk te besturen verdeelt de koning/keizer van het Frankische Rijk zijn gebied in lenen, waar vazallen voor hem werken.
Na verloop van tijd krijgen deze vazallen (edelen/ridders) steeds meer macht ten koste van de koning/keizer.

1. 1. Feodale stelsel 2.drieslagstelsel
2. 1.drieslagstelsel 2.investituur stelsel
3. 1.Hofstelsel 2. Feodale stelsel
4. 1. Investituurstelsel 2.Hofstelsel

Waarom vond de heer op het domein het goed dat steden ontstonden, waar een deel van zijn horigen gingen wonen?

handelaren en ambachtslieden trekken naar elkaar en vormen een stad (in de buurt van een kasteel of kathedraal, op een kruispunt van handelswegen, bij mondingen van rivieren)

1

2

3

4

stedelingen bevechten of kopen stadsrechten (meestal van een landsheer, bijv. de graaf die hiermee inkomsten verkreeg (belasting!)

Steden zorgen ervoor dat er steeds meer kapitaalkrachtige nieuwe poorters/inwoners in de stad komen wonen.

Steden vormen vanwege hun marktfunctie een netwerk met andere steden (bijv. Hanze, maar ook met Italië en Spanje)

Welke rechten konden burgers in steden afdwingen door het kopen van stadsrechten bij de heer?

Atrecht startte een nieuwe internationale handel, welke ontwikkelingen in Italië hielpen de internationale handel?