Van Burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Van burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

Leerdoel: Hoe bouwden de communisten een nieuwe maatschappij? 

Wat gaan we doen 

• Herhaling H4
• De burgeroorlog, Rood tegen Wit 
• Oorlogscommunisme van Lenin 
• Vijfjarenplannen van Stalin

Wat weet je nog van de drie Russische revoluties?

Sociaaldemocraten 

Communisten

Revolutie door geweld

Revolutie via de democratie

Bolsjewieken

Mensjewieken

Werken samen met andersdenkende

Je bent voor ze of tegen ze

Wat was het startsein voor de revolutie van 1905?

1. De dood van Lenin
2. De Bloederige Zondag
3. Het verliezen van de oorlog tegen Japan
4. De vreedzame demonstraties

Welke revolutie zorgde ervoor dat de Tsaar ging aftreden?

1. Oktober revolutie
2. Perestrojka revolutie
3. Revolutie van 1905
4. Februari revolutie

Lenin en Trotski waren?

1. Anarchisten
2. Mensjewieken
3. Bolsjewieken
4. Volgelingen van de Tsaar

Rood tegen Wit

• De Roden: volgelingen van de bolsjewistische regering van 1918 
• De witten: volgelingen van de Tsaar, de bourgeoisie, boerengroeperingen en opstandige nationalistische bewegingen
• Veel Russen bang voor terugkeer van het oude regime

Rood tegen wit

• Het Rode Leger opgericht door Trotski (veel aanhang door angst)
• De oude Tsaar en gezin vermoord door de Roden
• Burgeroorlog duren van 1918 tot 1922 (Geboorte Sovjet-Unie) 

Hoeveel doden zijn er denk je gevallen tijdens de Russische burgeroorlog?

Minder de tijdens de Eerste Wereldoorlog

Ongeveer evenveel als tijdens de Eerste Wereldoorlog

Meer dan tijdens de Eerste Wereldoorlog

Lenins Oorlogscommunisme 

• Boeren leveren gratis voedsel aan de staat  
• Arbeiders werden betaald in voedsel, kleding en huisvesting 
• Alle bedrijven eigendom van de staat en bestuurt door Sovjets
• Veel boeren weigeren en werden gestraft of gedood. Het resultaat was een hongersnood.  

Nieuwe economsiche aanpak (NEP)

• Communisten konden niet meer tegen het verzet en hongersnood 
• Boeren mochten weer land bezitten en goederen vrij verkopen. 
• Ook kleine fabrieken, winkels en werkplaatsen werden privébezit
• Terugval voor de echte Bolsjewieken

Waarom vonden de Bolsjewieken de NEP een terugval?

Sovjet-Unie onder Stalin

Vijfjarenplannen

• Einde gemaakt aan de NEP
• Boeren werken voor loondienst in grote  staatslandbouwbedrijven, Sovchozen genoemd 
• Boeren ook eigen stukje land, Kolchozen genoemd 
• Landbouw moest zorgen voor goedkope grondstoffen, voedsel voor arbeiders en export. 
• Export landbouwgoederen is kapitaal voor opbouw van de industrie

Sovjet-Unie onder Stalin

Vijfjarenplannen

• Meer industrie is meer arbeiders, denk aan de marxistische revolutie 
• Streefgetallen voor productie industie en landbouw voor vijf jaar worden de vijfjarenplannen genoemd
• Opstandige boeren opgepakt of gedood, waardoor er weer hongersnood ontstaat.
• Kleine fabrieken, winkels en werkplaatsen werden ook weer bezit van de staat. 

Sovjet-Unie onder Stalin

Vijfjarenplannen

• Nieuwe industrie moest het oude vervangen, wat mislukte 
• Tekorten aan goederen is volgens Stalin de schuld van de Bolsjewistische managers
• Ook deze werden gedood of opgepakt 
• Vijfjarenplannen nooit gehaald, maar wel zijn er talloze fabrieken gebouwd en infrastructuur aangelegd . 
• Rusland industriële grootmacht in vijf jaar ten kosten van veel doden onder de bevolking. 

Van burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

Leerdoel: Hoe bouwden de communisten een nieuwe maatschappij?