4.3 Van burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Rusland wordt communistisch

4.3 Van Burgeroorlog tot Vijfjarenplannen

Wat gaan we doen?

1. Welkom

2. Leerdoelen terugkoppeling

3. Leerdoelen

4. Theorie

5. Aan de slag

6. Leerdoelen terugkoppeling

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je kent de drie verschillende revoluties. 

2. Je kent de oorzaken van de drie verschillende revoluties.

3. Je kent de uitkomsten en gevolgen van de drie verschillende revoluties. 

Leerdoelen

1. Je weet de betekenis van de begrippen NEP, collectivisatie en Vijfjarenplannen.

2. Je weet een tijdbalk te maken van de Burgeroorlog tot Stalin's Vijfjarenplannen. 

Theorie

Ondanks de moord op de tsaar, was het opbouwen van een socialistische maatschappij moeilijk zolang Rusland nog in oorlog was. 

Opschrijven:

Lenin sloot in 1918 de Vrede van Brest-Litovsk met de Centralen. Daarmee was de oorlog voor Rusland officieel afgelopen. 

Theorie

De afspraak die Rusland met Duitsland maakte zorgde ervoor dat Rusland afstand moest doen van Oekraine, Estland, Letland,  Litouwen en Finland. 

Dit maakte Lenin weinig uit. Hij meende dat in het industrieel sterk ontwikkelde Duitsland, Engeland en Frankrijk toch ook wel een (marxistische) revolutie zou uitbreken: landsgrenzen tellen dan niet meer want overal heerst het internationaal socialisme. 

Theorie

De geallieerden reageerden verontwaardigd. Ze stuurden zelfs een troepenmacht om de revolutie ongedaan te maken. Hiermee deden ze dus ook indirect mee aan de uitgebroken burgeroorlog. 

Opschrijven:

De Burgeroorlog tussen Roden (communisten) en Witten (aanhangers Tsaar)duurde van 1917 tot 1922. Dit resulteerde uiteindelijk dat Rusland veranderde in de communistische Sovjet-Unie. 

Theorie

Het platteland moest gratis graan en vlees leveren aan de staat. Dat ging rechtstreeks naar de militairen en de industriearbeiders. Lenin noemde dit oorlogscommunisme. Arme boeren werden nog armer en kwamen al snel weer in verzet. 

De communisten konden niet op dit verzet en de vreselijke hongersnood. Lenin vaardigde daarom in 1921 de Nieuwe Economische Politiek (NEP): boeren mochten weer voor de markt produceren en kleine fabrieken gingen weer in privebezit. 

Theorie

De productie en handel kwam weer op gang. De echte bolsjewieken vonden de NEP een terugval. Toen Stalin aan de macht kwam zorgde hij er ook voor dat de NEP werd teruggedraaid. 

Opschrijven:

Lenin stierf in 1924. Twee mogelijke opvolgers stonden klaar: Trotski en Stalin. Trotski werd verbannen, Stalin kwam aan de macht. 

Theorie

Na zijn machtsovername maakte Stalin onmiddellijk een einde aan de NEP.  Alle boeren moesten zo snel mogelijk samengebracht worden in collectieve boerderijen. Dit paste helemaal in zijn idee van een door de staat geleide economie. 

Collectivisatie: Gemeenschappelijk bezit maken van landbouw en industrie. 

Vijfjarenplannen: Vanaf 1928 werd in de Sovjet-Unie de productie in de landbouw en industrie telkens voor vijf jaren vooruit gepland. 

Theorie

Stalin kreeg door deze plannen de boeren tegen hem. Al dit verzet schreef hij toe aan 'koelakken'. Wanneer bekend werd dat je een koelak was werd je van huis en haard verdreven, doodgeschoten of belande je in de gevangenis. 

Miljoenen mensen vonden op deze manier de dood..

Opdracht

1. Lees lessonups door en geef antwoord op de leerdoelen. 

2. Lees alvast de volgende paragraaf door (4.4). 

3. Kijk op Schooltv.nl  de Highspeed History filmpjes van Lenin, Stalin en De Russische Revolutie. 

4. Doe huiswerk voor een ander vak. 

Leerdoelen terugkoppeling

1. Je weet de betekenis van de begrippen NEP, collectivisatie en Vijfjarenplannen.

2. Je weet een tijdbalk te maken van de Burgeroorlog tot Stalin's Vijfjarenplannen.