Les 08 - Verwijswoorden en samenvatten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Verwijswoorden en samenvatten

Leesvaardigheid §B3 

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les: 

- welke woordsoorten als verwijswoorden worden gebruikt; 

Column Jasper van Kuijk

- verbindingswoorden;

- functiewoorden; 

- inleiding kern en slot; 

- onderwerp en hoofdgedachte; 

- tekstdoel?

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Definitie

1. Nadenken over wat het beste is.
2. Samenvattende omschrijving van de kenmerken van een begrip
3. Voorwaarde of beperking bij een toezegging
4. Iets dat nodig is of eerst moet gebeuren voordat iets anders kan gebeuren.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Conclusie

1. Jouw opvatting over iets stellen tegenover de mening van een ander.
2. Vaststelling van een feit of verschijnsel
3. Voorwaarde of beperking bij een toezegging
4. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Afweging

1. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening minder scherp te maken.
2. Nadenken over wat het beste is.
3. Samenvattende omschrijving van de kenmerken van een begrip.
4. Extra, nauwkeuriger omschreven informatie bij een onderwerp.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Nuancering

1. Voorwaarde of beperking bij een toezegging
2. Nadenken over wat het beste is.
3. Aangeven wat je aan iets hebt, hoe je het kunt gebruiken.
4. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening minder scherp te maken.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Anekdote

1. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.
2. Verhaaltje dat de schrijver vertelt als illustratie bij het onderwerp van de tekst.
3. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening minder scherp te maken.
4. De schrijver laat de betrekkelijkheid van iets zien, zwakt iets af.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Argument

1. Wat uit iets voortvloeit.
2. Het verduidelijken van iets door meer details te geven en/of de mening minder scherp te maken.
3. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.
4. Feiten of voorbeelden waarmee je een stelling probeert te bewijzen.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Gevolg

1. Aangeven wat je aan iets hebt, hoe je het kunt gebruiken.
2. Laten zien dat een argument/argumentatie niet juist is.
3. Wat uit iets voortvloeit.
4. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver.

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Aanleiding

1. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver
2. Dat wat de schrijver tot het schrijven van de tekst aanzette.
3. Verhaaltje dat de schrijver vertelt als illustratie bij het onderwerp van de tekst.
4. Vaststelling van een feit of verschijnsel

Wat verstaan we onder het volgende functiewoord?
Constatering

1. Samenvattende omschrijving van de kenmerken van een begrip
2. Resultaat van waarnemingen en overdenkingen van de schrijver
3. Standpunt van de schrijver op het gebied van een bepaald onderwerp
4. Vaststelling van een feit of verschijnsel

Je moet voor school een boekverslag schrijven.

1. Synoptische samenvatting
2. Indicatieve samenvatting
3. Informatieve samenvatting
4. Schematische samenvatting

Je wilt belangrijke punten van een tekst met cijfermatige gegevens overzichtelijk weergeven.

1. Synoptische samenvatting
2. Indicatieve samenvatting
3. Informatieve samenvatting
4. Schematische samenvatting

Je wilt een samenvatting van een hoofdstuk maken om de belangrijkste punten voor een proefwerk te leren.

1. Synoptische samenvatting
2. Indicatieve samenvatting
3. Informatieve samenvatting
4. Schematische samenvatting

Je schrijft voor anderen een recensie over een boek, zodat zij zelf kunnen besluiten of ze het gaan lezen.

1. Synoptische samenvatting
2. Indicatieve samenvatting
3. Informatieve samenvatting
4. Schematische samenvatting

Verwijswoorden

Om onnodige herhalingen te voorkomen, gebruik je verwijswoorden. 

Voornaamwoorden en bijwoorden worden hier vaak voor gebruikt. 

Je kunt ook met andere woordsoorten verwijzen naar iets wat eerder in de tekst is genoemd. 

Aan de slag

Werk nu aan een samenvatting van de paragrafen C1 en C2 van leesvaardigheid. 

Je mag zelf bepalen of het een schematische of informatieve samenvatting is.