Basisstof 2: Vertering

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 2

Basisstof 2: Vertering

Wat gaan we doen?

• Leerdoelen
• Herhaling
• Uitleg Basisstof 2
• Aan het werk
• Afsluiting

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• De werking en functie van vertering, verteringssappen en enzymen beschrijven;
  
• De delen van een gebit noemen met hun functie;
• De werking en functie van de darmperistaltiek beschrijven.

Een tekort hieraan kan ziekte veroorzaken

Worden opgeslagen voor later gebruik

Onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel

Nodig om cellen en weefsels op te bouwen

Leveren energie

Beschermende stoffen

Bouwstoffen

Brandstoffen

Voedingsvezels

Reservestoffen

Scheurbuik is de benaming voor een ziekte ten gevolge van een langdurig ... tekort zoals dat in vroeger eeuwen op zeilschepen op de grote vaart veel voorkwam. Onbehandelde scheurbuik is op lange termijn dodelijk, maar de behandeling is eenvoudig: ... innemen. Dit zit o.a. veel in citrusvruchten.
Welke stof moet er op de puntjes worden ingevuld?

1. Vitamine A
2. Vitamine C
3. Koolhydraten
4. Vetten

Wat is vertering?

Het verteringsstelsel

• Niet alle voedingsstoffen kunnen worden opgenomen door de wand van de dunne darm.
• Bij vertering worden grotere voedingsstoffen afgebroken tot kleinere verteringsproducten die wel door de darmwand heen kunnen.

Het verteringsstelsel

• Niet alle voedingsstoffen kunnen worden opgenomen door de wand van de dunne darm.
• Bij vertering worden grotere voedingsstoffen afgebroken tot kleinere verteringsproducten die wel door de darmwand heen kunnen.

Vertering gebeurt in 2 stappen:

• Voedsel in kleine stukjes verdelen door te kauwen
• Voedingsstoffen omzetten met behulp van verteringssappen

Kauwen

Kauwen valt onder de mechanische vertering in je lichaam.

• Met snijtanden en hoektanden bijt je stukken van je voedsel af.
• Met je kiezen maal je het voedsel fijn: zo kan je het beter doorslikken en wordt het oppervlak vergroot. Dan kunnen verteringsenzymen beter werken.

Oppervlaktevergroting

Verteringssappen

Verteringssappen helpen bij de vertering en worden geproduceerd in de verteringsklieren.

• De speekselklieren (speeksel)
• De maagsapklieren (maagsap)
• De lever (gal, eigenlijk geen verteringssap)
• De alvleesklier (alvleessap)
• De darmsapklieren (darmsap)

Verteringssappen

Verteringssappen helpen bij de vertering en worden geproduceerd in de verteringsklieren.

• De speekselklieren (speeksel)
• De maagsapklieren (maagsap)
• De lever (gal)
• De alvleesklier (alvleessap)
• De darmsapklieren (darmsap)

Vertering met behulp van verteringssapen noem je chemische vertering.

Enzymen

Verteringssappen bevatten enzymen.

• Enzymen zijn katalysators voor scheikundige reacties
• De reactie verloopt sneller dankzij het enzym
• Enzymen kunnen stoffen knippen of stoffen aan elkaar plakken
• Enzymen werken specifiek (sleutel-slotprincipe) 

Enzymen

• Enzymen zijn katalysators voor scheikundige reacties
• De reactie verloopt sneller dankzij het enzym
• Enzymen kunnen stoffen knippen of stoffen aan elkaar plakken
• Enzymen werken specifiek (sleutel-slotprincipe) 

Darmperistaltiek

• Door het afwisselend samentrekken van de kringspieren en lengtespieren in de darmwand, wordt het voedsel voortgeduwd, gekneed en gemengd met verteringssappen.
• Dit afwisselend samentrekken noem je darmperistaltiek 

Aan het werk!

• Wat: Basisstof 1 en 2
• Hoe: Met je buur, fluisteren
• Tijd: 15 minuten
• Hulp: Kijk in je boek, vraag je buur of steek je vinger op.
• Klaar: Kijk je antwoorden na en verbeter deze, basisstof 3 lezen
• Uitkomst: Basisstof 1 en 2 van thema 2 zijn af

Scheurbuik is de benaming voor een ziekte ten gevolge van een langdurig ... tekort zoals dat in vroeger eeuwen op zeilschepen op de grote vaart veel voorkwam. Onbehandelde scheurbuik is op lange termijn dodelijk, maar de behandeling is eenvoudig: ... innemen. Dit zit o.a. veel in citrusvruchten.
Welke stof moet er op de puntjes worden ingevuld?

1. Vitamine A
2. Vitamine C
3. Koolhydraten
4. Vetten

Welk mineraal is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen?

Hoe heten stoffen die scheikundige reacties in je lichaam versnellen?

Welke stoffen moeten verteerd worden?

Niet verteerd

Wel verteerd

Eiwitten

Vetten

Vitaminen

Mineralen

Koolhydraten

Water