Thema 1: Bs 4 Celorganellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 4 

Celorganellen

Lesdoelen

• Je kunt een cel beschrijven als zelfstandig functionerende biologische eenheid. 
  
• Je kent de verschillende celorganellen en hun functies 

Celkern

In het kernplasma ligt het DNA.

DNA ligt opgerold in de vorm van chromosomen

Kernlichaampje: 

Vormt ribosomen

Kernporiën:

Maakt transport naar cytoplasma mogelijk

Celkern

• Kernmembraan
• Kernplasma
• Kernporiën
• Chromosomen
• Kernlichaam
  

Endoplasmatisch reticulum

Functie: Plek voor het maken van (membraan)eiwitten en transport naar het golgi systeem

De membranen vormen blaasjes. Kleine stukjes kunnen zich afsnoeren, exocytose,  en zich verplaatsen door het cytoplasma

Endoplasmatisch reticulum

Ligt om de celkern heen

Bestaat uit lagen membranen

Ruw ER: 

Bevat ribosomen (maken eiwitten)

Glad ER: 

Bevat geen ribosomen

Golgisysteem en lysosoom

• Golgi-systeem ontvangt eiwitten van E.R., bewerkt ze en stuurt ze door (in of uit de cel)
• verpakt stoffen in blaasjes (lysosomen=insnoeringen van eigen membraan)
• bevat allerlei soorten enzymen (voor elke reactie een ander enzym)

Golgi systeem

Energie opgeslagen in ATP

Celmembraan

Celmembraan

Het celmembraan is semipermeabel: 

sommige stoffen kunnen er wel doorheen en andere niet.

 

Afsluiten met quiz 

Een wortel is oranje. De delen die boven de grond uitkomen zijn groen. Hierbij gaat de ene soort korrel (A) over in een andere soort korrel (B). Welke korrel is A en welke is B?

1. A: Chromoplast B: Leukoplast
2. A: Leukoplast B: Chloroplast
3. A: Chloroplast B: Chromoplast
4. A: Chromoplast B: Chloroplast

Met welk instrument bekijk je cellen (op school)?

1. Elektronenmicroscoop
2. Lichtmicroscoop
3. Telescoop
4. Stethoscoop

In welke celorganellen vind verbranding plaats?

1. celkern
2. mitochondriën
3. celwand
4. bladgroenkorrels

Deze celorganellen slaan energie uit zonlicht op in glucose:

1. mitochondrien
2. celbatterijen
3. bladgroenkorrels
4. celkernen

Welke celorganellen helpen bij het maken van eiwitten?

1. Celkern
2. Bladgroenkorrels
3. Vacuole
4. Ribosomen

Welke celorganellen kunnen wel in een plantaardige cel voorkomen maar niet in een dierlijke cel

1. grote vacuole, celkern, plastiden
2. celwand, plastiden en een grote vacuole
3. celwand, celkern en celmembraan
4. celkern, plastiden en cytoplasma

Welke celorganellen zitten in een dierlijke cel? Meerdere antwoorden mogelijk!

1. Celkern
2. Celwand
3. Celmembraan
4. Cytoplasma

Leerdoel 2: je weet dat een cel (dier/plant) celorganellen heeft, je weet welke en wat hun functies zijn

1. doel behaald
2. doel niet behaald, meer oefening nodig
3. doel nog niet behaald, nog uitleg nodig