les 5: quorum sensing, biofilm

Milieumicrobiologie
AL3.2
Les 5
Schooljaar: 2022-2023
1 / 17
suivant
Slide 1: Diapositive
MilieumicrobiologieMBOStudiejaar 2

Cette leçon contient 17 diapositives, avec diapositives de texte.

Éléments de cette leçon

Milieumicrobiologie
AL3.2
Les 5
Schooljaar: 2022-2023

Slide 1 - Diapositive

Planning
datum
week
onderwerp
datum
week
onderwerp
ma 6/2
7.1
Lesuitval
ma 03/3
7.6
Quorum sensing en Biofilms
ma 13/2
7.2
Start, ophalen voorkennis
ma 27/3
7.7
Schimmels, Uitloop/herhaling
ma 20/2
7.3
Kringlopen
ma 3/4
7.8
Toets
ma 27/2
-
Voorjaarsvakantie
ma 10/4
7.9
Pasen
ma 6/3
7.4
Watervervuiling
do 20/4
7.10
Oogstweek/herkansing
ma 13/3
7.5
Waterzuivering

Slide 2 - Diapositive

Deze les 
  • Opstarten/herhalen

  • Samenwerken tussen bacteriën:
       Quorum sensing
       Biofilms


  • Afsluiting

Slide 3 - Diapositive

Slide 4 - Diapositive

Opstarten
Opdracht: Zoek vragen en antwoorden bij elkaar.

Nu op papier, ook te vinden in Teams:

5 antwoorden en vragen bij elkaar zoeken.docx

Slide 5 - Diapositive

Uitleg quorum sensing 
  • Bonnie Bassler lab
  • Kweek van de luminescerende
       bacterie Vibrio fischeri
  • Eerste vier tot vijf uur donker in
       de flessen
  • Pas bij grote aantallen bacteriën
       -> licht 

Slide 6 - Diapositive

Uitleg quorum sensing 
Communicatie om te weten hoeveel soortgenoten er in de omgeving zijn.

Waarom? 
  • Check of de groep groot genoeg is om anderen aan te vallen
  • Trek de aandacht van de vijand van jouw vijand (met licht)

Deze communicatie tussen bacteriën gebeurt met behulp van chemische stoffen.


Slide 7 - Diapositive

Uitleg quorum sensing 
  • Lichtgevende bacteriën produceren een speciale stof.
  • Pas wanneer de concentratie van deze stof hoog genoeg is, wordt de bioluminescentie in alle cellen geactiveerd. 

Dus: Er is dus sprake van cel-tot-cel communicatie, waarbij elke cel een signaalmolecuul afgeeft dat bij een bepaalde concentratie alle cellen aanzet tot een gecoördineerde actie.

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Diapositive

Biofilm

Slide 10 - Diapositive

Uitleg biofilm
Biofilm = een laag micro-organismen die zichzelf omhult met een laag zelfgeproduceerd slijm, vastgeplakt aan een oppervlak.
De slijmlaag wordt ook ECM oftewel ‘Extra-Cellulaire Matrix’ genoemd.

  • Pseudomonas aeruginosa vormt in z'n eentje een biofilm, en veroorzaakt cystische fibrose en infecties bij mensen met een verzwakt immuunsysteem.
  • Tandplak bestaat uit wel 500 verschillende micro-organismen.

Slide 11 - Diapositive

Uitleg biofilm
Bacteriecommunicatie speelt een belangrijke rol in microwereld 
Kunnen we roet in het eten gooien? 
  • Tandplak is nodig voor bacteriën die gaatjes veroorzaken. Verstoring van deze biofilm houdt deze bacteriën weg.
  • Ziekenhuisinfecties: Staphylococcus aureus -> RnaIII Inhibiting Peptide (RIP) voorkomt quorum sensing en hierdoor ook vorming van biofilm.
  • Furanonen verstoren quorum sensing, en dus virulentie. Hier kan niet echt resistentie tegen ontstaan.




Slide 12 - Diapositive

Uitleg biofilm
Voorbeelden uit de praktijk: 
  • Industrie: dichtslibben leidingen, corrosie
  • Geneeskunde: moeilijk bestrijdbare besmettingen
  • Voedselproducerende instellingen: bemoeilijken schoonmaken 

Ook positief: 
  • Filters waterzuiveringsinstallaties 





Slide 13 - Diapositive

Biofilm in waterzuivering
  • De vlokken van bacteriën in waterzuiveringsinstallaties zijn biofilms.
  • Een langzamere groei van de bacteriën leidt tot korrels in plaats van vlokken.
  • Deze korrels zakken veel sneller dan vlokken. Het slib bezinkt hierdoor sneller in het water, dit kan dan met minder en kleinere na-bezinktanks.



Slide 14 - Diapositive

Biofilm in waterzuivering
Met korrels  (onder) zijn
minder grote
na-bezinktanks nodig dan
met vlokken (boven).



(bron: NEMO kennislink)




Slide 15 - Diapositive

Biofilm in waterzuivering
reclamefilmpje voor
waterzuivering met
korrelslib



Slide 16 - Diapositive

Verwerking
Bedenk over je onderwerp  twee toetsvragen, met antwoord .

Deze toetsvragen lever je in via Teams.

Groep 1: Quorum sensing
Groep 2: Biofilm


Slide 17 - Diapositive