H3.2 zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

NOVA 3VWO  

Hoofdstuk 3.2

Na afloop van deze les

• weet je wat ionen zijn
• kun je op microniveau uitleggen:
   --> waarom zouten een hoog smeltpunt hebben
   --> in vaste toestand geen stroom geleiden
   --> in gesmolten toestand of opgelost in water
           wel stroom geleiden
  

Zouten zijn opgebouwd uit

voorkennis

1. metaal atomen en niet-metaal atomen
2. metaal atomen
3. niet-metaal atomen
4. moleculen

Aan het soort atomen herken je welk soort stof het is

Sleep de formules van zouten naar de afbeelding van zoutwinning. Gebruik het Periodiek Systeem

NaCl

HCl

H₂S

P₂O₅

CaO

CO₂

Fe₂O₃

SO₃

BaF₂

ZnS

SnCl₂

K₂O

de metaalatomen en niet-metaalatomen vormen ionen:

- een metaalion heeft een positieve lading

- een niet-metaalion heeft een negatieve lading

zouten bestaan dus uit geladen deeltjes: ionen

Na+  en Cl-

NOTEER & LEER

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen

aantal elektronen <

aantal protonen

--> positief geladen ion

Voorbeeld: teken volgens Bohr

1 atoom Na (massagetal 23)

1 ion Na+

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen

aantal elektronen <

aantal protonen

--> positief geladen ion

Voorbeeld: teken volgens Bohr

1 atoom Na (massagetal 23)

1 ion Na+

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen:

aantal elektronen >

aantal protonen
--> negatief geladen ion

Voorbeeld: Teken volgens Bohr

1 atoom Cl (massagetal 35)

1 ion Cl -

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen:

aantal elektronen >

aantal protonen
--> negatief geladen ion

Voorbeeld: Teken volgens Bohr

1 atoom Cl (massagetal 35)

1 ion Cl -

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         

bros (breekt i.p.v. buigt)                          

                                                                            

geleiding elektrische stroom

NOTEER & LEER

Ionbinding

• aantrekkingskracht tussen  +  (=positief) ionen en
   -  (=negatief) ionen
• erg sterk
• het kost veel energie om binding te verbreken

ionrooster

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt i.p.v. buigt)

NOTEER & LEER

Een zout is bros:

Als je een rij ionen in het ionrooster verschuift, stoten gelijke ladingen elkaar af.

Het ionrooster breekt

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt i.p.v. buigt)                          bij verschuiven ionen stoten

                                                                            gelijke ladingen elkaar af

geleiding elektrische stroom

NOTEER & LEER

Elektrische geleidbaarheid

Een vast zout geleidt de stroom niet

Een gesmolten zout geleidt de stroom wel

Een opgelost zout geleidt de stroom wel

  

--> wat is nodig voor het geleiden
      van elektrische stroom?

herhaling 

Bekijk het volgende filmpje

welke deeltjes zorgen hier voor de geleiding van
 elektrische stroom?

Stroomgeleiding door gesmolten zout op microniveau: 

De min-pool trekt ................................. aan. Deze zijn dus ................................ geladen

De plus-pool trekt ............................... aan. Deze zijn dus ................................. geladen

Stroomgeleiding door een gesmolten zout vindt plaats door

vrij bewegende ............................

positief

natriumionen

negatief

chloride ionen

natriumatomen

chlooratomen

elektronen

ionen

Op de volgende dia staat hoe je dit moet noteren in de tabel in je schrift -->

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt i.p.v. buigt)                          bij verschuiven ionen stoten

                                                                            gelijke ladingen elkaar af

geleiding elektrische stroom 
vast zout: niet                                             ionen kunnen niet bewegen 
gesmolten/opgelost zout: wel           ionen kunnen wel bewegen

NOTEER & LEER

Elektrische geleidbaarheid 

• Bij metalen: beweging van vrije elektronen door metaalrooster heen. Kan in vaste en vloeibare fase.

• Bij zouten: beweging van ionen. Kan alleen in oplossing of gesmolten toestand.

NOTEER & LEER

Leerdoelencheck

• weet je wat ionen zijn?
• kun je op microniveau uitleggen:
   --> waarom zouten een hoog smeltpunt hebben?
   --> in vaste toestand geen stroom geleiden?
   --> in gesmolten toestand of opgelost in water
           wel stroom geleiden?
  

Huiswerk

• Doorlezen H3.2 ( blz 123 + 124)
• Leer de betekenis van de blauwe woorden van H3.2
• Controleer of je de leerdoelen (blz 132) in eigen woorden kunt uitleggen
• Maken en nakijken opdracht 2, 3bc en 7 in je schrift/boek