Hfst 8.3/4 formatief

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

cis-trans isomerie kan voorkomen bij...

1. moleculen met een driedubbele binding
2. moleculen met een dubbele binding
3. moleculen met een ring of moleculen met een dubbele binding
4. moleculen met verschillende groepen

Hiernaast staat een molecuul.
Wat is de de beste naam?

1. but-2-eenzuur
2. cis-but-2-eenzuur
3. cis-but-1-eenzuur
4. trans-but-2-eenzuur

Bestaan van dit molecuul
stereoisomeren?

1. ja, cis en trans isomeren
2. nee, er zitten twee dezelfde groepen aan één kant en geen atoom met 4 verschillende groepen
3. ja, spiegelbeeldisomeren

Bij welke stof is er sprake van
trans-isomerie?

1. A
2. B
3. C

Teken cis-etheen-1,2-diol en trans-etheen-1,2-diol.
Eén kookt bij 60℃, de ander bij 153℃.
Welke isomeer heeft het hoge kookpunt?

1. cis-etheen-1,2-diol
2. trans-etheen-1,2-diol
3. allebei gelijk

uitleg van: cis/trans-etheen-1,2-diol

(met molview.org kun je zelf kijken)

δ+ en δ- liggen op zelfde middelpunt: geen dipool.

δ+ en δ- aan één kant van het molecuul, duidelijke dipool, dus sterkere molecuulbindingen ==> hoger T_kook.

cis

trans

Teken de volgende structuur eerst.
Leg uit of bij deze stof sprake zal zijn van cis/trans isomerie?

2-methylpent-1-een

tip

teken je structuur op deze manier:

c=c in het midden

alle zijgroepen naar één

richting

1. ja, cis en trans isomeren
2. nee, want er zitten twee dezelfde groepen aan één C

2-methylpent-1-een

teken eerst de c=c en de overige groepen
omhoog/omlaag om inzicht in de bouw te krijgen:

geen cis/trans-isomeren: 

er zitten 2 H's aan C1

Teken de Lewis structuur van N₂H₂
en leg uit of er cis-trans-isomeren zullen zijn

1. ja want er is een starre (dubbele) binding tussen de N en elke N heeft 1H en 1 vrij electronenpaar
2. nee want er is geen starre C=C binding

N₂H₂

door de starre dubbele binding kunnen het elektronenpaar en de H niet van plek wisselen ==>
er zijn dus cis en trans isomeren van N₂H₂.

Bij één van onderstaande stoffen is er sprake van cis-trans isomerie. Bij welke stof is dat?

1. 1,2-dibroomcyclopentaan
2. 1,2-dibroomcyclopenteen
3. 1,2-dibroombenzeen
4. 4,5-dibroompent-1-een

Al deze stoffen vertonen structuur-isomerie, maar welke vertonen daarnaast ook vormen van stereo-isomerie?

Alléén structuur-isomerie

Ook cis/trans-isomerie

Ook spiegelbeeld-isomerie

propaan-1,2-diol

but-1-een

3-chloorpentaan

2-chloorpentaan

but-2-een

1,4-dichloorcyclohexaan

Hoeveel asymmetrische
C-atomen heeft het weergegeven molecuul?

1. 0
2. 1
3. 2
4. 3

Geef aan of er van de volgende twee structuren spiegelbeeld isomeren bestaan.
I: propaan-2-ol
II: butaan-2-ol

1. I: wel II: niet
2. I: niet II: wel
3. I & II niet
4. I & II wel

Hoeveel stereo-isomeren heeft de structuur hiernaast?

1. 0; want geen starre C=C
2. 2; want CH3 kan cis/trans zitten
3. 4; want 2 asymmetrische atomen
4. 3; want 2 asymmetrische atomen en inwendig spiegelvlak mogelijk

Hoeveel stereo-isomeren heeft de structuur hiernaast in totaal?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Hoeveel stereo-isomeren heeft de structuur hiernaast in totaal?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Uitleg

Hoeveel stereo-isomeren heeft de structuur hiernaast in totaal?

1. 0
2. 2
3. 4
4. 8

Uileg

UITLEG

2 variaties van de eerste starre C=C (cis+trans), twee van de tweede starre C=C (cis+trans) én 2 van de C* (spiegelbeelden)! 

dus 2 x 2 x 2 = 8 stereoisomeren!

*

EINDE