3W7 Het spijsverteringsstelsel

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

7

Het spijsverteringsstelsel

Na deze les...

1 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomende darmaandoeningen

2 Noem je wat een stoma is, de reden hiervoor en de soorten

3 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomen de aandoeningen van de lever, galblaas en alvleesklier

5.8 Acute buikpijn
blindedarmontsteking

Een ontsteking van het wormvormig aanhangsel. Klachten...

• pijn rond de navel, buikpijn rechtsonder
• misselijk, braken, koorts
• risico op openknappen

5.8 Acute buikpijn
buikvliesontsteking

Een ontsteking van het buikvlies (peritonitis), komt door...

• prikkeling van het buikvlies
• ontsteking van buikorganen
• risico op openknappen van het buikvlies

5.8 Acute buikpijn
darmobstructie

Bij een darmobstructie wordt het voortduwen van ontlasting geblokkeerd. Het heeft gevolg voor...

• de inhoud (obstipatie)
• de darm (opgezwollen, ontstoken)
• bloedvaten en zenuwen

5.9 stoma

5.9 stoma

Bij sommige darmziekten is een operatie nodig. Soms wordt daarbij de uitgang verplaatst...

• zo'n kunstmatige uitgang heet een stoma.

5.9 stoma

Wanneer er een kunstmatige uitgang is gemaakt bij de urinewegen, dan heet dit een urostoma.

5.9 stoma

• vorm een tweetal
• lees allebei 5.9 (blz 181 - 183)
• geef antwoord op deze vragen...

5.9 stoma

1. wanneer wordt een stoma geplaatst?
2. kijk naar afb. 24. Welk orgaan is dat rode op het plaatje?
3. waarom geeft een stoma slijm af?
4. verklaar waarom de ontlasting vaak zacht is bij een stoma
5. welk verschil heeft een enkelloops met en dubbelloops stoma?
6. waarom ben je bij een stoma incontinent? 

5.9 stoma

enkelloops stoma (links)

dubbelloops stoma (rechts)

5.10 Aandoeningen aan de lever, galblaas en alvleesklier

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
hepatitis

Bij hepatitis is de lever ontstoken.

Dat kan komen door...

1. een virus
2. geen virus

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
hepatitis

Bij een virale hepatitis is de lever ontstoken door het hepatitis-virus.

Varianten:

• hepatitis A: door besmet voedsel overdraagbaar, mild verloop
• hepatitis B: door bloedcontact overdraagbaar, ernstig verloop
• hepatitis C: door bloedcontact overdraagbaar, mild verloop

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
hepatitis

Bij een niet-virale hepatitis is de lever ontstoken door een andere oorzaak...

• alcoholverslaving
• sommige medicijnen
• auto-immuunziekte

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
hepatitis

Klachten bij hepatitis zijn...

• grijswitte ontlasting
• donkergele urine
• geelzucht (icterus): geel oogwit, gele huid en nagels, jeuk
• afvallen
• buikpijn

geelzucht, het gevolg van een niet goed werkende lever (leverfalen)

bij de geboorte begint de lever pas echt met alle taken, bij sommige baby's gaat dat niet snel > geelzucht

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
levercirrose

Als de lever lange tijd niet goed werkt (leverfalen), dan komt er bindweefsel  tussen de levercellen, dit maakt

littekens in de lever...

• oorzaken zijn:
• alcohol
• hepatitis

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
levercirrose

Gevolg is dat de lever het bloed uit de poortader niet meer verwerkt...

• delen van de poortader (bij maag en slokdarm) staan onder hoge druk
• vocht wordt uit de poortader gedrukt, in de buik

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
levercirrose

Dit vocht in de buikholte heet ascites.

ascites

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
galstenen

• kijk en luister naar de video
• geef antwoord op de vraag
• waar zorgt gal voor?
• in welk deel van de darm komt gal bij het voedsel?
• hoe ontstaan galstenen?
• welke klachten zijn kenmerkend voor galstenen?

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
galstenen

antwoorden...

• gal zorgt voor de vetvertering
• in de 12v-darm
• het indikken en verstenen van gal
• koliekpijn, geelzucht, grijswitte ontlasting, koorts

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
galblaasontsteking

Bij een galblaasontsteking is de galblaas ontstoken, meestal door een galsteen. Klachten...

• scherpe pijn in de re-bovenbuik
• misselijk, braken
• koorts
• (bij afsluiting) witte ontlasting

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
alvleesklierontsteking

Bij alvleesklierontsteking verteren de  enzymen van het alvleessap de alvleesklier zelf...

• dit veroorzaakt een zwelling
• dit veroorzaakt afsterving

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
alvleesklierontsteking

Oorzaken zijn...

• galstenen die de opening naar de 12v-darm verstoppen
• ongezonde leefstijl (roken, alcohol en vet eten)
• virusinfectie

5.10 Aandoeningen aan lever, galblaas en alvleesklier
alvleesklierontsteking

Klachten...

1. pijn, krampen in de bovenbuik (vooral na het eten)
2. rugpijn
3. koorts
4. misselijk, braken

Na deze les...

1 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomende darmaandoeningen

2 Noem je wat een stoma is, de reden hiervoor en de soorten

3 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomen de aandoeningen van de lever, galblaas en alvleesklier

Na deze les...

1 noem je de organen van borst-, buik en bekkenholte

2 leg je uit welke oorzaak een aandoening kan hebben

3 leg je uit hoe groei en ontwikkeling plaatsvinden

1 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomende darmaandoeningen

2 Noem je wat een stoma is, de reden hiervoor en de soorten

3 Noem je de oorzaken, symptomen en behandeling van in de les voorkomen de aandoeningen van de lever, galblaas en alvleesklier

zelf maken

H5 Het spijsverteringsstelsel

• Opdracht 23 t/m 28