H1.4 Snelheid van een reactie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

H1. 

§H1 Scheiden en reageren

1.1 Zuivere stof en mengsels

1.2 Scheidingsmethodes

1.3 Chemische reacties

1.4 Snelheid van reacties

      Afsluiting

Welk van de volgende situaties zijn chemische reacties:

1. scheuren van papier
2. verdampen van water
3. verbranden van papier
4. ontleden van water

Bekijk de onvolledige reactievergelijking hiernaast. Welk getal moet i.p.v. X?

1. 1
2. 2
3. 4
4. 5

Waar of niet waar: een exotherme reactie is altijd spontaan

1. Waar
2. Niet waar

Leerdoelen

Je kunt na afloop van de les:

• uitleggen wat de begrippen reactietijd en reactiesnelheid betekenen;
• aangeven welke factoren de snelheid van een reactie beïnvloeden;
• de invloed van elk van deze factoren op de reactiesnelheid toelichten;
• met het begrip activeringsenergie uitleggen wat de invloed van het soort stof en een katalysator op de reactiesnelheid is.

Reactiesnelheid

Reactiesnelheid is de snelheid waarmee een reactie verloopt.

Een reactie kan heel snel verlopen. Bijvoorbeeld een explosie.

Een reactie kan ook langzaam verlopen.

Bijvoorbeeld roesten van ijzer.

Reactietijd

De reactietijd is de tijd waarin een reactie plaats vindt.

Magnesium + zoutzuur —> magnesiumchloride + waterstofgas

Wanneer evenveel poeder of lint wordt gebruikt ontstaat evenveel waterstofgas.

Maar welke reactie gaat sneller en waarom?

Reactiesnelheid vs reactietijd

Maak opgave 47 en 48

Antwoord 47 en 48

Effectieve botsing

Een reactie kan alleen plaatsvinden wanneer een botsing

effectief is. Dit betekent dat wanneer twee deeltjes met elkaar

botsen, twee nieuwe deeltjes ontstaan.

Ineffectieve en effectieve botsingen

Factoren

De volgende factoren beïnvloeden de reactiesnelheid:

De concentratie, De temperatuur, De verdelingsgraad

De bovenstaande factoren kunnen worden verklaard met het

botsende deeltjes model.

De volgende factoren beïnvloeden de reactiesnelheid ook:

De aard van de beginstoffen, Een katalysator

Deze factoren kunnen niet worden verklaard met het botsende

deeltjes model.

1) Concentratie

• Hoe kleiner de concentratie, hoe minder deeltjes in dezelfdehoeveelheid vloeistof of gas.
  
• Hoe minder deeltjes, hoe minder effectieve botsingen.
  
• Hoe minder effectieve botsingen, hoe lager de reactiesnelheid.
  

Andersom geldt natuurlijk hetzelfde.

Beantwoord altijd volgens deze drie stappen.

2) Temperatuur

• Hoe lager de temperatuur, hoe langzamer de moleculen bewegen.
  
• Hoe langzamer de moleculen bewegen, hoe minder effectieve botsingen.
  
• Hoe minder effectieve botsingen, hoe lager de reactiesnelheid.
  

Andersom geldt natuurlijk hetzelfde.

Beantwoord altijd volgens deze drie stappen.

3) De verdelingsgraad

• Hoe groter de verdelingsgraad, hoe groter het oppervlakte.
  
• Hoe groter het oppervlakte, hoe meer effectieve botsingen.
  
• Hoe meer effectieve botsingen, hoe groter de reactiesnelheid.
  

Andersom geldt natuurlijk hetzelfde.

Beantwoord altijd volgens 

deze drie stappen.

4) Aard van de beginstoffen

Magnesium reageert sneller met zoutzuur dan zink. Bij magnesium is blijkbaar minder energie nodig om de geactiveerde toestand te bereiken.

5) Katalysator

Een katalysator is een stof die de reactie versneld, maar niet wordt

verbruikt tijdens de reactie.

Na de reactie heb je de katalysator dus weer terug.

Maakt het uit hoe duur een katalysator is?

Een katalysator verlaagd de activeringsenergie

Een biologische katalysator wordt enzym genoemd.

Maak opgave 53 en 59

Gebruik de juiste scheikundige termen bij

het beantwoorden van deze vraag !

Antwoord 

53

Antwoord 59

Huiswerk

Maak de volgende opdrachten:

Leer HS1.4 (blz. 27-29)

Maak de vragen 47 t/m 59 (blz. 30-31)

Kijk de opdrachten goed na, wanneer je ze gemaakt hebt.

Maak een notitie van de vragen die je niet snapte of waarvan

je meer uitleg wil hebben.

Stel deze vragen de volgende les.