Herhaling hoofdstuk 1 en 12

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Herhaling hoofdstuk 1

[e-mail]

19 oktober 2022 

klas EZLV41A

Waarvoor is oriënterend lezen bedoeld?

1. Om kritisch te zijn op de tekst.
2. Om extra indruk te krijgen van de tekst die je voor je hebt.
3. Om de tekst helemaal te lezen.
4. Ik weet het niet.

Wat lees je in de tekst als je oriënterend leest?

1. Ik lees de hele tekst.
2. Ik lees alleen de eerste alinea.
3. Ik lees de titel, ondertitel, tussenkopjes, eerste alinea en de laatste alinea.
4. Ik lees alleen de titel en bekijk de plaatjes.

Hoe lees je globaal?

1. Door de tekst helemaal te lezen.
2. Door de titel en dikgedrukte woorden te lezen.
3. Door de plaatjes te bekijken en na te denken waar de tekst over zou kunnen gaan.
4. Door alleen de eerste en laatste alinea te lezen.

Leesstrategieën

Je manier van lezen is afhankelijk van:

-Wat voor soort tekst het is.

-Wat wil je met de tekst? 

Oriënterend lezen

Je bekijkt:

De titel, ondertitel, tussenkopjes, eerste alinea en laatste alinea.

Globaal lezen

Je bekijkt:

De opbouw van de tekst: inleiding – kern - slot.

Je leest de eerste en laatste zinnen van elke alinea.

Wat is het onderwerp? Wat zijn de deelonderwerpen?

Wat zijn de kernzinnen van de alinea’s? 

Internetsite 

Stripverhaal

Dagboek 

Betoog

Advertentie 

Expressief 

Activerend 

Vermakend 

Informerend 

Overtuigend 

Herhaling hoofdstuk 12

[e-mail]

19 oktober 2022

EZL4V1A

Basisregel

Als het kan, schrijf je de woorden gewoon aan elkaar. Dit kan alleen als er geen problemen zijn met lezen of uitspreken van het woord.

Bijvoorbeeld:

Rugzak

Maximumsnelheid

Badkamerdeur

Koppelteken

Als er wel problemen zijn met het lezen of uitspreken van een woord, kun je een koppelteken gebruiken. 

Dit is bijvoorbeeld zo als er door het samenstellen van twee klinkers, een andere klank ontstaat.

Bijvoorbeeld:

Na-apen

Mini-emmer

Koppelteken

Je gebruikt ook een koppelteken bij een samenstelling met een afkorting, aparte letter of symbool.

Bijvoorbeeld:

Dvd-speler

%-teken

Tussen-s

Wat is juist geschreven?

1. zee egel
2. zeeegel
3. zee-egel

Wat is juist geschreven?

1. zomer vakantie
2. zomervakantie
3. zomer-vakantie

Wat is juist geschreven?

1. IQ test
2. IQtest
3. IQ-test

Tussenletters

Tussen de woorden van een samenstelling gebruik je vaak extra letters, dit zijn tussenletters.

Om te weten welke tussenletters je gebruikt, moet je het eerste woord eerst in meervoud zetten.

Tussenletters

Eindigt het eerste deel in het meervoud op -en of -n, maar nooit op -s, dan krijgt het woord in een samenstelling de tussenletters -en of -n.

Bijvoorbeeld:

Tandenborstel

Kattenkruid

Enveloppenverpakking

Tussenletters

Kun je het eerste deel van het woord in het meervoud zowel met -(e)n als met -s schrijven, dan gebruik je de tussenletter -e.

Bijvoorbeeld:

Vitaminepillen (vitaminen/vitamines)

Secondewijzer (seconden/secondes)

Tussenletters

Eindigt het eerste deel van het woord op -eren, dan schrijf je in de samenstelling -er. 

Bijvoorbeeld:

Kinderfeest (kinderen) 

Rundersalade (runderen)

Tussenletters

Als het eerste deel van de samenstelling verwijst naar iets dat uniek is (enig in zijn soort), schrijf je alleen een -e. 

Bijvoorbeeld:

Zonnebloem

Koninginnedag

Tussenletters

Ook als het eerste gedeelte van de samenstelling geen meervoud heeft, schrijf je geen -en, maar alleen een -e. 

Bijvoorbeeld:

Roggebrood

Rijstepap

Tussenletters

Als het eerste gedeelte nauwelijks meer als woord te herkennen is of niet meer letterlijk opgevat kan worden , schrijf je geen -en, maar alleen een -e. Dit is vaak zo bij uitdrukkingen.

Bijvoorbeeld:

Bakkebaard

Spillepoot

Wat is juist geschreven?

1. Paardebloem
2. Paardenbloem

Wat is juist geschreven?

1. Geboortekaartje
2. Geboortenkaartje

Wat is juist geschreven?

1. Eisalade
2. Eiersalade
3. Eierensalade

Wat is juist geschreven?

1. Maneschijn
2. Manenschijn

Tussenletters

Je schrijft een tussenletter -s, als je deze hoort in de uitspraak van het woord.

Bijvoorbeeld:

Bakkersroom

Streepjescode

Verlovingsring

Tussenletters

Als het tweede gedeelte van de samenstelling met een -s begint, kun je de tussen-s niet meer horen. Vergelijk de samenstelling dan met een andere samenstelling, die met hetzelfde woord begint.

Bijvoorbeeld:

Stationsstraat (stations-plein)

Dorpsschool (dorps-raad)

Wat is juist geschreven?

1. Bruidsluier
2. Bruidssluier

Wat is juist geschreven?

1. Meningverschil
2. Meningsverschil

Wat is juist geschreven?

1. Bakkerzaak
2. Bakkerszaak