Voegwoorden: Nevenschikkend of onderschikkend

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Werkwoordspelling

Voegwoorden nevenschikkend || onderschikkend

| extra uitdaging |

SPELLING:

Zoek altijd eerst de PV in de zin

Herhaling

Enkelvoudige zinnen

• 1 PV

Samengestelde zinnen

• meer dan 1 PV

NIEUW

voegwoorden nevenschikkend

voegwoorden onderschikkend

Hoofdzin

- HOOFDZINNEN zijn zelfstandige zinnen. 

- In een HOOFDZIN staan PV en onderwerp naast elkaar. 

- Tussen de persoonsvorm en het onderwerp kun je geen andere zinsdelen plaatsen. 

(Isa) (heeft) een nieuwe telefoon gekocht.

Bijzin

- BIJZINNEN staan niet op zichzelf (horen bij hoofdzinnen)

- In een BIJZIN staan PV en onderwerp vaak niet naast elkaar.

- Tussen de persoonsvorm en het onderwerp kun je wel andere zinsdelen plaatsen (bijvoorbeeld het woord 'niet')

Toen (Isa) haar nieuwe telefoon (had) aangezet,// (werkte) (die) niet.

                              bijzin                                                                      hoofdzin

Voegwoorden

• Voegwoorden zijn een soort cement.
  
• Je kunt met voegwoorden zinnen aan elkaar plakken.

Voegwoorden-1

- HOOFDZIN + HOOFDZIN

- Je koppelt de zinnen aan elkaar met (nevenschikkende) voegwoorden 

Isa bracht de telefoon terug, || maar ze kreeg geen nieuwe. 

• Isa bracht de telefoon terug, maar ze geen nieuwe kreeg.

Asima gaat graag naar de gym || en ze zwemt graag.

• Asima gaat graag naar de gym en ze graag zwemt.

Voegwoorden-2

- HOOFDZIN + BIJZIN / BIJZIN + HOOFDZIN

- Je koppelt de zinnen aan elkaar met de (onderschikkende) voegwoorden

Isa ontving de nieuwe telefoon ||voordat ze de oude had opgestuurd.  

Nevenschikkende voegwoorden

Hoofdzin + hoofdzin 

• en
• maar
• want 
• of*
• dus

Onderschikkende voegwoorden

Hoofdzin + bijzin

• aangezien
• als
• dat
• waarom
• terwijl
• of *
• toen, omdat, sinds, hoewel, voordat, als, zodat, ...
  

HOOFDZIN + HOOFDZIN

Twee hoofdzinnen kun je aan elkaar verbinden met een nevenschikkend voegwoord.

Dit zijn: en, want, maar, of, dus

HOOFDZIN + BIJZIN

Een hoofd- en een bijzin kun je aan elkaar verbinden met een onderschikkend voegwoord.

Er zijn veel onderschikkende voegwoorden, zoals: omdat, zodat, doordat, als, dan, hoewel, tenzij, terwijl, toen, of.

Hoe pak ik nevengeschikt voegwoord (ns. vgw) en ondergeschikt voegwoord (os. vgw) aan? 

1. Zoek de persoonsvormen 
2. Kijk of je te maken hebt met een hoofdzin + hoofdzin of hoofdzin + bijzin
   
3. Hoofdzin + hoofdzin -> nevenschikkend 
4. Hoofdzin + bijzin  -> onderschikkend 

Sabine had een gezicht getrokken alsof ze iets vies proefde.

1. Nevenschikking: hoofdzin-hoofdzin
2. Onderschikking: hoofdzin-bijzin
3. Onderschikking: bijzin-hoofdzin

We gaan met de klas naar Parijs en we zullen daar een week blijven.

1. nevenschikking: hoofdzin-hoofdzin
2. Onderschikking: hoofdzin-bijzin
3. Onderschikking: bijzin-hoofdzin

Als we in Parijs zijn, wil ik graag wat kledingwinkels bezoeken.

1. Nevenschikking: hoofdzin - hoofdzin
2. Onderschikking: hoofdzin-bijzin
3. Onderschkking: bijzin-hoofdzin

Geef van de volgende voegwoorden aan of het nevenschikkende- (ns. vgw) of onderschikkende voegwoorden (os. vgw) zijn.

"Doordat" het vanmorgen mistte, ontstonden er lange files op de weg.

1. ns. vgw
2. os. vgw

"Als" je je bedenkt, kun je altijd nog later naar het feestje van Lotte komen.

1. ns. vgw
2. os. vgw

De crimineel werd hardhandig aangepakt, "opdat" hij zijn leven zou beteren.

1. ns. vgw
2. os. vgw

Maartje is avontuurlijk ingesteld, "dus" met haar hoef je je niet te vervelen.

1. ns. vgw
2. os. vgw

Hoe goed lukt het verschil aangeven tussen een enkelvoudige zin, een nevenschikking of een onderschikking?

0100

Opdracht  7 (samen)

Je handen zijn warm,

je lippen zijn zacht,

je adem is heet.

enkelvoudig/nevenschikkend/onderschikkend

Opdracht  7 (samen)

(2) Ik ken je al lang, maar wij zijn hier nooit eerder geweest, oh

enkelvoudig/nevenschikkend/onderschikkend

Opdracht  7 (samen)

(3) Ik had geen idee dat jouw hart in hetzelfde ritme klopt.

enkelvoudig/nevenschikkend/onderschikkend

Opdracht  7 (samen)

(4)  Ik wil niet dat je wordt ontdekt.

enkelvoudig/nevenschikkend/onderschikkend

Ik snap de nieuwe stof genoeg
voor volgend jaar

Niet echt

Prima (maar ik ben blij dat het nog niet op de toets komt)

Goed te doen

Dit is appeltje eitje. En door...