5.3 De kerkhervorming

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

kritiek van Luther op de kerk, 95 stellingen (1517):

1. aflaathandel ("bedrog")
2. heiligenverering ("afgoderij")
3. reliekwieën (heilige voorwerpen)
4. sacramenten ("alleen doop, avondmaal en biecht")
5. onaantastbaarheid van de paus ("slechts God kan vergiffenis schenken")

Video

Histoclip: Luther en de Hervorming

0

Kenmerkende Aspecten

• 18. Het begin van de Europese expansie overzee
• 19. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijk belangstelling
• 20. De hernieuwde oriëntatie op het klassieke Oudheid
• 21.  De Protestantse reformatie die de spiltsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had. 

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Verering van heiligen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Sobere handelingen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Verering van relieken

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

De Paus is de leider

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Welke van de stellingen is juist?

1 Toen Luther zijn stellingen bedacht wilde hij een
nieuwe kerk beginnen.

2 De Paus wilde wel met Luther praten over zijn
ideeën.

1. Alleen 1 is juist
2. Alleen 2 is juist
3. Beide zijn juist
4. Beide zijn onjuist

Maarten Luther is het niet eens met de grote rijkdommen van de Kerk en de geestelijken.

Op welke manier kwam de Kerk aan haar rijkdommen?

1. Mensen kochten hun zonden af met een aflaat.
2. Mensen handelden met de Kerk.
3. De Kerk veroverde rijke gebieden.
4. Mensen hadden medelijden met Kerk en gaven geld.

reactie katholieke kerk op Hervorming

• Contrareformatie:
  
• Concilie van Trente (1545-1563):
  
• 1.  aflaatbrieven bleven bestaan
• 2. celibaat herbevestigd
• 3. heiligenverering bleef
• 4. priesteropleiding verbeterd
• 5. Vulgaat bleef officiële bijbel
• 6. bisdommen verkleind > controle
• 7. inquisitie pakt ketters aan
• 
  

                  inquisitie

kerkelijke rechtbank

Gevolgen Hervorming/Reformatie:

• RK kerk viel uiteen, protestantse kerken scheidden zich af, 
  
• Veel gebieden in 'Heilige Roomse Rijk' (Duitsland) werden lutheraans >
  
• bezittingen RK Kerk door portestantse edelen afgenomen >
  
• oorlogen:
  
• - De Nederlanden (1568 - 1648): 'De Opstand'
  
• - Frankrijk: Hugenoten <> Franse koning > Edict van Nantes (1598): gewetensvrijheid
  
• - Duitsland: Lutherse vorsten <> Karel V (RK) >
  
• - Vrede van Augsburg (1555)
  
• Opdracht: zoek uit waarom Karel V de vrede van Augsburg als een nederlang zag
  

Waarom was de Vrede van Augsburg een nederlaag voor Karel V?

0

Calvinisme:

• 1. God heeft bepaald wie in de hemel komt
  
• 2. bijbel is basis geloof
• 3. taak geestelijkheid: bijbel uitleggen
  
• 4. geestelijken mogen trouwen
• 5. heiligenverering is afgoderij
• 6. verzet tegen een vorst is mogelijk:
  
• de vorst houdt zich niet aan regels God
  
• is verschil met Luther:

• 'Vorsten zijn door God gekozen' >
• geen verzet toegestaan
• nadruk op eenvoud

0

interieur Dom van Freising

Interieur protestantse kerk

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

0