Historische literatuur H6.1 1800-1900

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Literatuurgeschiedenis 

Hoofdstuk 6 1800-1900

Industrialisatie

- In Nederland tweede helft van 19e eeuw.

- Vuil en gevaarlijk werk.

- Meer arbeiders dan werk.

- Kinderarbeid

Max Havelaar - Multatuli

In 1860 verschijnt het boek Max Havelaar waarin de schrijver Multatuli het cultuurstelsel scherp veroordeelt. 

Cultuurstelsel?

Het Cultuurstelsel

In 1816 kreeg de Nederlandse staat officieel het gezag over "Nederlands - Indië", zoals het gebied toen werd genoemd.

In 1830 werd het cultuurstelsel ingevoerd: 

de inlandse bevolking werd verplicht 20% van de grond te bebouwen met producten voor de Europese markt. 

Misstanden cultuurstelsel

Boeren die geen geschikte grond hadden, moesten 66 dagen per jaar voor de Nederlandse overheid werken: 'herendiensten'.

Gecombineerd met corruptie en willekeur van Nederlandse ambtenaren en inlandse vorsten leidde dit tot grote armoede.

Psychologie

Sigmund Freud schrijft voor het eerst over de grote invloed van het onderbewuste op ons denken en doen. Levens- en doodsdrift bepalen volgens hem ons handelen. Dit was een radicale verandering ten opzichte van toen bestaande opvattingen.

Literatuurgeschiedenis

6.1 Literatuur: romantiek en realisme

Romantiek

Grote maatschappelijke, politieke en technische veranderingen leidden tot een wereld waarin de 19de eeuwse kunstenaar zich niet thuis voelde. Er waren twee manieren om daartegen in te gaan: verzetten of vluchten. In de romantische schilderkunst ligt de nadruk op het gevoel en de emotie

Vluchten 

Vluchten uit de realiteit kan bijvoorbeeld door te fantaseren over het verleden waarin alles beter was. Denk aan het ontstaan van de historische roman. 

Ook verre, exotische landen spreken tot de verbeelding: daar leefden mensen nog 'natuurlijk', zonder 'beschaving'. 

Gothic novel

Hoe past het genre van de gothic novel bij het escapisme van de jaren 1800-1900?

Opdracht

Lees nu de theorie op blz. 118 en 119: 

- Romantiek: verheerlijking van het gevoel

- Weltschmertz, sehnsucht, Fernweh

- Gothic novel

- Realisme

- Humor

Fabriekskinderen H6.2

Maak de opdrachten van 'Fabriekskinderen'