H6 Romantiek en realisme

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H6 Romantiek en realisme

1800-1900

Transport

De stoomtrein en de aanleg van spoorlijnen vergrootte de mobiliteit.

Mensen konden makkelijker en sneller reizen.

Grondstoffen en producten konden makkelijker vervoerd worden.

Ingrijpende veranderingen

- Stoomtrein

- gasfabrieken: straatverlichting

- telegraaf en telefoon: eenvoudiger communiceren

Romantiek

Grote veranderingen -> de kunstenaar voelde zich niet thuis.

Twee reacties om zich van de wereld af te keren: 

1. vluchten (de romantische kunstenaar)

2. verzetten (de realistische kunstenaar)

Gevoel

- Weltschmerz: wereldpijn. De kunstenaar lijdt aan de wereld

- Sehnsucht: zwelgen in verlangen. Het verlangen naar het onbereikbare geluk. 

- Fernweh: tegenovergestelde van heimwee. Het verlangen naar een andere plaats of een andere tijd.

Vlucht uit de werkelijkheid

Ontsnappen aan het hier en nu, vlucht naar:

- natuur

- het verleden (vooral de middeleeuwen, historische romans)

- verre landen en exotische streken (fernweh)

- Het bovennatuurlijke (gothic novels)

- spot en humor (overbruggen kloof werkelijk/alledaagse leven - ideaal)

- geloof

genres

- Historische roman: verlangen naar het verleden, vooral de middeleeuwen, fernweh

- Gothic novel en griezelroman: verzonnen werkelijkheid, het bovennatuurlijke

- Zwarte romantiek -> detective: aandacht voor de duistere kanten van de mens

- Poëzie werd regelloos. Veel beeldspraak en zwarte humor.

Psychologie

Freud:  het onbewuste, heeft veel invloed op ons denken, voelen en handelen.

Eros en thanatos: liefde en dood-> levensdrift en doodsdrift

Zijn theorieën hadden ook een enorme invloed op de literatuur

Cultuurstelsel

Inlandse bevolking is verplicht 20% van hun grond bebouwen met producten voor de Europese markt.

Geen geschikte grond: 66 dagen voor de Nederlandse overheid werken--> herendiensten

Dit met corruptie en willekeur leidde tot grote armoede onder de inheemse bevolking