§3.4- Rekenen aan reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

§3.4 Rekenen aan reacties

Leerdoelen:

16. Uitleggen wat het begrip rolverhouding of stochiometrische verhouding betekent

17. Met behulp van de molverhouding aan een scheikundige reactie rekenen.

Mol rekenen

Het schema dat je geleerd hebt in §2.5 over mol rekenen heb je nu weer helemaal nodig.

We gaan nu namelijk veel van gram naar mol en van mol naar gram rekenen.

Mol verhouding

Uit een kloppende reactievergelijking kan je de molverhouding halen.

Bijvoorbeeld:         1 C3H8  + 10 O2  ->   3 CO2 +  4 H2O

Dit betekent dat uit 1 deeltje C3H8 en 10 deeltjes O2 in totaal 3 deeltjes CO2 en 4 deeltjes H2O ontstaan.

Mol verhouding

Uit een kloppende reactievergelijking kan je de molverhouding halen.

Bijvoorbeeld:         1 C3H8  + 10 O2  ->   3 CO2 +  4 H2O

Dus uit                         1 deeltje C3H8                  ontstaan       3 deeltjes CO2

Maar dus ook uit     10 deeltje C3H8               ontstaan       30 deeltjes CO2 

Maar dus ook uit     1000 deeltjes C3H8       ontstaan       3000 deeltjes CO2 

Dus ook uit                 1 mol C3H8                        ontstaan       3 mol CO2 

De molverhouding van C3H8 tot CO2 is dus als 1 tot 3

Mol verhouding

Uit een kloppende reactievergelijking kan je de molverhouding halen.

Bijvoorbeeld:         1 C3H8  + 10 O2  ->   3 CO2 +  4 H2O

De molverhouding van C3H8 tot CO2 is als 1 tot 3

De molverhouding van C3H8 tot H2O is als 1 tot 4

De molverhouding van O2 tot CO2 is als 10 tot 3

De molverhouding van O2 tot H2O is als 10 tot 4

Rekenen met de molverhouding

   1 C3H8  + 10 O2  ->   3 CO2 +  4 H2O

De molverhouding van C3H8 tot CO2 is als 1 tot 3

Hoe kunnen we nu hier mee scheikundig rekenen.

Hoe kunnen we nu hier mee scheikundig rekenen.

Bijvoorbeeld de volgende opgave:

We hebben 8 gram C3H8 dat volledig reageert met zuurstof. Er blijft niets over. Hoeveel gram CO2 zal er dan ontstaan?

Deze opgave pakken we aan met een BOE-tabel.

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

In de BOE-tabel mag je alleen MOL zetten en dus GEEN gram.

We moeten dus eerst 8 gram C3H8 omzetten naar .... mol C3H8. 

B egin
O mgezet
E ind

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

We moeten dus eerst 8 gram C3H8 omzetten naar .... mol C3H8.

De molaire massa van C3H8 = 3 * 12,01 + 8 * 1,008 = 44,09 gram/mol

Dus mol C3H8 = 8 gram / 44,09 gram/mol = 0,18 mol C3H8.

Ik begin de reactie dus met 0,18 mol C3H8.

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

In het begin is er natuurlijk 0 mol CO2

B egin	0,18 mol		0 mol
O mgezet
E ind

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

Omdat alle C3H8 reageert verdwijnt er dus ook -0,18 mol.

B egin	0,18 mol		0 mol
O mgezet	-0,18 mol
E ind

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

Je hebt op het einde dus 0 mol C3H8 over.

B egin	0,18 mol		0 mol
O mgezet	-0,18 mol
E ind	0 mol

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

Als er 0,18 mol C3H8 verdwijnt dan komt er 3x 0,18 mol CO2 voor terug (=molverhouding C3H8 tot CO2 is 1 tot 3)

B egin	0,18 mol		0 mol
O mgezet	-0,18 mol		3 * 0,18 mol
E ind	0 mol

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

Er is uiteindelijk dus 0,54 mol CO2 ontstaan.

Maar hoeveel gram CO2 is dat?

B egin	0,18 mol		0 mol
O mgezet	-0,18 mol		3 * 0,18 mol
E ind	0 mol		0,54 mol

Rekenen met de molverhouding

                           1 C3H8   +   10 O2  -> 3 CO2   +  4 H2O

                            8 gram                            ? gram

Er is uiteindelijk dus 0,54 mol CO2 ontstaan.

Maar hoeveel gram CO2 is dat?

Dan moet je weer scheikundig rekenen met de molaire massa van CO2

Molaire massa CO2 = 1* 12,01 + 2* 16,00 = 44,01 gram/mol

Dus gram CO2 = 0,54 mol * 44,01 gram/mol = 23,8 gram CO2.

Wat nu te doen..

lezen §3.4

Maken (online) opgaven en online controleren.

Als je de opdrachten en de informatie in deze slides en bovenstaande opdrachten hebt gemaakt, zou je leerdoelen 16 en 17 moeten beheersen.