§4.2 De Romeinse samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H4 De Romeinen

4.2 De Romeinse samenleving

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je een verschil benoemen van de manier van leven tussen rijke en arme Romeinen

en je kunt uitleggen waarom slaven belangrijk waren voor de Romeinen

Soort samenleving:

Het Romeinse rijk had duizenden steden, maar de meeste mensen woonden op het platteland, het Romeinse rijk was dus een Landbouwstedelijke samenleving.

Even wat voorkennis checken

Wat was er te zien op de afbeelding?

1. Een Gladiatorenrace
2. Een grens (limes)
3. Een keizerlijke route
4. Een handelsroute

Reconstructie van een limes.

(Landgrens verdediging)

De noordgrens (limes) van het Romeinse rijk was de rivier de Rijn. Langs de rivier stonden forten (castellum) om de grens te bewaken. Van het Latijnse woord castellum stamt ons woord kasteel af. Beroemde Romeinse plaatsen langs de Rijn waren bijvoorbeeld Trajectum (Utrecht) en Noviomagus (Nijmegen).

Rijk

• In Rome lieten de rijken graag hun rijkdom zien aan anderen
  
  
• Ze hadden grote luxe villa's met zwembaden, droegen mooie kleding en sommigen lieten zich zelfs rondbrengen in een draagstoel

Een Romeinse draagstoel. Het was bij rijke Romeinen gebruikelijk om half te liggen in plaats van te zitten, ook aan tafel.

Arm

• De meeste mensen in Roma waren arm
• Zij woonden niet in grote luxe villa's, maar meestal in een appartement
• De appartementencomplexen waren vergelijkbaar met een flat
• Het was er alleen vaak erg vies en onhygiënisch omdat er geen riool aansluiting was

Een Romeins appartementencomplex

Proletariaat

Zij die enkel kinderen (proles) bezitten

Het Forum Romanum

                                                                                                         Yessin Ballouti

 Het Forum Romanum (Latijn voor Romeins marktplein) was in de oudheid het centrum van Rome. Het forum was in de gloriedagen van het Romeinse Rijk het politieke, juridische, religieuze en commerciële centrum van de stad.

Brood en spelen

• Om de Romeinse bevolking tevreden te houden zorgden de Romeinse keizers voor 'brood en spelen'
• Meer dan 200.000 arme mensen kregen graan van de keizer
• In het Colosseum werden spelen georganiseerd
• Er werden o.a. toneelstukken opgevoerd, dierengevechten en gladiatorengevechten gehouden

Handel

• Binnen het grote Romeinse rijk was er veel handel
• Handel kon goed plaats vinden vanwege de pax Romana(de periode van vrede) en vanwege een goed wegennetwerk (via romana)
  
• Vooral graan was belangrijk voor Rome, dit kwam meestal uit Egypte

De Denarius was de meest gebruikte munt in het Romeinse rijk.

Boeren

• Veel Romeinse boeren waren hun bezittingen kwijt geraakt dankzij de vele oorlogen aan het begin van de Romeinse periode
• Zij trokken naar de grote steden om daar een nieuw bestaan op te bouwen
• Sommigen hadden helemaal geen bezit meer, zij werden dan proleten genoemd

Slaven

• De Romeinen bezaten heel veel slaven
• De slaven verrichten veel (zwaar) werk, zoals werken op latifundia (grote landerijen), in de mijnen of aan het hof van rijke Romeinen
• Griekse slaven waren vaak leraar van kinderen van rijke Romeinen
  
• De slaven waren van groot belang voor het functioneren van de Romeinse maatschappij

01:01

Waar staat Spartacus bekend om?

1. Hij was legerleider in Sparta.
2. Hij vermoordde een wilde leeuw in de arena.
3. Hij was leider van een gladiatoren opstand.
4. Hij was de enige gladiator die geld kreeg.

03:07

Hoe werd je een slaaf?

1. Als krijgsgevangene tewerkgesteld worden.
2. Vrijwillig aangeven om slaaf te worden.
3. Je werd uitgekozen.
4. Als je fysiek slap was.

07:25

Slaven konden zichzelf vrij kopen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat betekent proletariër?

1. Zij die enkel kinderen bezitten
2. Zij die geen huis bezitten
3. Zij die geen werk hebben
4. Zij die enkel hun eigen kleren bezitten

Wat gebeurde er in het Colloseum?

1. Theater voorstellingen
2. Dansen en muziek
3. Gladiatoren gevechten
4. Politieke bijeenkomsten

"Ave caesar, morituri te salutant"
Wie zeiden dit?

1. De boeren, voor ze naar het land gingen
2. Soldaten, voordat ze de oorlog in gingen
3. Slaven, voordat ze verkocht werden
4. Gladiatoren, voordat ze het gevecht aangingen

Wat betekent dat eigenlijk:
"Ave caesar, morituri te salutant"

1. Vaarwel keizer, zij die komen kijken hebben het wel weer gezien
2. Vaarwel keizer, zij die komen eten, hebben honger
3. Vaarwel keizer, zij die gaan sterven groeten u
4. Vaarwel keizer, zij die gevangen zijn zullen vechten

Wist je dat

Ons woord keizer afstamt van de naam Caesar?

Je kunt het ook horen als je het hardop zegt. Dan moet je wel de letter C als de letter K uitspreken.

Doe maar eens ...

Gelijk een instinkertje.
Wie was ook alweer de eerste Romeinse keizer?

Julius Caesar was dictator van Rome. Maar nog voordat hij keizer kon worden werd hij vermoord door senatoren. Zijn adoptiezoon Octavianus deed het vervolgens slimmer. Octavianus werd de eerste keizer. Hij noemde zichzelf Caesar Augustus. Vanaf toen gebruikten alle keizers de erenaam Caesar. En zo is dat ook ons woord keizer geworden.

1. Caesar
2. Augustus
3. Juli
4. Salade

Waarom gaven de Romeinse keizers de bevolking 'brood en spelen'?

MCMXCVI

XL + IX =

1. 39
2. 49
3. 59
4. 69

De tijd is voorbij...Fijn weekend allemaal!!!