KUA toets 2022 V5 Hofcultuur: Inleiding en Renaissance

• Kunst algemeen
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

KUA Toets Hofcultuur: Inleiding en Renaissance

• De toets bestaat uit 4 vragenblokken met in totaal 11 vragen.
• Je hebt oortjes / een koptelefoon nodig. 
• Per vragenblok krijg je eerst een introductiedia. Daarna volgen de vragen. Soms moet je even terug naar de vorige dia voor de bron (wijst zich vanzelf!).
• Geef duidelijk antwoord; ook als iets voor jouw gevoel vanzelfsprekend is, leg het dan toch uit.
• Wordt er om een verschil tussen twee zaken gevraagd, benoem die dan beide in je antwoord. 
• Tijdens en na de toets mag je niet uit de LessonUp-omgeving.

Vragenblok 1: schilderkunst

Albrecht Dürer, zelfportret, 1500

Vraag 1 - 4 punten

Je ziet op de vorige slide een zelfportret van de Duitse kunstenaar Albrecht Dürer. Het dateert van 1500. Op het doek staat de volgende tekst: ‘Ik, Albrecht Dürer van Nuremberg, heb een afbeelding van mezelf gemaakt in de juiste kleuren in mijn 28ste levensjaar.’
Verklaar aan de hand van de afbeelding en de tekst dat de positie van de kunstenaar in de Renaissance veranderde. Geef 4 argumenten.

Leonardo da Vinci

Schetsen

Vraag 2 - 3 punten

Giorgio Vasari beschrijft in zijn boek Le Vite de levens van een aantal prominente kunstenaars uit de Renaissance. Hij droeg het boek op aan Cosimo de Medici. In 1555 werd hij als hofkunstenaar benoemd aan het hof van De Medici. Leg uit waarom dat een zeer belangrijke benoeming was voor Vasari. Geef drie argumenten.

Vraag 3 - 2 punt

Een van de kunstenaars die Vasari in zijn boek beschrijft, is Leonardo Da Vinci. Je ziet op de vorige slide 2 schetsen van Da Vinci.

Beschrijf van beide schetsen met welk doel Da Vinci ze maakte (1 punt).
Verklaar vervolgens waarom Da Vinci een echte homo universalis was (1 punt).

Het laatste avondmaal

Op de tweede schets van Da Vinci zien we het Laatste Avondmaal. Het laatste avondmaal is volgens de Bijbel de laatste maaltijd van Jezus vóór zijn kruisiging. Aan tafel met zijn twaalf discipelen voorspelt hij dat een van hen, Judas, hem zal verraden aan de Romeinse machthebbers. Jezus deelt tijdens het laatste avondmaal brood uit (‘eet dit, dit is mijn lichaam’) en wijn (‘drink dit, dit is mijn bloed’). Deze symbolische handeling wordt in de katholieke kerk herhaald bij de eucharistieviering (communie, onderdeel van de liturgie). 

 

Vanaf de 14e eeuw worden schilderingen van het laatste avondmaal populair en ontstaat de gewoonte dit Bijbelverhaal volgens vaste regels uit te beelden. Bekijk de volgende 2 afbeeldingen: op de afbeeldingen van klooster Sant'Onofrio en San Giovanni Battista della Calza zie je twee van de vele voorbeelden hiervan. Volgens het vaste patroon zit op beide voorstellingen Judas, als de verrader, recht tegenover Christus.  

Op de volgende 2 slider staan afbeeldingen van fresco's van het Laatste Avondmaal.  

 

Vraag 5 - 1 punt

In de vroege middeleeuwen werd Christus vooral gezien als een almachtige God op eerbiedige afstand. Maar vanaf de vroegrenaissance wordt hij steeds meer beschouwd als mens onder de mensen, wiens voorbeeld de gelovigen zouden moeten volgen. Dit geldt zeker ook voor de kloosterlingen die in Florence diensten verlenen, zoals het geven van onderwijs en de zorg aan hulpbehoevenden.
Geef een aannemelijke verklaring voor de populariteit van Het Laatste Avondmaal als schildering in de refter van kloosters die deze nieuwe kijk op Jezus in de praktijk brengen.

Vraag 4 - 3 punten

Bekijk de afbeeldingen van klooster Sant'Onofrio en San Giovanni Battista della Calza.
Vroeger zaten kloosterlingen in deze eetzalen tegenover de schildering waarop ook mensen aan tafel zitten.
Leg aan de hand van drie andere aspecten van de voorstelling of vormgeving van beide versies van Het laatste avondmaal uit hoe de verbinding tussen de schildering en de eetzaal wordt versterkt.

Vragenblok 3

Vlaamse polyfonie

Orlando di Lasso

In de veertiende en vijftiende eeuw zijn Vlaamse componisten overal in Europa beroemd. Een van hen is Orlando di Lasso. Specialiteit van de Vlaamse maestro’s is de polyfonie.

Beluister het videofragment Orlando di Lasso: Un jour vis un foulon (1570, uitvoering Quatuor Vilain 2016).

Vraag 7 - 2 punten

'Un jour vis un foulon' is een Franstalig drinklied van Orlano di Lasso uit 1570.
Leg aan de hand van twee muzikale aspecten uit waarom dit lied vrolijk klinkt.

Vraag 8 - 3 punten

Beluister het lied nogmaals. Is dit lied overwegend homofoon of polyfoon? Licht je antwoord toe met 2 argumenten.

Vraag 9 - 1 punt

Rond 1600 neemt William Shakespeare het drinklied op in zijn koningsdrama Henry IV. Shakespeare gebruikt het lied van Di Lasso omdat hij in zijn stuk met herkenbare dronkenmansliederen de sfeer in een kroeg wil overbrengen. Dat wil zeggen dat het publiek anno 1600 – net als Shakespeare – dit lied van Di Lasso kent.
Leg uit hoe de muziek van Di Lasso zich zo snel over Europa kan verspreiden.

Lever je toets in door het af te sluiten 

en op de inleverbutton te klikken.