18.4-1 Regeling van eiwitten in een cel 6V 2425

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
18.4 Regeling van eiwitten in een cel
1 / 28
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

Cette leçon contient 28 diapositives, avec diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
18.4 Regeling van eiwitten in een cel

Slide 1 - Diapositive

Lesdoel 18.4-1 Je kunt
8. beschrijven hoe een cel eiwitten opruimt.
9. beschrijven hoe een cel overbodig mRNA vindt en afbreekt
10. beschrijven hoe een cel ongewenst virus RNA vindt en afbreekt.



Slide 2 - Diapositive

Hoeveelheid eiwit regelen
  1. Je breekt gemaakte eiwitten af
  2. Je blokkeert mRNA zodat er geen nieuwe eiwitten meer gemaakt kunnen worden (RNA interferentie)





Slide 3 - Diapositive

Hoeveelheid eiwit regelen
  1. Je breekt gemaakte eiwitten af


Slide 4 - Diapositive

Eiwit afvalverwerking

Slide 5 - Diapositive

Eiwit afvalverwerking
Proteasoom: eiwitcomplex dat eiwitmoleculen vernietigt.

Ubiquitine wordt (door enzymen) aan eiwitten gekoppeld die vernietigd moeten worden. Dit wordt herkend door het proteasoom: het eiwit wordt afgebroken en ubiquitine komt weer vrij. Kost energie.

Slide 6 - Diapositive

Hoeveelheid eiwit regelen

  1. Je blokkeert mRNA zodat er geen nieuwe eiwitten meer gemaakt kunnen worden (RNA interferentie)



Slide 7 - Diapositive

RNA interferentie
RNA interferentie is het proces in een cel waarbij kleine stukjes RNA binden aan een mRNA molecuul waardoor translatie niet meer mogelijk is (ribosomen kunnen meer binden) en het mRNA molecuul kan worden afgebroken.



Slide 8 - Diapositive

Remming en afbraak mRNA
Het is belangrijk dat mRNA in een cel na gebruik wordt geremd en afgebroken zodat de cel niet eindeloos hetzelfde eiwit blijft maken (ook nadat het gen al is uitgezet).

Dit gebeurt met behulp van miRNA (micro RNA)

Slide 9 - Diapositive

miRNA
1. Primair mi-RNA (microRNA)
wordt gemaakt in de celkern
(transciptie) van de coderende 
streng van een gen.

Slide 10 - Diapositive

miRNA
2. miRNA heeft palindroom delen
die er voor zorgen dat er een
haarspeld vorm ontstaat

Slide 11 - Diapositive

miRNA
2. miRNA heeft palindroom delen
die er voor zorgen dat er een
haarspeld vorm ontstaat

Slide 12 - Diapositive

miRNA
3. miRNA verlaat de celkern

Slide 13 - Diapositive

miRNA
4. Dicer knipt het primair miRNA in
stukjes ds miRNA
Dicer is een knip enzym dat 
dsRNA kan knippen

dsRNA = double stranded RNA
ssRNA = single stranded RNA

Slide 14 - Diapositive

miRNA
5. Helicase verbreekt dsRNA in
ssRNA



Slide 15 - Diapositive

miRNA
6. Enkelstrengs miRNA bindt

aan RISC eiwit -> translatie stopt

(RISC: RNA-induced
silencing complex)

Slide 16 - Diapositive

miRNA
7. Het RISC eiwit breekt het mRNA 
af 



Slide 17 - Diapositive

RNA interferentie
Kan ook worden gebruikt om virus infecties te stoppen.

Slide 18 - Diapositive

Remming en afbraak virus RNA
Het is belangrijk dat virus RNA wordt geremd en afgebroken zodat het maken van nieuwe virus-deeltjes stopt en de infectie onder controle kan worden gebracht.

Dit gebeurt met behulp van siRNA (small interfering RNA)

Slide 19 - Diapositive

siRNA
1. Cel wordt geinfecteerd door
een RNA virus (ss of ds)

Slide 20 - Diapositive

siRNA
2. (ss RNA wordt ds RNA)
Dit is nodig om nieuwe
virus deeltjes te maken dus
dit regelt het virus.

Slide 21 - Diapositive

siRNA
3. De cel bemerkt de aanwezig-
heid van dsRNA en maakt 
enzym aan: dicer

Slide 22 - Diapositive

siRNA
4. Dicer knipt het dsRNA in 
stukjes:
siRNA (small interfering RNA's)

Slide 23 - Diapositive

siRNA
5. Helicase verbreekt dsRNA in
ssRNA

Slide 24 - Diapositive

siRNA
6. Enkelstrengs siRNA bindt 
aan RISC eiwit

Slide 25 - Diapositive

siRNA
7. Bij binding van het siRNA
aan virusRNA knipt het RISC
eiwit het virus RNA -> inactief 

Slide 26 - Diapositive

Doel 18.4-1
8. Je kunt beschrijven hoe een cel eiwitten opruimt.
9. Je kunt beschrijven hoe een cel overbodig mRNA vindt en afbreekt
10. Je kunt beschrijven hoe een cel ongewenst virus RNA vindt en afbreekt.



Slide 27 - Diapositive

Huiswerk
18.4: leerdoelen 8, 9, 10

Slide 28 - Diapositive