bestuur, geen geld, trouw, koning - leenstelsel/feodale stelsel
specialisatie
monotheïsme
rivieren
bestuur
trouw
vervolgingen
Romeinse Rijk
handel
koning
geen geld
kruis
slib
Slide 5 - Diapositive
Gebruik de bron Volgens sommige historici blijkt uit de bron een oorzaak van de toename van de horigheid in de vroege middeleeuwen in West-Europa. Geef aan welke oorzaak dat is en leg vervolgens uit waardoor de koning deze toename van de horigheid zorgwekkend vindt.
Slide 6 - Question ouverte
Rond 800 bepaalde Karel de Grote dat een leenman onder sommige omstandigheden van zijn eed ontslagen kon worden geacht: als de heer hem had willen doden of met een stok had willen slaan; als de heer de vrouw of dochter had willen verkrachten of verleiden; als de heer het bezit van de leenman had geroofd; als de heer de leenman tot slaaf had willen maken; of als de heer had verzuimd zijn leenman te verdedigen. Welke conclusie kun je op grond van deze bepalingen trekken over het functioneren van het feodale stelsel (leenstelsel)? Leg dit uit door in te gaan op de aard en inhoud van de bron.
Slide 7 - Question ouverte
Het feodalisme was bedoeld om het centraal gezag te versterken. Maar na verloop van tijd leidde het juist tot het tegenovergestelde. Leg uit!
Slide 8 - Question ouverte
Lesdoelen
je weet hoe de christelijke kerk is georganiseerd
Je kunt uitleggen waardoor er na het einde van het West- Romeinse Rijk minder mensen christelijk waren
Je kunt beschrijven hoe het christendom zich in de vroege Middeleeuwen over Europa verspreidde.
Je kunt uitleggen wat de oorzaken waren van de verspreiding van het christendom in Europa.
Je begrijpt de wederzijdse belangen die vorsten en geestelijken hadden bij hun samenwerking.
Je kunt de rol van de kloosters beschrijven op het gebied van wetenschap en cultuur.
Je kunt uitleggen waardoor de macht van de Kerk werd bedreigd
Slide 9 - Diapositive
Organisatie kerk
Paus is de leider van de Kerk
Het christelijk gebied is verdeeld in bisdommen. Ieder bisdom wordt bestuurd door een bisschop.
Priesters leiden de plaatselijke kerken en ondersteunen burgers in hun geloof
Allemaal geestelijken = mensen met een functie binnen de Kerk
Zij hebben macht over het geloof van het volk
Slide 10 - Diapositive
De paus
Is..?
De paus is het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk. De benaming paus is afkomstig van het Oudgriekse: πάππας, pappas, papa, in de betekenis van vader.
Het embleem van het pausschap.
Slide 11 - Diapositive
Huidige Paus: Paus Franciscus
Slide 12 - Diapositive
Bisschop
Is..?
Een bisschop (Grieks: ἐπίσκοπος, episkopos, letterlijk "op-zichter") is een geestelijke in de hiërarchie van verschillende christelijke kerken, die veelal aan het hoofd staat van een bisdom(Kerkprovincie).
Slide 13 - Diapositive
Priester
Is..?
Een priester is in religies zoals het boeddhisme en hindoeïsme een tussenpersoon tussen (de) God(en) en de (gelovige) mensen.
In het christendom is een priester geen tussenpersoon maar een onderwijzer die onderwijs geeft over de betekenis van wat er in de Bijbel staat. Een priester is meestal een man, maar kan ook een vrouw (priesteres) zijn, afhankelijk van de voorschriften van de betreffende godsdienst.
Slide 14 - Diapositive
Christendom in het Romeinse Rijk
Christenvervolging
Godsdienstvrijheid
Staatsgodsdienst, maar lang niet iedereen is ook echt christelijk!
Na val RR ook tijdelijk minder christenen
Slide 15 - Diapositive
Slide 16 - Diapositive
Christendom groeit
Oorzaken:
Kerk en vorsten gaan samenwerken
groeiende rijkdom van de Kerk (leidt tot meer macht!)
goede organisatie van de Kerk
Slide 17 - Diapositive
De bekering van de Franken
= voorbeeld van kerstening van Europa
4e en 5e eeuw - christendom verspreid zich over Romeinse Rijk.
Na val van Romeinse rijk weer minder christendom
In grote delen van West- Europa waren Germaanse/Frankische koningen de baas, zij waren geen christen.
496 - Frankische koning Clovis bekeert zich tot christendom, gevolg: steun van paus en bisschoppen.
Dankzij deze steun versloeg Clovis zijn vijanden én veroverde hij Gallië (=Frankrijk)
Clovis dwong andere krijgsheren zich te laten dopen.
Slide 18 - Diapositive
Clovis laat zich dopen en wordt daarmee christelijk, afbeelding uit middeleeuwen
Slide 19 - Diapositive
Clovis laat zich dopen en wordt daarmee christelijk, afbeelding uit 19e eeuw
Slide 20 - Diapositive
De verspreiding van het christendom
Bekering van West- Europa was het werk van missionarissen, zij kerstenen het heidense volk
Missionarissen kwamen vanuit Engeland en kregen veel hulp van koningen.
Friezen en Saksen werden pas na harde dwang bekeerd tot christendom.
Eind 10e eeuw waren bijna alle koningen bekeerd tot christendom en in eeuwen erna drong christendom door tot hele bevolking.
Officieel was Europa rond het jaar 1000 bijna geheel christelijk.
Slide 21 - Diapositive
Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren.
Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. In 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord. De Friezen widen hun eigen geloof houden
Slide 22 - Diapositive
Slide 23 - Diapositive
koning dwong zijn onderdanen zich te laten dopen
koning beschermde geestelijken (met de wet en met geweld)
koning schonk grond en geld aan kerk (en kloosters)
geestelijken konden lezen en schrijven, ze hielpen de koning bij het bestuur
geestelijken vertelden dat koningen door God waren aangesteld, hierdoor vergrootten ze de macht van de koning
Samenwerking koning - kerk
Beide partijen hadden voordeel bij samenwerking!
Slide 24 - Diapositive
Goede organisatie kerk
= oorzaak snelle verspreiding christendom
bisschoppen hebben controle over bisdommen, bisschoppen krijgen ook rol in feodale stelsel
kerk sticht veel kloosters, kloosters worden rijk én krijgen rol in feodale stelsel!
Slide 25 - Diapositive
Het kloosterleven
Monniken en nonnen wijden zich in klooster aan leven met God en sloten zich daarom af van buitenwereld.
Ze brengen hun leven door met bidden, werken en studeren.
Koningen en edelen stichtten vele kloosters en gaven oa grond aan kloosters. Gevolg: kloosters erg rijk .