het christendom in Europa

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

Het christendom in Europa

tijd van monniken en ridders

500 - 1000

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen waardoor het christendom na het einde van het West- Romeinse Rijk een terugval doormaakte.
• Je kunt beschrijven hoe het christendom zich in de vroege Middeleeuwen over Europa verspreidde.
• Je kent het belang van de overgang van Clovis naar het christendom.
• Je begrijpt de wederzijdse belangen die vorsten en geestelijken hadden bij hun samenwerking.
• Je kunt de rol van de kloosters beschrijven op het gebied van wetenschap en cultuur.
  

De bekering van de Franken

• 4e en 5e eeuw - christendom verspreid zich over het Romeinse Rijk. 
• Maar na de val van het rijk weer minder christendom 
• Grote gedeeltes van West- Europa werden beheerst door Germaanse koningen, die geen christen waren.
• 496 - Frankische koning Clovis bekeert zich tot christendom, gevolg: steun van paus en  bisschoppen.
• Dankzij deze steun versloeg Clovis zijn vijanden en veroverde hij Gallië.
• Clovis dwong andere Frankische krijgsheren zich te laten dopen.

Waarom zou Clovis zich hebben laten dopen?

De verspreiding van het christendom

• Koningen beschermden geestelijken met de wet en met het zwaard.
• Koningen schonken ook grond en andere goederen aan de kerk en kloosters.
• Geestelijken konden lezen en schrijven, dus waren ze ook nuttig voor het bestuur.
• De kerk benadrukte dat koningen door God waren aangesteld, dus de kerk en koningen versterkten elkaars macht.
• Immers je gaat in tegen Gods wil en je eindigt dus in de hel na je dood.

• koning dwong zijn onderdanen zich te laten dopen 
• koning beschermde geestelijken (met de wet en met geweld)
• koning schonk grond en geld aan kerk (en kloosters)

• geestelijken konden lezen en schrijven, ze hielpen de koning bij het bestuur
  
• geestelijken vertelden dat koningen door God waren aangesteld, hierdoor vergrootte ze de macht van de koning
  

Samenwerking koning - kerk

Beide partijen hadden voordeel bij samenwerking!

De verspreiding van het christendom

• De bekering van West- Europa was het werk van missionarissen.
• Ze kwamen vanuit Engeland en kregen veel hulp van Frankische koningen.
• Friezen en Saksen werden pas na harde dwang bekeerd tot christendom. 
• Laat 10e eeuw waren bijna alle vorsten bekeerd tot het christendom en in de eeuwen erna drong het christendom door tot de hele bevolking.
• Officieel was Europa rond het jaar 1000 bijna geheel christelijk.

Willibrord was een Engelse missionaris die probeerden de Friezen tot het Christendom te bekeren.

Bonifatius was ook een Engelse missionaris die probeerde de Friezen te bekeren. In 754 werd hij door Friezen in Dokkum vermoord.

Het kloosterleven

• Monniken en nonnen wijden zich in een klooster aan het leven met God en zonderen zich daarom af van de buitenwereld.
  
• Ze brengen het leven door met bidden, werken en studeren.
• Koningen en edelen stichtten vele kloosters en gaven oa grond aan de kloosters. Gevolg: kloosters erg rijk .
• Kloosters bezaten domeinen waarop horigen werkten.
• Kloosters leverden hulp bij het bestuur en in tijden van oorlog leverden ze zelfs wapens en soldaten aan de koning.

Het kloosterleven

• Geestelijken lazen naast de Bijbel ook werken van Klassieke (Griekse + Romeinse) auteurs uit de Oudheid.
• Ze zagen deze werken als een hulpmiddel om de Bijbel beter te kunnen begrijpen en daarmee het christelijk geloof beter te kunnen uitleggen.
• Daarnaast natuurlijk ook belangstelling voor de inhoud van de werken.
• Deze boeken werd gekopieerd door monniken.

0

0

Bekijk het volgende fragment en beantwoord daarna de vragen

0

Welke 'ongelovigen' wilden Karel de Grote graag bekeren?

1. Franken
2. Saksen
3. Romeinen
4. Germanen

In welke goden geloofden de Saksen?

1. de Romeinse goden
2. Allah
3. natuurgoden
4. christelijke goden

Hoe dwong Karel de Grote de Saksen tot het christendom?

1

2

3

4

5

In Olympia wordt gesport om Griekse goden te eren

Christendom wordt staatsgods-dienst in Romeinse Rijk

Christenen worden vervolgd in het Romeinse Rijk

Clovis laat zich dopen

In Drente worden hunebedden gebouwd

Prehistorie

Oudheid

Middeleeuwen

Periode van Grieken en Romeinen

Voor het schrift

Verdwijnen steden

Verspreiding christendom over heel Europa en daarbuiten

Ontstaan Eerste Steden

Ontstaan christendom

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen waardoor het christendom na het einde van het West- Romeinse Rijk een terugval doormaakte.
• Je kunt beschrijven hoe het christendom zich in de vroege Middeleeuwen over Europa verspreidde.
• Je kent het belang van de overgang van Clovis naar het christendom.
• Je begrijpt de wederzijdse belangen die vorsten en geestelijken hadden bij hun samenwerking.
• Je kunt de rol van de kloosters beschrijven op het gebied van wetenschap en cultuur.
  

Zelf verder werken

Maak §3.2 opdr. 2, 3 en 4

vaardigheden: representativiteit en betrouwbaarheid