Havo 4 H1 Gedrag 1.4 + VT H4 bespreken

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag

• Online toets op: vrijdag 29 jan 8.30-10.00
• Vragen in document? 

https://docs.google.com/document/d/1SJGlDglU8FNEl9bgcwWQZSgnKjW4JCmttZKbR8N3wpA/edit?usp=sharing

• Herhaling vorige week
• Uitleg 1.4 - leerdoel 46-48

Tweede lesuur: VT H4 bespreken + vragen stellen!

Begrippen

Hoofdstuk 1 beschrijft veel verschillende vormen van gedrag. 

Om welke begrippen gaat het in de volgende zinnen.

Door straffen en belonen heeft een dolfijn geleerd om door een hoepel te springen

1. Inzicht
2. Klassiek conditioneren
3. Operant conditioneren
4. Imiteren

Een mus leert dat het geluid van de schoolbel betekent dat er veel broodkruimels op het plein komen te liggen

1. Inzicht
2. Klassiek conditioneren
3. Operant conditioneren
4. Imiteren

Een wolf verdedigt zijn territorium door te dreigen en toch weer terug te trekken

1. Ambivalent gedrag
2. Omgericht gedrag
3. Overspronggedrag
4. Agressief gedrag

Een docent slaat hard op tafel als hij boos is op een leerling

1. Ambivalent gedrag
2. Omgericht gedrag
3. Overspronggedrag
4. Agressief gedrag

Leerdoelen + begrippen

46. Ik kan beredeneren hoe leren kan helpen bij het verbeteren van dierenwelzijn

47. Ik kan gedrag opdelen in systemen, ketens en elementen 

48. Ik kan een ethogram opstellen en aan de hand daarvan een protocol invullen​

stress, training, imitatie, leergedrag, gedragselement, gedragsketen, gedragssysteem, ethogram, subjectief vs objectief, antropomorf, ethologie, inzicht

Ethologie: studie naar diergedrag

Kwalitatief ~ Wat doet een dier?​

​Ethogram: lijst met gedragselementen van een dier​

​Kwantitatief ~ Hoe vaak doet een dier iets?​

​Protocol: Lijst met achtereenvolgens waargenomen handelingen die je maakt op basis van een ethogram​

​> Frequentie van gedragingen​

> Patronen herkennen (rituelen/gedragsketens)

Ethogram

• Gedragsonderzoek blijft objectief: geen eigen interpretatie

• Soms maken mensen zich schuldig aan antropomorfisme: menselijke emoties toekennen aan dieren​

Vormen van gedrag > Gedragssystemen > gedragselement

Voortplantingsgedrag​ > Vrouwtje verleiden (balts) > Verentooi uitzetten​ , dansen​ (bron 15)

.

Nestje bouwen​

Verzorging van de jongen​

Etc.​

Gedragselementen:​

Broeden​

Takjes  (balts)​rapen​

Etc.​

Hoe zou jij dit
gedrag
omschrijven?

Protocollen

• Aantal handelingen in bepaalde tijd
• Vergelijking wild/gevangen
• Patronen (gedragsketens)

(29) bron 16 - De gedragsketen die je twee keer in dit protocol ziet is

1. kaw, vbb, sgp
2. sgp, kaw, vbb
3. sgp, vbb, kaw
4. vbb, sgp, kaw

Zelf aan de slag!

• H1 Gedrag: www.socrative.com > student login > ROJM3 > voornaam

• Sterretjes opdrachten voor toepassing lesstof
  
• Toepassen 25 en 35
• Examentraining 41
  
• Biologiepagina uitleg + oefenopdrachten + examenopdrachten
• Optioneel: examenbundel

> Teams blijft open voor vragen: laat even van je horen!

> Leerdoeltoets H4 bespreken?