8.5 Taakverdeling binnen groepen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Thema 8

Basisstof 5: Taakverdeling binnen groepen

De planning

• Herinnering: Wiki-wijs over reclame
• De leerdoelen voor vandaag
• Uitleg 8.5: Taakverdeling binnen groepen
• Zelf aan de slag met: Opdrachten uit het boek / Wiki-wijs
• Afsluiten: Quiz

Wiki-wijs: Reclame

De leerdoelen

1. Je kunt de functie van taakverdeling binnen een groep soortgenoten beschrijven
2. Je kunt verschillende typen taakverdeling onderscheiden 
3. Je kunt door te observeren de rangorde binnen een groep bepalen

Taakverdeling

- Sommige dieren vertonen ander gedrag dan hun soortgenoten

- Bijen & Mieren

- Alle dieren die in groepen leven

Rangorde in groepen

- Dieren die in groepen leven hebben een duidelijke rangorde

- Voorkomt ruzie

- Voortplanting (wie?)

In een dierentuin leven vijf witte neushoorns samen in een groep, één mannetje en vier vrouwtjes. Een onderzoeker noteert regelmatig hoe vaak de dieren dreiggedrag vertonen tegen elkaar, zoals brullen, duwen en stoten met de hoorn. Uit de resultaten trekt hij conclusies over een rangorde binnen de groep. In een schema geeft hij die rangorde weer (zie de afbeelding).
Geef de naam van de neushoorn die het laagst in de rangorde staat

1. Rita
2. Klara
3. Dora
4. Arnold

Dit waren de leerdoelen

1. Je kunt de functie van taakverdeling binnen een groep soortgenoten beschrijven
   
2. Je kunt verschillende typen taakverdeling onderscheiden
3. Je kunt door te observeren de rangorde binnen een groep bepalen

Nu zelf aan de slag

Maken van 8.5 (bladzijde 246): 1 t/m 4, 6

Verder met de Wiki-wijs opdracht over reclame

De Quiz

Een leerling doet gedragsonderzoek bij kippen. Hij noteert gedurende 10 minuten de gedragselementen van vijf hennen P t/m T. Hij noteert de volgende resultaten.

P: loopt rond - pikt T - drinkt - pikt R - pikt voedsel - wacht

Q: loopt rond - wacht - pikt voedsel - loopt rond - wacht - drinkt - loopt rond

R: wacht - loopt rond - drinkt - pikt Q - pikt voedsel - wacht - loopt rond

S: loopt rond - pikt voedsel - pikt P - wacht - loopt rond

T: wacht - drinkt - pikt Q - wacht - loopt rond - pikt voedsel

De kippen gedragen zich afhankelijk van hun plaats in de rangorde. 

Welke kip staat bovenaan in de pikorde?

1. kip P
2. kip S
3. Kip R
4. Kip T

Bij veel dieren die in groepen leven is er sprake van een rangorde.
Wat is een rangorde?

1. De volgorde van dieren van oud naar jong
2. De volgorde waarin dieren mogen eten
3. Het oudste dier is de baas
4. Ieder dier kent zijn plaats

In welke groep dieren verwacht je de minste ruzie?

1. Zwakke leider
2. Onduidelijke rangorde
3. Waar geen rangorde is
4. Sterke leider

Om ruzie en verwondingen te voorkomen is er binnen groepen vaak sprake van een ... .

1. Rangorde
2. Pikorde
3. Intimideren
4. Inzicht

Hoe komt het dat meestal de sterkste dieren van een roedel voor het nageslacht zorgen?

1. de grootste kans op sterke nakomelingen
2. de grootste kans op mannelijke nakomelingen
3. de grootste kans op vrouwelijke nakomelingen
4. de grootste kans op zwakke nakomelingen