CVRM; leefstijl

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Leefstijl bij CVRM

Cardiovasculair risicomanagement 

Wat geeft een verhoogd risico?

Verhoogd risico

 roken

hoge bloeddruk

hoog cholesterol

diabetes

nierschade

reuma

hart- en vaatziekten in uw familie

veel stress

Hoe kun je het risico zelf verlagen?

Risico verlagen

 door 

niet te roken

meer te bewegen 

gezonder te eten

stress te verlagen

Leefstijl adviezen (thuisarts)

1. Stoppen met roken is het belangrijkst. Roken is heel schadelijk voor uw hart en vaten.

2. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Beweeg minimaal 2,5 uur per week actief (bijvoorbeeld wandelen, fietsen, hardlopen, voetballen, fitness, dansen, vechtsport). Doe ook activiteiten die spieren en botten versterken, zoals oefeningen of krachttraining.

3. Eet gezond.

4. Eet ook niet te veel drop. Drop verhoogt de bloeddruk.

5. Drink liefst geen alcohol. Drink u wel alcohol, doe het dan niet elke dag en niet meer dan 1 glas alcohol per dag.

6. Gezonde voeding en actief bewegen helpen ook om een gezond gewicht te krijgen of houden.

7. Probeer oorzaken van stress aan te pakken en zorg dagelijks voor momenten van ontspanning.

Roken

Rokers lopen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals een verhoogde bloeddruk, een beroerte, een hartaanval en hartfalen.

Wat gebeurd er in het lichaam?

Veranderingen in de bloedvaten

Nicotine beschadigt de binnenkant van de bloedvaten en maakt deze ruw. Het lichaam reageert hierop hetzelfde als bij wondjes: er worden korstjes gemaakt. Langzaam raken de bloedvaten verstopt: het bloed kan er niet meer goed door. Dit heet atherosclerose. De veranderingen in de bloedvaten kunnen ook tot ‘etalagebenen’ leiden. Mensen met ‘etalagebenen’ krijgen al na een klein stukje lopen last in hun benen. Ze moeten dan even stilstaan tot de pijn weggaat. Deze mensen lopen alsof ze etalages bekijken.

De kans dat je stopt is het grootst met:

hulp van je huisarts, praktijkondersteuner of een coach

en een middel met nicotine of een medicijn

Je hoeft hier niet voor te betalen.

1. Kies een stopdatum.

2. Bedenk wat je op moeilijke momenten gaat doen.

3. Bewegen en sporten helpen goed. 

4. Middelen met nicotine gebruik je 2 tot 3 maanden.

Alcohol

Alcohol en bloeddruk

-  Als je drinkt wordt de bloeddruk eerst lager. Later wordt de bloeddruk juist hoger. Ook als iemand lange tijd veel drinkt, wordt de bloeddruk hoger. 

- Al iets meer dan één glas alcohol per dag verhoogt de kans op boezemfibrileren.

- alcohol zorgt voor hartkloppingen

Voeding

Gezonde voeding

Om goed voor uzelf te zorgen is goede voeding belangrijk.

Kies vooral groente, fruit, volkoren producten, peulvruchten, noten en vis.

Kies en kook met verse producten.

Dan bepaalt u zelf hoeveel vet, suiker en zout u gebruikt.

Drink water, thee en koffie zonder suiker, en eventueel melk.

Drink liever geen frisdrank, vruchtensap en alcohol.

Risico hart en vaatziekten

- BMI verhoogd

- Middelomtrek buik verhoogd

Bij mannen hoopt het vet zich vaker op in de buikholte en bij vrouwen vaker rond de heupen. Veel buikvet betekent een hoger risico op hart- en vaatziekten. Veel vet rond de heupen heeft hier niet of nauwelijks invloed op.

Bewegen

Bewegen verkleint de kans op 

hart- en vaatziekten

diabetes

depressieve klachten

borstkanker

darmkanker

geestelijke achteruitgang 

dementie.

Wat is gezond bewegen? 

Beweeg minimaal 2,5 uur per week actief (bijvoorbeeld wandelen, fietsen, hardlopen, voetballen, fitness, dansen, vechtsport).

 matig intensief en/of zwaar intensief:

1. Matig intensief is bijvoorbeeld wandelen, fietsen, zwemmen en dansen. Uw hart gaat sneller kloppen en u gaat sneller ademhalen.

2. Zwaar intensief is bijvoorbeeld hardlopen, voetballen, fitness en vechtsporten. U gaat zweten en raakt buiten adem.

Verspreid de activiteiten over verschillende dagen.

Daarnaast

Doe ook activiteiten die spieren en botten versterken, zoals oefeningen, krachttraining, springen, traplopen en fitness.

 

Voor ouderen;  zijn ook balansoefeningen aan te bevelen, zoals op één been staan, lunges, yoga en taichi.

En: voorkom veel stilzitten.

Het lijkt erop dat de stofwisseling verandert bij lang stilzitten: de werking van insuline raakt verstoord.

Ga bijvoorbeeld elk halfuur even lopen of een paar minuten staan.

Probeer op zoveel mogelijk momenten even te bewegen: neem de trap in plaats van de lift, ga wandelen in de lunchpauze, ga staand vergaderen en telefoneren.

Stress

Waarom verhoogd de kans?

In stressvolle periodes is je leefstijl vaak minder gezond. 

Dit zorgt voor een grotere kans op hart- en vaatziekten:

 

je start (weer) met roken en eet minder gezond

je drinkt meer alcohol

je beweegt minder

Hogere kans op hartproblemen

Bij een stressvolle gebeurtenis heeft je hartspier extra zuurstof nodig. Ook vormen zich sneller bloedstolsels. Hierdoor heb je een grotere kans op pijn op de borst (angina pectoris) of een hartinfarct. 

Ook kan hevige stress hartritmestoornissen veroorzaken, vooral bij mensen die erfelijke aanleg hebben.

Adviezen

Bij stress helpt het om op een rij te zetten wat bij u spanning geeft en wat u juist energie geeft.

 

Praat erover met iemand die u vertrouwt.

Opschrijven waarover u piekert kan ook helpen.

Blijf goed voor uzelf zorgen met goede voeding, bewegen/sporten en genoeg ontspanning.

Probeer ontspanningsoefeningen of mindfulness als dat bij u past.

Herhaling

1. Stoppen met roken is het belangrijkst. Roken is heel schadelijk voor uw hart en vaten.

2. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Beweeg minimaal 2,5 uur per week actief (bijvoorbeeld wandelen, fietsen, hardlopen, voetballen, fitness, dansen, vechtsport). Doe ook activiteiten die spieren en botten versterken, zoals oefeningen of krachttraining.

3. Eet gezond.

4. Eet ook niet te veel drop. Drop verhoogt de bloeddruk.

5. Drink liefst geen alcohol. Drink u wel alcohol, doe het dan niet elke dag en niet meer dan 1 glas alcohol per dag.

6. Probeer een gezond gewicht te krijgen of houden.

7. Probeer oorzaken van stress aan te pakken en zorg dagelijks voor momenten van ontspanning.