Les 3

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Criminaliteit

§3 - Oorzaken van criminaliteit

Planning

Les 1

• 3.1 Oorzaken criminaliteit

Les 2

• 3.2 Theorieën over criminaliteit

www.omroepbrabant.nl

3.1 Oorzaken criminaliteit

Individuele oorzaken/risicofactoren

1. Psychische problemen/gedragsproblemen
2. Onveilige opvoeding / thuissituatie
3. Foute vrienden/ groepsdruk
4. Alcohol en drugsgebruik

Deze individuele kenmerken leiden natuurlijk lang niet altijd tot crimineel gedrag, maar als je aan meerdere kenmerken voldoen dan neemt de kans wel toe.

Aantekening voor het examen

Beschermende factoren

Deze factoren zorgen er juist voor dat de kans verkleind wordt dat je crimineel gedrag gaat vertonen:

• Werk en onderwijs
• Relatie
• Gezin
• Sociale vaardigheden

Aantekening voor het examen

Maatschappelijke oorzaken

1. Slechte levensomstandigheden​
2. Anonieme samenleving (weinig sociale controle)​
3. Gelegenheid maakt de dief​
4. Minder besef van normen en waarden (Anomietheorie)​
5. Gebrek aan maatschappelijke bindingen​
6. Eens een dief altijd een dief

Aantekening voor het examen

Recidive

Recidive = opnieuw strafbare feiten plegen.

Aantekening voor het examen

3.2 Theorieën over criminaliteit

Theorieën over criminaliteit - 1

Aangeleerd gedragstheorie

Deze theorie gaat ervan uit dat crimineel gedrag wordt aangeleerd in contact met mensen uit de eigen omgeving.

Aantekening voor het examen

Theorieën over criminaliteit - 2

Anomietheorie

• Gebrek aan maatschappelijk succes
• Crimineel gedrag ontstaat wanneer de door de samenleving gestelde levensdoelen worden nagestreefd, maar de middelen om deze te bereiken er onvoldoende zijn.

Aantekening voor het examen

Theorieën over criminaliteit - 3

Bindingstheorie

Maatschappelijke binding doet criminaliteit verminderen.

Aantekening voor het examen

Theorieën over criminaliteit - 4

Rationele-keuze theorie

Deze theorie stelt dat een misdrijf wordt gepleegd naar aanleiding van een rationele keuze. 

• Gelegenheid maakt de dief.

Aantekening voor het examen

Theorieën over criminaliteit - 5

Etikettentheorie

Deze theorie stelt dat wanneer de omgeving het etiket 'crimineel' op een persoon drukt, die persoon zich hier ook naar gaat gedragen.

• Vooroordelen
• Etiketten 

Aantekening voor het examen

Theorieën over criminaliteit - 5

Neutraliseringstheorie

Deze theorie stelt dat crimineel gedrag bij jongeren vaak onder groepsdruk gebeurd, waardoor het slechte gedrag wordt ontkend.

Aantekening voor het examen

Theorieën die crimineel gedrag mogelijk verklaren

• Aangeleerd-gedragtheorie
• Bindingstheorie
• Anomietheorie
• Rationele-keuze-theorie
• Etikettentheorie
• Neutraliseringstheorie

Situatie: Maaike wordt vaak uitgescholden voor asociaal. Ze vindt dat ze zich daar maar naar moet gedragen.
Bij welke theorie hoort deze situatie?

Situatie: Maaike wordt vaak uitgescholden voor asociaal. Ze vindt dat ze zich daar maar naar moet gedragen.      

Bij welke theorie hoort deze situatie?

1. Etikettentheorie
2. Bindingstheorie
3. Neutraliseringstheorie
4. Anomietheorie

Situatie: Timo heeft geen
goede relatie met zijn ouders, daarom is hij 's avonds
veel alleen buiten en is hij
crimineel gedrag gaan vertonen.

Situatie: Timo heeft geen goede relatie met zijn ouders. Daarom is hij 's avonds veel alleen buiten en is hij crimineel gedrag gaan vertonen. 

1. Anomietheorie
2. Aangeleerd-gedragtheorie
3. Rationele-keuze-theorie
4. Bindingstheorie