menselijke en dierlijke cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Organisatieniveaus van de biologie

   Kleinste biologische eenheid.

Vb. DNA -> groot molecuul.
         

Molecuul 

De celkern is een vb van een organel

Celorganellen

Cel - Prokaryoot

• Prokaryoot zijn eencellige organisme waarvan de cel geen celkern bevat
• Prokaryoot = Grieks -> πρό-, pro- = ‘voor’ en kαρυόν, karyon = ‘kern’. 
• Een organisme waarbij het DNA niet omsloten is door een membraan.

Cel - Eukaryoot

• Eukaryoot - de cel bevat wel een celkern.
• Eukaryoot = Grieks -> ευ, eu = ‘goed’ en καρυόν, karyon = ‘kern’.
  
• Een organisme waarbij het DNA omsloten is door een membraan. Dit membraan en de inhoud noem je bij elkaar de celkern (= organel).
  
• Eukaryoten hebben verschillende organellen.
  

Weefsel

• Weefsel = groep cellen met dezelfde vorm en functie, die met elkaar verbonden zijn door intercellulaire contacten of extracellulaire matrix.
• Enkele voorbeelden: 
• Bindweefsel
• Spierweefsel
• Beenweefsel
• Kraakbeenweefsel

Orgaan

• Orgaan = een deel van een organisme met een specifieke bouw en functie.
  
• Kan bestaan uit één of meerdere weefsels.
  

• Enkele voorbeelden:
  
• Blad (plant)
  
• Paddenstoel (schimmel)
  
• Hart (dier)
  

Orgaanstelsel

• Orgaanstelsel = het geheel van organen die samen zorgen voor één of meerdere functies.
• Bestaan altijd uit meerdere organen.

• Enkele voorbeelden:
• Bladerstelsel
• Spijsverteringsstelsel
• Bloedvatenstelsel
• Zenuwstelsel
• Bottenstelsel
• Voortplantingsstelsel

Organisme

• Organisme = Een levend wezen die ‘alle’ levensverschijnselen bezit (met name stofwisseling en voortplanting = belangrijk).
  
• Enkele voorbeelden: 
• Spitsmuis
  
• Den
  
• Steenarend
  
• Snoek
  
• Cholerabacterie
  

Populatie

Populatie = Een groep organismen van hetzelfde soort binnen een bepaald gebied, die zich onderling voortplanten.

Levensgemeenschap

Levensgemeenschap = alle populaties binnen een bepaald gebied, die al dan niet interactie hebben met elkaar.

Ecosysteem

Ecosysteem = alle biotische en abiotische factoren binnen een bepaald gebied en de interacties daartussen.

Biosfeer

Biosfeer = alle ecosystemen van de aarde samengenomen.

Emergente eigenschappen

• ‘Het geheel is meer dan de som der delen’ Aristoteles (384-322 v.Chr.)
  
• Emergente eigenschappen = eigenschappen, welke op een hoger organisatieniveau verschijnen en op het een daaronder liggend niveau niet te zien zijn.
  

Afmaken 

opdrachten en begrippenlijst par. 2.1