A&V college II, 4 nov 2021

• maatschappijeer
• HBO
• Studiejaar 1

Welkom bij college II over Arbeidssociologie 

Werkbijeenkomst= vanavond 4 november, 18.15 

College III over Verzorgingsstaat = 11 november, 15.15 

Programma vandaag 2/2:

Theorie

Gezamenlijke verwerkingsopdracht

Vooruitblik verzorgingsstaat

Ik vind dit vak goed om deze studie mee te beginnen (0= niet, 100= helemaal)

0100

Theorie- arbeidsdeling

Algemene sociologie: Relatieve autonomie van sociale processen= iets wordt ingericht--> dan onbedoeld gevolg

Snel voorbeeld uit arbeidssociologie: Onzichtbare hand = 

'richt economie in' en beinvloedt zo sociale relaties.

Onbedoeld gevolg in samenleving =....?

Arbeidsmarkttheorie Smith 

Wat is die onzichtbare hand?  

Regelt het economisch verkeer als vanzelf,

omdat alle mensen vanuit eigenbelang keuzes maken.

Voorbeeld: bakkers in buurdorpen

Theorie- arbeidsdeling

Wat is het onbedoelde gevolg van die onzichtbare hand ?

Scherpere ongelijkheid tussen klassen!

 De arbeider produceert tegen een laag loon meer goederen dan ooit tevoren en wordt zo een productie-eenheid.

De winst daarvan verdwijnt in de zakken van werkgevers.

Marx over die ongelijkheid

De arbeider werkt onontkoombaar mee aan eigen ondergang:

Zijn arbeid levert steeds meer winst op door technische innovaties en efficiënte arbeidsdeling.

Door die 'meerwaarde'  levert arbeid steeds meer winst op. 

Voor wie?

Marx over die ongelijkheid

Winst voor de eigenaren. 

--> verschil in kapitaal tussen arbeider en eigenaar steeds groter, waardoor die arbeider zelf relatief steeds

armer wordt.

Vergelijk Mattheuseffect?

(blz 3.5.1)

Ander gevolg van kapitalisme..

volgens Marx?

Arbeid nu ondergeschikt aan winst.

Daarmee bron van ellende voor arbeider 

ipv persoonlijke/ sociale voldoening

-->vervreemding van zichzelf en de andere radartjes (arbeiders)

Oplossing voor die ongelijkheid?

 

Oplossing voor die onbedoelde gevolgen van de onzichtbare hand volgens Marx?

Communisme=

Staat verdeelt alles evenredig, geen markpartijen of profiteurs.

Werkte dat in de praktijk, waarom wel/niet?

Huidig belang van die discussie?

Discussie nu nog steeds over het optimum op die dimensie markt/OH. Voorbeelden? 

Denk aan het gebied van gelijkheid, efficiency, innovatie, etc.

Pauze?

Vervreemding 'evolueert'

In H3: Marx, arbeider wordt productie-eenheid

In H6: Door gebrek aan o.a. beslissingsruimte, ontplooiingskansen, systeeminzicht, evenwicht P/T !       (p.152)

In H10: Door technologische ontwikkeling, vooral fase B (p. 229) 

Oplossingen voor fase B: naar A of C! Wat betekent dat? 

Opdrachtje vervreemding 

• Individueel: Kijk oorzaken en gevolgen vervreemding terug 
• Schrijf per oorzaak een voorbeeld hoe deze kan optreden bij het docentschap?
• 
  
• Tijd over: En bij leerlingen? Of andere beroepen?
• 
  
• Dan klassikaal een paar opvallende voorbeelden

Theorie arbeidsverdeling 1/4

=Voorbeeld van rationalisering als onderdeel van de industrialisatie

=niet alleen maar iets in een fabriek, gaat over de stuurbare mens. Want (Taylor:) de arbeider is lui, maar gevoelig voor geld.

Theorie arbeidsverdeling 2/4

(Taylor:) de arbeider is lui, maar gevoelig voor geld.

=Taylors theorie op de werkvloer: 

Standaardisatie & Planning

Tijdstudies & Loon naar prestatie

Theorie arbeidsverdeling 3/4

Het rationele managementdenken bij Ford leek 'menselijker': de arbeider moest alleen gedisciplineerd/ opgevoed worden.

Daarom naast Standaardisatie en lopende band-werk, ook:

Theorie arbeidsverdeling 4/4

De arbeider moest gedisciplineerd/ opgevoed worden.

Door consumptiepatronen te beinvloeden (+hoe) 

en door in contracten  vast te leggen hoe de arbeider ook buiten werktijd (!) zich diende te gedragen (&hoe)

Pauzetje? 

Wat nou nog aan theorie/ aandachtspunten na pauze?

Of op BB?

Om in de pauze over te denken:

Verwerkingsopdracht

Lees artikel

Luister naar instructie

Breng met je groepje dit experiment naar een hoger plan

En later met de hele klas:

Artikel bij opdracht

RIVM waarschuwt: mentale druk onder studenten neemt toe - Univers (universonline.nl)

En dan met name de alinea over arbeidsmarkt:

Kernwoorden:

De 24-uurseconomie, de flexibilisering, de digitalisering, 

Artikel vervolg kern

vergrijzing,  mantelzorg, CV -eisen nog voor afstuderen, etc.

“Het welzijn van jongeren en studenten raakt immers niet alleen henzelf, maar ook de maatschappij.”

Idee opdracht

Maatschappelijk probleem analyseren en in schema zetten. 

Zo maken wij samen een stuk les hierover. 

Zelf aan te passen voor jouw klas/ les.

Groepen werken een onderdeel uit. 

Er is een inhoudelijke eindredactie-groep die jullie input verwerkt in een ppt. Die bekijken we erna samen en deel ik.

Doelen opdracht

• Begrippen LKT toepassen op maatschappelijk probleem

• begrijpen discussie en belang sociologische analyse/ ons vak

• basis voor een eigen presentatie hebben aanpasbaar voor andere klassen/ lessenseries.

Instructie

A. Grote groep Inleiding. 3 kenmerkenmaatschappelijk probleem. En stemt af met B,C en D

B. Groep oorzaken op een rij

C. Groep gevolgen op een rij 

D. Groep oplossingen 

E. Groep vergelijken door de tijd en verandering: 

F. Groep eindredactie

Vooruitblik verzorgingsstaat

College III over Verzorgingsstaat = 11 november, 15.15 in F3025