§9.4 onveiligheid en criminaliteit bestrijden

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§9.4 Onveiligheid en criminaliteit bestrijden

pagina 182

Twee scholen van mensbeelden

Er zijn twee scholen binnen de criminologie met verschillende visies over de verklaringen van criminaliteit: 

Klassieke school

• De mens is een rationeel wezen, criminaliteit een rationele keuze
  
• Criminaliteit heeft te maken met afwegen van kosten en baten

Moderne school

• De mens is onvrij in zijn denken en handelen
  
• Beslissingen zijn nooit helemaal rationeel
  
• Rekening houden met nature en nurture-factoren

Past jouw visie op straffen en criminaliteit meer bij de klassieke school of bij de moderne school?

Past jouw visie op straffen en criminaliteit meer bij de klassieke school of bij de moderne school?

Klassieke school

Moderne school

Vraag de leerlingen naar hun keuze. Dat is een goed moment om de verschillen tussen de twee scholen nog duidelijker op een rij te krijgen.

Twee scholen van mensbeelden

Klassieke school

Daadrecht

alle daders van een vergelijkbaar vergrijp moeten dezelfde straf krijgen.

Afschrikking en vergelding zijn belangrijke hoofddoelen

Moderne school

Daderrecht

de omstandigheden en de context van de dader en het delict worden meegenomen in het afwegen van de straf.

Straffen

In Nederland is het strafrecht een combinatie van de klassieke en moderne school. Er is per vergrijp enerzijds een vastgelegde straf, anderzijds wordt de context van het vergrijp en de gevolgen voor de dader meegenomen in het bepalen van de straf.

Overheidsbeleid

• De overheid heeft een tweesporenbeleid ontwikkeld om criminaliteit en onveiligheid te bestrijden.
• Daarin worden preventie en repressie gecombineerd.
• Het beleid bestaat uit drie strategieën

Tweesporenbeleid

Repressie

Preventie

Ondersteuning en hulpverlening

Beperken van de gelegenheid

Rechtshandhaving

Overheidsbeleid - preventie

Gericht op het voorkomen van criminaliteit door:

• Ondersteuning en hulpverlening: 'risicogroepen' worden ondersteund om te voorkomen dat zij het foute pad op gaan.
• Beperken van gelegenheid tot criminaliteit: bouwt voort op de gelegenheidstheorie. Bijvoorbeeld door extra politie-inzet.

Het volgende filmpje is het tegenovergestelde van preventie

Dilemma van de rechtsstaat

Rechtshandhaving

orde & veiligheid

Rechtsbescherming

beschermen van vrijheid

Ideologieën - socialisme/sociaaldemocraten

• Maatschappelijke omstandigheden zoals armoede zijn oorzaken van criminaliteit.
• Nadruk op rechtsbescherming.
• Stimuleren van gelijke rechten en kansen op macht, bezit en status. Preventie!
• Criminaliteit moet sterk worden bestreden door overheid en scholen.
  
• Europese aanpak is van belang.
  

***

Ideologieën - liberalisme

• Persoonlijke vrijheid en eigen verantwoordelijkheid (om je aan de wetten te houden) als hoogste waarden.
• Mensen zijn rationele wezens en kiest zelf wat het beste is. 
• Focus op rechtshandhaving en het verdedigen van de democratische rechtsorde met juiste juridische grenzen en straffen.

Ideologieën - confessionelen

• Het gezin, school en het maatschappelijk middenveld zijn belangrijke socialisatoren voor de preventie van criminaliteit.
  
• Normen en waarden zijn belangrijk en het ondersteunen van gezinnen die het moeilijk hebben. 
• De wet handhaven en rechtvaardigheid nastreven past bij de religieuze waarde van confessionele partijen

Welke stroming herken je in de tekst van Mark Rutte?

Welke stroming herken je in de tekst van Mark Rutte?

1. Socialisme
2. Liberalisme
3. Confessionalisme

Door welke woorden of aspecten kwam je op je antwoord?

Door welke woorden of aspecten kwam je op je antwoord?

Ontwikkelingen veiligheidsbeleid

• Integraal veiligheidsbeleid: samenhangende aanpak van politie, justitie, overheidsinstellingen, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven om criminaliteit te bestrijden.
  
• Veiligheidsbeleid is ook afhankelijk van het kabinet.
• Er is steeds meer aandacht voor de slachtoffers van criminaliteit

maatschappij-wetenschappen.nl

maatschappij-wetenschappen.nl

Wat heb je geleerd deze les?

Wat heb je geleerd deze les?

Wat vind je nog lastig?*

Wat vind je nog lastig?

Wat leerde ik dit hoofdstuk?

Leerdoelen

• hoe ik veiligheid kan bestuderen
  
• welke dilemma's komen kijken bij het meten en bestrijden van onveiligheid
  
• wat de definitie en oorzaken van criminaliteit zijn
  
• de gevolgen van criminaliteit
  
• welke invloed en rol media spelen bij criminaliteit
  
• de ontwikkelingen in de aanpak van criminaliteit door de overheid

Einde van hoofdstuk 9

Bindingsvraagstuk: veiligheid