H8+ H9 - Depressie en bipolaire stoornis

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Psychiatrie

Depressie

Bipolaire stoornis

Lesplanning week 4.2

1. Terugblik week 1 
2. Theorie H8: Cliënten met depressieve stemmingsstoornissen
3. Theorie H9: Cliënten met een bipolaire stemmingsstoornis 

4. Zelfstandig werken

00:48

Is er bij Danny sprake van positieve of negatieve symptomen?

1. Positieve symptomen
2. Negatieve symptomen

01:32

Wanneer spreek je van een psychose?

Wat weet je/ welke ervaring heb je met de stoornis depressie?

Depressie

Stemmingsstoornis

Stemming bepaalt hoe je je voelt (blij omdat de zon schijnt / verdrietig omdat je ruzie hebt)

Stemminsstoornis: Het lukt om gevoelens 'normaal' te beleven

                                          Lukt niet meer om 'normaal' te functioneren

Verzamelnaam voor psychische aandoeningen waarbij de gemoedstoestand 

ernstig verstoord is. Emoties zijn vaak heviger, langduriger, anders. 

- KERNSYMPTOMEN: langdurige intense somberheid en verminderde interesse of plezier in (bijna alle) activiteiten

- verminderde eetlust / afvallen (of juist tegenovergestelde) 

- verandering slaappatroon, moeheid/ futloos

- hopeloosheid / waardeloosheid / zinloos: gedachtes aan de dood
- problemen met aandacht en concentratie

Vier vormen van verstoorde stemming

Wat is het verschil tussen een gedeprimeerde stemming en een depressie?

Depressie

Allesoverheersend!
- Ontstaat meestal geleidelijk
- Duur: weken tot jaren

- Opvolgen episodes (1 episode +/- 6mmd)

Veruit meest voorkomende stoornis
(incl jongeren/ouderen 800.000)

- Ontstaat gemiddeld tussen 25-35 jaar
- Depressies komen vaker voor bij werkeloosheid, arbeidsongeschiktheid, lager opgeleiden etc. 

Behandeling

- Lezen over depressie (zelfhulp)
- Psychotherapie
- Cognitieve therapie
- Running therapie
- Lichttherapie (biologische klok regelen)
- ECT (electro convulsie-therapie)
- Medicatie (antidepressiva -> verlichten, minder somber)
  Risico inzet medicatie -> ? 

Cliënt is minder geremd door werking antidepressiva. Hierdoor een verhoogd suïciderisico! Met name tijdens eerste herstelfase.

Hoe ga je om met mensen met depressie. Geef een tip.

H9 - Bipolaire stoornis

- Manische episode
- Depressieve episode
- Verloop
- Oorzaken
- Behandeling / begeleiding

Manie

Depressie

Uitgelaten stemming

Overactief

Doodswensen

Lusteloosheid

Verlies realiteitszin

Slaapt slecht

Manie

• De stemming is 'te' goed -> uitgelaten, opgewekt, overactief
   Wanneer persoon geremd wordt: snel geprikkeld. 
  
• Kan leiden tot gevaarlijk gedrag (risico, chaos)
• Persoon voelt zich zeker, sterk. Risico: realiteit uit het oog verliezen
• Er kunnen psychotische verschijnselen optreden
• Risico tot lichamelijke uitputting

Verloop, oorzaken en behandeling 

- Een manische episode kan eenmalig zijn 
- Kan elkaar afwisselen / neutrale periodes / 1 op de voorgrond

- Depressies kunnen maanden of zelfs jaren duren

Oorzaken
- biologisch / psychisch / sociaal

Behandeling

Soms is (gedwongen) opname noodzakelijk

Psycho-educatie

Medicijnen (stemmingsstabilisator) -> niet zomaar stoppen

Ermee om leren gaan... (inzicht, week-ritme, noodplan)

Psychotherapie (Zoals CGT of gezinsgerichte therapie) 

Hoe ga je om met mensen met een bipolaire stoornis? Noem een tip.

Doe even normaal 

https://www.npostart.nl/doe-even-normaal/21-08-2014/VPWON_1227545 

Kijkopdracht (zie Teams)

Veiligheidsplan

Veiligheidsplan 113 laten zien. 

Signaleringsplan (optie: oefening)

Voor signalering van bepaald gedrag.
Het is een HULPMIDDEL. Dreigende terugval voorkomen.

Waarschuwingssignalen.
Handig voor de cliënt, omgeving, hulpverlener. --> Samen met de cliënt maken. 

Inzicht in gedrag en mogelijke oplossingen:
--> stencil uitdelen / 3 fases / voor jezelf proberen in te vullen

Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen depressie en een sombere bui?

1. De duur en de heftigheid
2. Het neerslachtige gevoel en futloosheid

Welke uitspraak is waar?

1. Depressie komt voort uit zelfmedelijden.
2. Iemand moed inspreken helpt goed bij depressie.
3. De kans om opnieuw depressief te worden is 50% of hoger.
4. Een depressie kan ook 1 dag duren.

Welk gedrag hoort bij een
bipolaire stoornis?

1. Groot enthousiasme afwisselen met grote tegenzin voor iets.
2. Iemand voelt zich sterk tot mannen aangetrokken en vervolgens sterk tot vrouwen.
3. Onnatuurlijke opgewektheid wisselt af met depressieve gevoelens.
4. Hoge mate van ongeïnteresseerd gedrag richting andere mensen.

Maartje slaapt maar enkele uren per nacht. Ze praat aan één stuk door over een boek dat ze aan het schrijven is over hoe het leven nu werkelijk in elkaar zit. Het schriftje met haar aantekeningen is onsamenhangend en 's nachts belt ze politici om haar plan over meer windmolens uit te leggen.

In welke fase zit Maartje?

1. Depressieve fase
2. Manische fase
3. Hallucinerende fase
4. Hypomane fase

Stelling:
Perioden van euforie worden hypomane of manische perioden genoemd.

1. JUIST
2. ONJUIST

Gevoel van waardeloos zijn en schuldgevoelens hebben is een KERN-symptoom van depressie.

1. JUIST
2. ONJUIST

Aan de slag

1. Kijkopdracht bipolaire stoornis
2. Digitale leeromgeving 4.8 (alle opdrachten N3 + 4)

Deadline: ......