Les 3 - Luisteren en luisterhouding

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

COMMUNICATIE

Thema 2: Luisteren

Onderwerp

Thema 2 Luisteren | Hoofdstuk 4 Luisteren en luisterhouding

4.1 Inleiding

4.2 Luisteren: belangrijkste communicatieve activiteit

4.3 Vormen van niet-luisteren

Inleiding: samen het praktijkvoorbeeld lezen

Doel

Je kent een juiste versus onjuiste leerhouding.

Je herkent vormen van niet-luisteren. 

Je weet het belang van luisteren te benoemen. 

Welk cijfer geef jij jezelf
m.b.t. luisteren?

Luisteren: belangrijkste communicatieve activiteit

Op school leer je lezen, schrijven en ook spreken krijgt aandacht. Het zou niet vreemd zijn, als het leren luisteren op scholen een van de belangrijkste onderdelen in het lesprogramma was. Maar dat is niet de realiteit. 

Luisteren is het meest verwaarsloosde onderdeel van de communicatie. 

Kennelijk gaat men ervan uit dat je wel kunt luisteren.

Luisteren of horen?

Voor horen gebruik je alleen je oren, voor luisteren gebruik je al je zintuigen.

Luisteren is het bewust en doelgericht waarnemen, begrijpen, selecteren en verwerken van informatie.

Je hebt een onjuiste luisterhouding als je...

• onderuitgezakt in je stoel hangt
• gaapt en je uitrekt
• voortdurend met je ogen afdwaalt
• ongeduldig kijkt
• aan sieraden zit te friemelen
• onder tafel met je telefoon bezig bent
• met je pen op een papiertje krast of tekent
• met je potlood op iets tikt
• naar de tv zit te kijken tijdens een gesprek
• je armen over elkaar slaat
• met je handen in je zij gaat staan

Slechte luisterhouding

Uit een slechte luisterhouding spreekt weinig interesse voor wat de ander zegt. Misschien heb je de interesse wél, maar op deze manier luisteren komt over als desinteresse.

Precies die desinteresse merkt de spreker op. Een onjuiste luisterhouding werkt blokkerend en zal de spreker remmen in zijn praten.

Om over na te denken...

Vormen van niet-luisteren

1.  Onverschillig luisteren
2. Ongeïnteresseerd luisteren
3. Passief luisteren
4. Ongeduldig luisteren
5. Oordelend luisteren
6. Bevooroordeeld luisteren
7. Verdedigend luisteren
8. Ik-gericht luisteren
9. Te selectief luisteren

Opdrachten

Verwerkingsopdrachten 2.1:

1 t/m 3

Onderwerp

Thema 2 | Luisteren | Hoofdstuk 4 Luisteren en luisterhouding

4.4 Belang van luisteren

4.5 Luisterdoelen

4.6 aandachtspunten van effectief luisteren

Doel

Je leert wat het belang is van luisteren in je werk. 

Je kan luisterdoelen toepassen. 

Belang van luisteren

Mensen die goed kunnen luisteren begrijpen zichzelf, andere mensen en situaties beter. 

Als je goed kunt luisteren, ben je in staat je te verplaatsen in het referentiekader van de ander, je bent in staat de wereld te bekijken zoals de ander de wereld bekijkt.

Waar denk jij aan bij een
goede luisterhouding?

Juiste luisterhouding

• Ietwat voorovergebogen lichaamshouding
• Regelmatig oogcontact met de spreker
• Alle aandacht gericht op de spreker
• Van tijd tot tijd knikken als bevestiging of aanmoediging
• Korte reacties geven als 'hmm', 'ja-ja', 'oh'

Welke luisterhouding heeft de presentator in het volgende fragment van Hello Goodbye?

Activiteiten van de luisteraar

• Waarnemen/opnemen van informatie
• Verplaatsen in de ander
• Interpreteren van informatie
• Selecteren van informatie
• Informatie beoordelen
• Voorbereiden van reactie

Opdrachten

Verwerkingsopdrachten Thema 2.4 Luister en luisterhouding:

Maken opdracht 1 tm 7

+ praktijksituatie: korte gesprekken in de ouderenzorg ( te vinden onder kopje ‘praktijksituaties’ )

*Extra niveau 4 opdracht 8