1. Het Eindexamen Nederlands / Actief lezen: stap 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Examentraining

Examentraining

Aanpak van het examen Nederlands

Stap 1: Blader het examen door

- Hoeveel teksten?

- Hoeveel vragen?

- Maak een tijdsindeling

- Omcirkel de vragen waarvoor je veel punten krijgt 

 

Hoeveel tijd denk je nodig te hebben voor het beantwoorden van de vragen bij de eerste, langste, tekst?

Hoeveel tijd denk je nodig te hebben voor het beantwoorden van de vragen bij de overige drie teksten samen?

Hoeveel tijd reserveer je voor het nalopen van je antwoorden op spelling en formulering?

Tijdsindeling

- Eerste lange tekst: ongeveer 60 minuten

- Andere drie teksten samen: ongeveer 100 minuten

- Antwoorden nalopen op spelling en formulering: 20 minuten

Wat doe je als je in tijdnood komt?

Als je in tijdnood dreigt te komen, maak dan de vragen met de meeste punten eerst (bijvoorbeeld vraag 32 en 34 vorig jaar)

Wat doe je met een moeilijke vraag?

Sla de vraag even over.

Zet er een kruis voor.

Probeer het later nog eens.

Actief lezen

Om de examentekst goed te begrijpen en de vragen goed te beantwoorden lees je de tekst actief:

- onderstrepen

- markeren

- van aantekeningen voorzien

Actief lezen doe je in vier stappen

Benodigdheden actief lezen

- pen

- potlood en gum

- markeerstift

Benodigde kennis actief lezen

Kennis van tekstsoorten, signaalwoorden en tekstverbanden

Actief lezen - stap 1:

globaal lezen

(5 minuten)

Wat lees je als je een tekst globaal leest?

Stap 1: globaal lezen

Lees de inleiding van Tegen het dierensentiment

Uit hoeveel alinea's bestaat de inleiding van Tegen het dierensentiment?

1. één
2. twee
3. drie
4. vier

Staat er een mening, achtergrondinformatie of vraagstelling in de inleiding?

1. mening
2. achtergrond
3. vraagstelling
4. geen van drieën

Zie ook vraag 4

Formuleer in eigen woorden het centrale standpunt van de tekst dat al in alinea 1 wordt verwoord.

Geef antwoord in een of meer volledige zinnen en gebruik voor je antwoord niet meer dan 20 woorden. 

Antwoord op vraag 4

Antwoord vraag 4

De kern van een goed antwoord is:

De schrijver heeft weinig waardering voor het huidige dierensentiment (in de media).

Maximumlengte van het antwoord: 20 woorden.

Beoordeel de spelling en grammatica.

Soorten teksten

- Uiteenzetting (de schrijver wil de lezer informeren)

- Betoog (de schrijver wil de lezer overtuigen)

- Beschouwing (de schrijver wil de lezer aan het denken zetten)

- Een mengvorm van bovenstaande

Wat is het schrijfdoel van de schrijfster van Tegen het dierensentiment?

1. informeren
2. overtuigen
3. aan het denken zetten
4. mengvorm

Wat is Tegen het dierensentiment dus voor soort tekst?

1. uiteenzetting
2. betoog
3. beschouwing
4. mengvorm

Stap 1: globaal lezen

Lees de laatste twee alinea's (19 en 20) en bepaal de hoofdgedachte van de tekst. 

(Hoofdgedachte: de belangrijkste gedachte van de schrijver over het onderwerp van de tekst)

Vraag 20: Welke zin drukt het best de hoofdgedachte uit van tekst 1?

1. A
2. B
3. C
4. D

Actief lezen - stap 2

doelgericht lezen

15 minuten

Stap 2: doelgericht lezen

- Scan de hele tekst

- Onderstreep de kernzinnen

- Markeer of omcirkel signaalwoorden

De kernzinnen vind je op de voorkeursplaatsen. Waar vind je de kernzin?

1. de eerste zin van een alinea
2. de laatste zin van een alinea
3. de tweede zin van een alinea
4. A, B en C zijn alle drie juist

Stap 2: doelgericht lezen

Bekijk de vragen en ga na of er een vraag is over de tekstindeling, waarin tussenkopjes genoemd worden.  

 

Tips tussenkopjesvraag

- Kijk goed naar welk tussenkopje er gevraagd wordt

- De tussenkopjes staan altijd al in de juiste volgorde. Tussenkopje 1 komt dus voor tussenkopje 2 in de tekst. 

Bij welke alinea begint deel 1: De media en het dierensentiment?

Vraag 2: Bij welke alinea begint deel 2: Verklaring media-aandacht voor het dierensentiment?

Bij welke alinea begint deel 3: Eenzijdige benadering van het dierennieuws

Tussenkopjes

Plaats de tussenkopjes in je examentekst.

Stap 2: doelgericht lezen

Geef aan welke alinea's met elkaar verbonden zijn, bijvoorbeeld doordat ze een opsomming of tegenstelling vormen.