Nevenschikking en onderschikking

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

-ik weet wat nevenschikking en onderschikking is.

Lesdoel

Is de zin enkelvoudig of samengesteld?

'Ik weet dat jij gespijbeld hebt.'

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Is de zin enkelvoudig of samengesteld?

'Alle pennen in het paarse etui zijn leeg.'

1. Enkelvoudige zin
2. Samengestelde zin

Mijn moeder zei dat ik als baby altijd aan het lachen was.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Omdat ik goed leer, haal ik hoge cijfers.

1. Hoofdzin-hoofdzin
2. Hoofdzin-bijzin
3. Bijzin-bijzin
4. Bijzin-hoofdzin

Volgende les:

Samengestelde zinnen bestaan vaak uit twee zinnen, maar ze kunnen ook uit drie of meer zinnen bestaan. 

Samengestelde zinnen

Volgende les:

Nevenschikking en onderschikking zijn begrippen die gebruikt worden om de relatie tussen delen van samengestelde zinnen te beschrijven.

Nevenschikking: de zinnen zijn gelijkwaardig

Onderschikking: de zinnen zijn niet gelijkwaardig

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

Bij een nevenschikking (ns) bestaat de samengestelde zin uit (minstens) twee hoofdzinnen -> zin 1 {hz} + {hz} of uit een hoofdzin met twee bijzinnen -> zin 2 {hz + (bz) + (bz)}. 

1. {Ik koop geen cd's}, want {ik gebruik altijd mijn iPod}. 
2. {Weet je al (of je vanavond meegaat naar de film) of (dat je liever thuisblijft)}? 

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

Bij een onderschikking (os) bestaat de samengestelde zin uit een hoofdzin met een bijzin erin. Bijzin kan vooraan staan (zin 1: {(bz) + hz} en achteraan in de zin -> zin 2 {hz + (bz)}. 

1. {(Omdat ik altijd mijn iPod gebruik), koop ik geen cd's}.
2. {ik koop geen cd's, (omdat ik altijd mijn iPod gebruik)}. 

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

1. Sinds ze contactlenzen draagt, ziet Petra er veel leuker uit. 

{(bijzin) + hoofdzin} = onderschikkend (os)

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

2. De businessclass is duur, maar je hebt er wel goede plaatsen. 

{hoofdzin} + {hoofdzin} = nevenschikkend (ns)

Nevenschikking en onderschikking

Volgende les:

3. Wilt u de contactpersoon bellen, zodra u in Italië geland bent? 

{hoofdzin + (bijzin)} = onderschikkend (os)

Nevenschikking en onderschikking

Hoe is de zin opgebouwd?
'Ik moest kloppen, want de bel doet het niet'

1. Hoofdzin - hoofdzin
2. Hoofdzin - bijzin
3. Bijzin - hoofdzin
4. Bijzin - bijzin

Is er sprake van nevenschikking of onderschikking?
'Ik moest kloppen, want de bel doet het niet'

1. Nevenschikking
2. Onderschikking

Hoe is de zin opgebouwd?
'Ik wil niet dat de vakantie naar Spanje niet doorgaat'

1. Hoofdzin - hoofdzin
2. Hoofdzin - bijzin
3. Bijzin - hoofdzin
4. Bijzin - bijzin

Is er sprake van nevenschikking of onderschikking?
'Ik wil niet dat de vakantie naar Spanje niet doorgaat'

1. Nevenschikking
2. Onderschikking

Noem twee dingen die je geleerd hebt vandaag.

Benoem één vraag die je de volgende les beantwoord wilt hebben.