slikproblematiek.

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

slikproblematiek

Dane & Nina 

veel 

plezier !

Inhoud

• wat zijn slikproblemen
• oorzaken
• kenmerken van slikproblemen
•  hoe kun je slikproblemen voorkomen/adviezen/oplossingen
• kunstmatige voeding
• hulpmiddelen 
• verdikkingsmiddel
• wat mag wel normaal gegeten worden
• quiz vragen

                 wat zijn slikproblemen

- Bij slikproblemen kun je eten en drinken niet goed doorslikken, men kan zich vaak verslikken of het eten blijft hangen in de mond, keel en/of slokdarm.

- Wanneer voedsel of vocht in de luchtwegen komt en voedsel als het ware wordt ingeademd, heet dit aspiratie, verslikken noemen we daarom ook wel aspireren

- Dysfagie betekent een stoornis in het slikproces.

oorzaken

- Neurologische problemen; door een hersenbloeding, een herseninfarct of dementie

- Stil verslikken; de zorgvrager zie je niet hoesten, men merkt voeding of vocht namelijk niet op. De zorgvrager zal dan waarschijnlijk een aspiratie pneumonie ontwikkelen; dit is een longontsteking ten gevolg van verslikking

- Tumoren in de keel of mond

- Ouderdom

- Medicijnen

kenmerken van slikproblemen

- Zorgvragers moeten vaak hoesten en de keel scharpen bij het slikken

- Veel tijd nodig hebben voor het eten van een maaltijd

- Ademhalingsproblemen hebben met een snelle, piepende of borrelige ademhaling

- Een stem hebben die borrelig (nat) klinkt

- Koorts

- Speekselverlies of juist taai slijm in de mond

- Achterblijvende voedselresten in de mond of voedels niet goed weg kunnen krijgen

- Eten of drinken uit de mond verliezen

- Ongewenst gewicht verlies

hoe kun je slikproblemen adviezen

• Adviezen bij slikproblemen

- Een logopedist, logopedisten zijn experts op het gebied van de mond.

 De logopedist zal het slikprobleem onderzoeken en adviezen geven, denk aan advies over

{ De consistentie (dikte) van de voeding.

{ De manier waarop we eten en drinken aanbieden aan de zorgvrager

- Een diëtist, bij sondevoeding is altijd begeleiding door de diëtist noodzakelijk.

 De diëtist kan met voedingsadviezen helpen om goed te blijven eten zodat u verslikken voorkomt en niet gaat afvallen.

oplossingen 

- aangepast voedsel en of dranken gebruiken. dit geeft minder kans op: verslikking, uitdroging en ondervoeding.  

- U kunt dranken kiezen die wat dikker zijn (of dunne dranken indikken) een diëtist of logopedist legt uit hoe u dat kunt doen. 

kies voor zacht, smeuïg, gemalen of vloeibaar voedsel. of voedsel waardoor u extra speeksel aanmaakt. een diëtiste legt uit welk eten geschikt is. 

kunstmatige voeding

- lukt het niet om zelf genoeg te eten en te drinken, dan is kunstmatige voeding mogelijk. dat kan op 2 manieren: 

- met een sonde: U krijgt vocht en voedingstoffen via een slangetje (in uw neus of via een gaatje in de buikwand direct naar de maag.) 

- met een infuus: u krijgt vocht en voedingstoffen direct in het bloed. 

- meestal kunt u blijven eten en drinken naast de sondevoeding. 

hulpmiddelen

- een laag kopje, beker of glas, of een plastic beker als een normaal kopje te zwaar is. het gebruik van een schuine beker waardoor het hoofd rechtop kan blijven tot en met de laatste slok wordt meestal als prettig ervaren. 

- gebruik een lange smalle (doseer) lepel of dessertlepel met ronde vorm om drinken en eten te geven. 

- een warmtebord houdt de maaltijd warm als de cliënt langzaam eet. koud eten kan ook een reden zijn om een maaltijd te weigeren. 

verdikkingsmiddel

-wat is verdikkingsmiddel: het is een smaakloos poeder dat opgelost kan worden in dranken tot de juiste dikte is bereikt. dit kan gebruikt worden in koude en warme dranken. belangrijk is om goed te roeren om klontjes te voorkomen. 

- als iemand slikproblemen heeft of begint te vormen mag je niet zomaar verdikkingsmiddel gebruikt worden. eerst moet een logopedist langs komen en het etensgedrag van de zorgvrager bekijken. hierna word er besloten of het nodig/verstandig is om verdikkingsmiddel te gebruiken. 

wat mag wel normaal gegeten worden

zachte voeding

broodmaaltijd: 

- brood zonder korst, gebruik royaal boter of margarine, beleg met smeerbaar beleg (zoals: jam, pasta, honing, stroop, smeerkaas, smeerworst, salades, etc. )

warme maaltijd: 

- bij voorkeur gebonden soep of gevulde soep (deze geven meer voedingstoffen dan heldere soepen), kies zachte vleessoorten, verwerk fijngesneden vlees in ragout of stoofschotel/ovenschotel, gebruik veel jus of andere sauzen. 

wat is een ander woord voor verslikken?

1. transpiratie
2. aspiratie
3. inspiratie
4. dipsie

welke oorzaken zijn er?

mag je zomaar verdikkingsmiddel geven?

1. ja
2. nee
3. yolo
4. hallo buurman/buurvrouw

kan brood met korst gegeten worden?

1. ja
2. nee
3. ligt eraan hoe goed de zorgvrager nog kan slikken
4. ja alleen in kleine stukken

welke hulpmiddelen zijn er?

wat is de taak van een logopedist?

1. behandeld voeten
2. geeft adviezen over eten
3. geeft dans les
4. onderzoekt het slikprobleem en geeft adviezen

op welke manieren kun je kunstmatige voeding toe brengen?

1. pureren
2. met een staafje
3. sonde , infuus
4. via een klysma

wat zijn kenmerken?