criminaliteit hst 1 en 2

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Criminaliteit

Leervragen

1. Wat is een geschreven regel en een ongeschreven regel?

2. Leg uit wat een delict is.

3. Wat zijn rechtsregels?

4. Leg uit waar het wetboek van strafrecht uit bestaat?

5. Wat is criminaliteit?

6. Waarom is criminaliteit plaats- en tijdsgebonden?

7. Wat zijn misdrijven?

8. Wat zijn overtredingen?

9 Wat zijn veelvoorkomende criminaliteit? Geef voorbeelden.

forms.office.com

Definitie 'crimineel gedrag'

Gedrag dat door de wetgever strafbaar is gesteld.

Ongeschreven regel

Regels voor goed gedrag die nergens op papier staan.

Fatsoensregels

Geschreven regel

Regels die in reglementen of wetten staan: (Rechtsregels)

(gedragsregels op school of voetbalclub)

rechtsregels in wetten

Strafbaar feit (delict)

Wanneer je een wet overtreed pleeg je een strafbaar feit.

Moord is...

1. Een overtreding
2. Een misdrijf
3. Geen strafbaar feit
4. Veelvoorkomende criminaliteit

Zwart rijden in de bus of trein

1. Strafbaar feit
2. Misdrijf
3. Misdaad

Rechtsregels zijn nodig?

Orde in de maatschappij

Wetboek van strafrecht

Wegenverkeerswet

Opiumwet

Wet op de economische delicten: witte boordencriminaliteit

Hierin staan de meeste strafbare feiten als:

mishandeling, moord, verkrachting, inbraak

doorrijden na ongeluk, zonder helm rijden, joyriding

wet over drugs

wetten.overheid.nl

Crimineel gedrag is plaatsgebonden

Dorp/stad

Land

Provincie

Tijdsgebonden (abortus)

Godsschennis

Whatsapp fraude

www.rtlnieuws.nl

wat is het verschil tussen waarden en normen

Overtredingen en misdrijven

• Overtredingen: 

bijv. door rood licht (= meestal minder erg)

• Misdrijven: 

bijv. vernielingen, diefstal enz. (= ernstig strafbare feiten)

Misdrijven

• Je gaat naar de gevangenis (en dus niet in hechtenis)

• Straffen langer dan één jaar

• Misdrijf blijft lang geregistreerd (20 jaar of je gehele leven)

• Ook poging en medeplichtigheid is strafbaar

Vormen van criminaliteit

Zware criminaliteit:
moord, inbraak, gewapende overvallen, verkoop harddrugs

Georganiseerde criminaliteit:
mensensmokkel, drugshandel

Veelvoorkomende criminaliteit:
vandalisme, vernielingen, diefstal, zakkenroller, graffiti

Zware criminaliteit:

Inbraak

Moord

Verkrachting

Roofovervallen

hoe veilig is nederland

Veelvoorkomende criminaliteit

Winkeldiefstal

Vernielingen

Vandalisme

opendata.cbs.nl

Criminaliteit een maatschappelijk probleem?

veel burgers hebben er last van?

verschillende meningen?

massamedia?

politiek moet het oplossen?

Gevolgen

Materieel                                                              Immaterieel

Gevolgen die je niet kan uitdrukken met geld

Deze kun je berekenen in geld. Kosten van het raam, je alarm, loon van politie

immateriele gevolgen van crimi

• Gevoelens van Angst en onveiligheid -> vooral bij veel voorkomende criminaliteit (zie link)
• Tast je rechtsgevoel aan.( morele verontwaardiging) 
• Normvervaging ( regels moeten nageleefd worden): Verandering van opvattingen van goed of fout. 
• Verdwijning van het besef dat regels nageleefd moet worden
• Vertrouwen in de rechtsstaat (politiek en overheid) bedreigt.
• Gevaar voor eigen richting

Materiele gevolgen

- Kosten voor burgers en bedrijven voor het nemen van preventieve maatregelen, doorberekening van kosten zoals verzekeringspremies en financiële kosten -> schade of verlies van goederen

- Uitgaven van de overheid ter bestrijding van criminaliteit

0

Meten van criminaliteit

Politiestatistieken
Slachtofferonderzoek
Daderonderzoek

Veiligheidsmonitor

De politie registreert alle misdrijven die door burgers zijn aangegeven of door de politie zijn ontdekt.
- niet alles wordt aangegeven
- selectieve opsporing

Slachtoffers wordt gevraagd of ze ooit slachtoffer zijn geweest van een misdrijf

In zo'n enquete wordt gevraagd of mensen iets strafbaars hebben gedaan (anoniem).

Het veiligheids gevoel van de burger word elke 2 jaar gemeten. En waar deze andaan komt

Criminaliteit

Geregistreerde criminaliteit: Zoals benoemd in politiestatistieken

Ongeregistreerde criminaliteit: Dark figure, niet melden van criminaliteit door burgers of het word niet opgemerkt.

data.politie.nl

Meten

- Dark figure: Niet alle criminaliteit komt ter kennis van de politie

- Zichtbare vormen van criminaliteit zullen - oververtegenwoordigd zijn

- Aangifte beleid verschilt per misdrijf

- Selectief opsporingsbeleid: meer aandacht, dan word het eerder gezien

Oorzaken van criminaliteit

Spanning en avontuur

Veel jongeren overtreden de wet omdat ze op zoek zijn naar spanning

Slechte opvoeding

Criminelen hebben thuis vaak problemen. Ze krijgen soms het verkeerde voorbeeld

Weinig controle

Lage pakkans: de gelegenheid maakt de dief

Alcohol en drugsgebruik

Van alcohol kun je aggressief worden. Dit zorgt voor vechtpartijen

Normvervaging

Sommige mensen vinden het normaal om te hard te rijden of mensen online te bedreigen. Gedragsregels worden steeds meer overtreden

Groepsgedrag

Niemand wil in een vriendengroep 'het watje' zijn. Het is moeilijk om niet mee te doen. Dit heet groepsdruk

Is het weg gooien van een blikje redbull strafbaar feit?

Huiswerk

Opdracht 9 t/m 16