4.1 Prikkels en gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Thema 4: Gedrag

4.1 Prikkels en gedrag

Wat is gedrag..?

Wat is gedrag?

'Alles wat een mens of dier doet'

Verandering in gedrag

 Ontstaat door een prikkel ->
Uitwendige prikkel (buiten het organisme)
Inwendige prikkel (binnen het organisme)

Inwendige prikkel

Honger hebben

Uitwendige prikkel

Het zien van eten

Video

Wanneer werken prikkels?

Soms neem je prikkels waar, maar doe je er niks mee

vb: Hond die baas wel roept maar niet reageert

Bepaalde prikkels leveren altijd een reactie: Sleutelprikkels

Pimpelmezen: opengesperde oranje snavels -> sleutelprikkel voor ouder

Stekelbaarsmannetjes: rode buik van ander mannetje leidt tot dreiggedrag (video)

Zelf doen!

Lees de tekst en maak

1 t/m 11 (v)

1 t/m 9 (hv)

Thema 4: Gedrag

Wanneer reageer je? (v)

Reageer je altijd op een prikkel?

Een dier ervaart continu zowel inwendige als uitwendige prikkels.

De inwendige prikkels, zoals honger, dorst of angst, kunnen zorgen voor motivatie om bepaald gedrag te vertonen: bijv. voedingsdrang, maar wanneer de inwendige prikkel mist….

Motivatie

• Wat kost het vangen? (tijd, energie, risico)
• Wat levert het op? (hoe groot is de prooi)
• Hoe hard heb ik het nodig? (hoeveel honger)

Motivatie

Als de optelsom boven de drempelwaarde komt, is de motivatie groot genoeg om bepaald gedrag te vertonen.

Hoe bestudeer je gedrag?

Ethologie

Ethologie

Bij het goed bestuderen van gedrag zien we dat gedrag is opgebouwd uit opeenvolgende handelingen, dit zijn de ‘losse’ dingen die een dier doet

Hoe ziet een protocol eruit?

Zelf doen!

Opdracht 12 t/m 18 (h)

12 + 17 t/m 22 (v)