Ademhaling en temperatuur

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Begeleiden bij ADL: vitale functies (ademhaling en lichaamstemperatuur)

Lesdoelen

Ademhaling

• Je benoemt de vier kwaliteiten van de ademhaling (1).
• Je legt uit hoe je de ademhaling van een zorgvrager meet, interpreteert en actie onderneemt bij afwijkende waarden (2)

Lichaamstemperatuur

• Je beschrijft hoe de lichaamstemperatuur geregeld wordt (1)
• Je legt de begrippen kerntemperatuur, verhoging, koorts en ondertemperatuur uit (2).
• Je benoemt veelvoorkomende oorzaken van een te hoge en een te lage temperatuur (1).
• Je beschrijft de verschillende fasen van temperatuurstijging (1).
• Je legt uit op welke manieren je de lichaamstemperatuur kunt meten (2).
• Je legt uit hoe je de lichaamstemperatuur van een zorgvrager meet, interpreteert en actie onderneemt bij afwijkende waarden (2).

Hoe vaak ademhaalt een gezond volwassen persoon in een minuut?

1. 6-8 keer per minuut
2. 9-14 keer per minuut
3. 15-20 keer per minuut
4. 20-25 keer per minuut

De vier kwaliteiten van de ademhaling (observatie)

• Frequentie
• Diepte
• Regelmaat
• Ademhalingspatroon

Normale ademhalingsfrequentie

• Volwassenen: tussen 9 en 14 keer per minuut adem
• Tieners: tussen 12 en 20 keer per minuut adem
• Kinderen tussen 2 en 12 jaar: tussen 20 en 30 keer per minuut
• Zuigelingen: tussen 30 en 50 keer per minuut

Terminologie voor ademhalingspatronen

• Apneu
• Dyspneu
• Hyperventilatie
• Ademhaling volgens Kussmaul
• Cheyne-Stokes ademhaling
• Zuchtende ademhaling

Cheyne-Stokes ademhaling

De ademhaling stopt zo nu en dan 's nachts en gaat daarna weer door. Hier is sprake van

1. Hyperventilatie
2. Dyspneu
3. Kussmaul-ademhaling
4. Apneu

Wat is een Cheyne-Stokes ademhaling

1. Zeer diepe, regelmatige ademhaling kan bij zorgvragers met coma diabeticum worden opgemerkt.
2. Versnelde ademhaling van meer dan 20 keer per minuut
3. Ademhaling die ‘s nachts vaak meerdere malen even stopt
4. Regelmatig stijgen en dalen in frequentie van de ademhaling met tussenperiodes van apneu kan bij stervende cliënten worden opgemerkt

Geluid van de ademhaling

Normaal: zacht geruis.

Stridor

Inspiratoire stridor

Expiratoire stridor

Reutelen

Bij inspiratorie stridor ontstaat stridor tijdens de

1. inademing
2. uitademing

Ademlucht

Normaal geurloos

• Slechte gebitsverzorging
• Infecties van de bovenste luchtwegen
• Aantal vergiftigingen en stofwisselingsstoornissen

Welke lucht kun je ruiken bij ontregelde diabetes?

Huidskleur (en ademhaling)

Cyanose

Hoe tellen wij de ademhaling van een zorgvrager?

Saturatie

Zuurstof in het bloed

• Zuurstofpercentage tussen 96 % en 100 %: acceptabel bij gezonde mensen;
• Zuurstofpercentage tussen 92 % en 100 % acceptabel bij COPD en hartfalen (i.o.m. arts)
• Zuurstofpercentage minder dan 95 %: toediening van zuurstof overwegen (i.o.m. arts)
• Zuurstofpercentage minder dan 90 % : zuurstof toedienen i.o.m. arts

Wat betekent saturatie?

1. Urine wat achterblijft in de blaas
2. Te snelle ademhaling
3. Overmatig zweten
4. Zuurstof in het bloed

Een saturatie van een gezonde zorgvrager is tussen de

1. 40 - 55 %
2. 55 - 60 %
3. 60 - 75 %
4. 95 - 100 %

Welke maatregelen kun je toepassen bij een benauwde zorgvrager?

Temperatuur

Normaal: 36,5-37,5

Ouderen: 36,0-37,5

Pasgeborenen: 35,5-37,5

Hypothermie: < 35,0

Verhoging: 37,5-38,0

Koorts: >38

Hyperthermie: > 41,0

Een zorgvrager heeft een temperatuur van 37.8. Hier is sprake van:

1. Koorts
2. Verhoging
3. Normale temperatuur
4. Ondertemperatuur

Vanaf hoeveel graden is er sprake van koorts?

1. 35,0
2. 36,0
3. 37,0
4. 38,0

Stijging van de lichaamstemperatuur

Fase 1

Fase 2

Fase 3

Wat is een verschijnsel van koorts?

1. De zorgvrager gaat transpireren
2. De zorgvrager krijgt kippenvel om de warmte vast te houden
3. De zorgvrager moet vaker naar het toilet om te urineren
4. De zorgvrager produceert meer slijm

Daling van de lichaamstemperatuur

Meten van de lichaamstemperatuur

Rectaal: meten van de lichaamstemperatuur in de anus

Oraal: meten van de lichaamstemperatuur onder de tong

Axillair: meten van de lichaamstemperatuur onder de oksel

Tympanisch of auraal: meten van de lichaamstemperatuur in het oor

Welke maatregelen kun je toepassen bij een te lage lichaamstemperatuur?

Huiswerk

Maak op ZorgPad het onderwerp wat jij nog lastig vindt.