2,4: De breuk wordt definitief

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom in de geschiedenisles!

Wat gaan we doen vandaag?

• Lesdoelen
• Herhaling

• De breuk wordt definitief

• Opdrachten

• Afsluiting  

Lesdoelen

Aan het eind van deze les:

• Hoe werd de breuk tussen de opstandige gewesten en Filips II definitief?
  

• Welke gevolgen had de Opstand voor de Nederlanden?

Benoem een aantal gevolgen van de komst van Hertog Alva naar de Nederlanden.

Wat is een goed voorbeeld van een generaal pardon?

1. Als je kritiek uit wordt je gestrafd.
2. Jullie stoppen met de opstand, dan doen wij jullie niet vervolgen
3. De bevolking betaald belasting, in ruil daarvoor worden mensen vergeven
4. Door geld te geven aan de kerk kom je in de hemel

Antwoordstructuren

1. Lees de vraag goed door (wat vragen ze van je?)
2. Herhaal een stuk van de vraag
3. Signaalwoord + uitleg
4. Verwijzing naar de bron  (optioneel)
   

Leg in eigen woorden uit wat de pacificatie van Gent (1576) is. Gebruik hierbij antwoordstructuren!

De Spaanse Furie

• In 1576 trokken Spaanse troepen plunderend door Antwerpen.  De hel op aarde.
• Antwerpen was niet de enige die getroffen werd, ook anders steden in de zuidelijke Nederlanden werden getroffen door deze Spaanse Furie.
• Wat was hiervoor de oorzaak? 
• --> De bevelhebber van de troepen, Requesens, was in 1576 overleden. Nu hadden de troepen geen leider meer , kregen ze geen loon meer en leden ze honger. 
• Pacificatie van Gent (1576)

De Spaanse Furie door anoniem, ca 1585.

Luis de Zúñiga y Requesens

Achtergrond: allegorie op Pacificatie van Gent, naar Adriaen Pietersz. van de Venne.

Bekijk de bron en beantwoord de vragen.
1. Over welke gebeurtenis gaat de bron?
2. Leg uit aan de hand van twee beeldkenmerken dat men hier kan spreken over een ''hel op aarde''.

Achtergrond: de Spaanse Furie door anoniem, ca 1585.

De Unie van Utrecht / Atrecht

• Na de pacificatie blijven er problemen rondom godsdienst. --> wie moest er beslissen over welk geloof moest worden beleid? De Staten-Generaal of de gewesten zelf?
• Veel calvinisten nemen met geweld de macht over in de steden. 
• Een aantal gewesten in het zuiden besloten vrede te sluiten met Filips II --> Unie van Atrecht , 1579
• Als reactie hierop sloten de gewesten die door wilde met de opstand ook een overeenkomst --> Unie van Utrecht, 1580

Unie van Utrecht (oranje)

Unie van Atrecht (blauw)

Achtergrond: de Unie van Utrecht, 1579 door Joseph-Denis Odevaere, 1815 - 1830.

Vogelvrij

• Dit alles ging Filips II veel te ver, hij verklaarde Willem van Oranje vogelvrij. 
• Willem reageerde hierop met een apologie (verweerschrift). De koning zou volgens Willem de rechten en privileges van zijn onderdanen hebben geschonden en geen gewetensvrijheid toegestaan.
  

• Wat voor soort bron is dit? --->
  

Willem van Oranje brengt in 1581, het jaar dat hij vogelvrij wordt verklaard, de kapittelgoederen in Breda onder controle van zijn raad en zijn rekenkamer. 

http://www.marceltettero.nl/m.tettero/Watergeuzen/Vogelvrij.html

Afzweren

                                                                                                                              Wat voor soort bron is dit? -------->

• Het tegenoffensief
• De Spaanse schatkist was weer vol, soldaten konden weer betaald worden. 
• De opstandige gewesten waren niet in staat de Spanjaarden te verslaan. 
• Vroegen hulp aan Frankrijk. Boden de heerschappij aan de hertog van Anjou. 
• Plakkaat van Verlating, 1581.
  

De eerste pagina van de gedrukte versie van het plakkaat. Geschreven in 1581.

Ondertekening van het plakkaat, schilderij van Johannes Hinderikus Egenberger.

Benoem een oorzaak-gevolg relatie uit deze les.

Controle

Paragraaf 2,3 -  De Opstand breekt uit
Lees de teksten goed door!
Opdrachten:  1, 2, 9
LB blz. 39 t/m 41
WB blz. 44 t/m 46

Opdrachten

Paragraaf 2,4 – De breuk wordt definitief

Opdrachten: 1, 3, 4, 6, 8

LB blz. 43 t/m 45

WB blz. 46 t/m 48

Klaar? 

Zet deze opdrachten in je planner!

Afsluiting

Aan het eind van deze les:

• Hoe werd de breuk tussen de opstandige gewesten en Filips II definitief?
  

• Welke gevolgen had de Opstand voor de Nederlanden?

Fijne dag!