12.1 Het interne milieu

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

12.1 Het inwendige milieu

Deze les:

- 12.1 Het inwendige milieu

- Opdrachten

12.1 Leerdoelen

1. Je legt uit hoe een regelkring werkt. 

2. Je herkent en beschrijft de regelkringen voor de temperatuurregulatie in het menselijk lichaam. 

3. Je beschrijft hoe regelkringen homeostase in stand houden

Inwendig milieu - Homeostase

Je lichaam probeert je inwendige milieu zo constant mogelijk te houden zodat de omgeving van cellen zo optimaal mogelijk is (osmotische waarde, zuurgraad, aanwezigheid mineralen en brandstoffen, temperatuur).

Het vermogen van het lichaam om je inwendige milieu constant te houden heet homeostase.

Inwendig milieu - Homeostase

Hoe?

Lichaam meet continu de waardes (Ca2+, Na+, K+, CO2, O2, glucose, pH en temperatuur) met behulp van gespecialiseerde zintuigcellen (receptoren).

Ook heeft het lichaam een bepaalde normwaarden waar het naar streeft.

Regelkring

Regelkringen bestaan uit receptoren (zintuigen) en effectoren (klieren of spieren):

- receptor: meet hoe het er voor staat

- regelcentrum: checkt of het nog binnen de norm is

- effector: komt in actie als de norm niet meer klopt

= effector

Regelkring

Terugkoppeling

Negatieve terugkoppeling = product remt eigen aanmaak (schommeling rond een norm) (meestal het geval!)

Positieve terugkoppeling = product stimuleert eigen aanmaak (er komt meer en meer en meer...) (bijv. bevalling)

Dynamisch evenwicht

Door een regelkring met negatieve terugkoppeling gaan de waarden schommelen rondom de norm = dynamisch evenwicht.

Waarde boven de norm? effectoren zorgen dat de waarde verlaagt (en visa versa). 

Temperatuurregeling

Temperatuurregulatie

BINAS 87B

Hoe zorgen rillingen ervoor dat de lichaamstemperatuur constant blijft?

Is hier sprake van en negatieve of een positieve terugkoppeling? Leg uit.

Welke effectoren worden aangestuurd wanneer de kerntemperatuur de bovengrens bereikt? En de ondergrens?

Aan de slag

- Nog lastig? Kijk uitlegfilmpjes op Classroom

- Maak 12.1 leerdoelen 1 t/m 3 (Route B: opdr. 2, 5, 6, 8 - 10)

- Maak samenvatting/begrippenlijst 12.1

- Voorbereiden 12.2 (lever functies)